Titremenin insan fizyolojisine etkisi ve vazokonstriksiyon ile karşılaştırılması
İnsan vücudu çevreyle sürekli olarak ısıl etkileşim içinde olduğundan vücut sıcaklığının istenilen aralıkta kalması ve ısıl konforun sağlanabilmesi, çevresel etkilere önemli ölçüde bağlıdır. Isıl konforu etkileyen parametrelerdeki değişimlerle, vücut sıcaklığının ve ısı dengesinin korunabilmesi için fizyolojik denetim mekanizmaları harekete geçer. Bu tepkilerden titreme ve vazokonstriksiyon vücudu soğuğa karşı koruyan doğal mekanizmalardır. Bu çalışmada, vücudun nötr durumundan sapmalar meydana getirecek koşullarda, iç bölme ve deri tabakası sıcaklıklarının anlık değişimlerinin incelenebilmesi için "İki Bölmeli Anlık Enerji Dengesi Modeli" kullanılmıştır. Bu model kullanılarak; 1)titreme ve vazokonstriksiyon etkilerinin olduğu, 2)titreme etkilerinin olmadığı, 3)vazokonstriksiyon etkilerinin olmadığı ve 4)her iki etkinin de olmadığı durumlar olmak üzere dört farklı koşul altında çözümleme yapılmıştır. Her durum için vücudun denetim mekanizmalarının tepkileri incelenerek, vazokonstriksiyon ve titremenin vücuttan olan ısı kayıplarını, iç bölme ve deri tabakası sıcaklıklarını ve ısıl duyumu hangi ölçüde etkilediği karşılaştırmalı olarak verilmiştir.
Since there is a thermal interaction of the human body with the environment, the maintenance of the body temperature in the required range and thermal comfort are strongly related with the environmental effects. Physiological control mechanisms of the body act against variations of thermal comfort factors to maintain body temperature and heat balance. Shivering and vasoconstriction among these reactions are the natural control mechanisms of the body protect from cold. In this study, Two-Node Transient Energy Balance Model" is used for the time rate of changes of the core and the skin compartment temperatures under conditions that deviated from the neutral body situations. By the use of this model, four different conditions were considered in the analysis as: 1)both shivering and vasoconstriction effects exist together, 2)no shivering effect, 3)no vasoconstriction effect, and 4)none of the shivering and vasoconstriction effects exist. For each condition, reactions of the body control mechanism were examined, the effects of vasoconstriction and shivering on heat loss, the core and skin temperatures and thermal discomfort are comparatively presented and analyzed.
___
1. Aizawa, S. and Cabanac, M. (2000). Temperature Gradient across the Skin's Layer Has no Influence on Local Skin Vasomotor Responses. Journal of Thermal Biology, 25, pp.313-316.2. ASHRAE, (1989). ASHRAE Handbook - Fundamentals, Chapter 8, Adantâ: American Society of Heating, Refrigeration and Air-Conditioning Engineers. 29p.
3. ASHRAE, (1993). ASHRAE Handbook - Fundamentals, Chapter 37, Atlanta: American Society of Heating,Refrigeration and Air-Conditioning Engineers.
4. Butera, F.M. (1998). Chapter 3- Principles of Thermal Comfort; Renewable and Sustainable Energy Reviews, 2, pp.39-66.
5. Chaffee, E.E. and Greisheimer, E.M. (1964). Basic Physiology and Anatomy. J.B. Lippincott Comp., Philadelphia, Montreal.
6. Gagge, A.P., Stolwijk, J.AJ. and Nishi, Y. (1971). An Effective Temperature Scale Based on a Simple Model of Human Physiological Response-Part 1. ASHRAE Transactions, 77, pp.247-262.
7. McCullough, E.A., Jones, B.W. and Tamura, T. (1989). A Data Base for Determining the Evaporative Resistance of Clothing. ASHRAE Transactions, 95, 2, pp.316-328.
8. Murakami, S., Kato, S. and Zeng, J. (1997). Flow and Temperature Fields Around Human Body With Various Room Air Distribution-Part 1. ASHRAE Transactions, 103, pp.3-15.
9. Tanebe, S., Arens, E.A. and Bauman, F.S. (1994). Evaluating Thermal Environments by Using a Thermal Manikin With Controlled Skin Surface Temperature. ASHRAE Transactions, 100, 1, pp.39-48.
10. Tunçer, N., Aydın, S. ve Zeytinoğlu, M. (2000). İnsan Anatomisi ve Fizyolojisi. Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir, 272p.
11. http://saglik.tr.net/geneLsaglik_yaz_kalp.shtml
12. http://www.gata.edu.tr/temelbilimler/biyokimya/ seminer/hipotalamus.doc
13. http://www.genetikbilimi.com/gen/hipofiz.htm
14. http://www.isnet.net.tr/saglik/guncel/derimiz.asp
15. http://www.ott.doe.gov/coolcar/strategies.html
16. http://www.sualti.net/yazilar/hipotermi.htm
- ISSN: 1300-3402
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 1957
- Yayıncı: TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI
Sayıdaki Diğer Makaleler
Yer kaynaklı bir ısı pompası sistemindeki toprak ısı değiştiricisi boru uzunluğunun belirlenmesi
Burak Veli GÖRÜR, Anıl AKDOĞAN, Mehmet Emin YURCİ
Benzinli motorlarda direkt sıvı yakıt püskürtme teknikleri ve enjektör seçimi
Titremenin insan fizyolojisine etkisi ve vazokonstriksiyon ile karşılaştırılması