2872 SAYILI ÇEVRE KANUNU UYARINCA VERİLEN İDARİ PARA CEZALARININ TAHSİLİNDE KESİNLEŞME ŞARTININ DEĞERLENDİRİLMESİ

2872 sayılı Çevre Kanunu’nda 26/4/2006 tarihinde gerçekleştirilen reformla, Kanun kapsamındaki idari para cezalarının yargılama ve tahsil usulü 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’ndaki usulden farklılaştırılmıştır. Ancak aynı yılın sonunda 6/12/2006 tarihinde Kabahatler Kanunu’nda yapılan değişiklikle, genel bütçeye gelir kaydedilen idari para cezalarının vergi dairelerince tahsil edilebilmesi için kesinleşme şartı getirilmiştir. Çevre Kanunu’ndaki değişikliklerde Kanun kapsamındaki idari para cezaları için kesinleşme şartı öngörülmemişken, Kabahatler Kanunu’ndaki genel nitelikli bu değişiklik sonucunda tüm idari para cezaları bakımından kesinleşme şartının getirilmiş olması, adı geçen cezaların tahsilinde hangi Kanun’un uygulanacağı sorusunu gündeme getirmiştir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, öteden beri özel bir kanun olduğu gerekçesiyle Çevre Kanunu kapsamındaki idari para cezalarının tahsili için bu cezaların kesinleşmesini beklemezken, cezaların tahsil edilmesini istediği vergi daireleri, Hazine ve Maliye Bakanlığınca çıkartılan Tahsilat Genel Tebliği doğrultusunda kesinleşme olmadan tahsil işlemi yapmamaktadır. Uygulamada uzunca bir süredir devam eden bu tutum farkı idareler arasında hukuki ihtilafa yol açmaktadır. Çalışmada, bahsedilen ihtilafın temelinde yatan hukuki nedenler tartışılmakta, çözüm için atılması gereken adımların neler olabileceği üzerinde durulmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

İdari Para Cezaları, Kesinleşme Şartı, Çevre Kanunu, Kabahatler Kanunu

EVALUATION OF FINALITY REQUIREMENT FOR THE COLLECTION OF ADMINISTRATIVE FINES IN SCOPE OF THE ENVIRONMENTAL LAW NO 2872

With the reform carried out on 26/4/2006 in the Environmental Law No. 2872, the trial procedure and collection of administrative fines within the scope of this Law have been differentiated from the procedure in the Misdemeanor Law No. 5326. However, with the amendment made in the Law of Misdemeanors at the end of the same year on 6/12/2006, the finality requirement was imposed for administrative fines that are recorded as income to the general budget in order to be collected by the the tax offices. The stipulation of the finality requirement in terms of all administrative fines in the Law of Misdemeanors while there is no finality requirement of administrative fines in the amended Environmental Law, has raised the question about which Law will be applied in the collection of the aforementioned fines. The Ministry of Environment and Urbanization does not wait for the finalization of the administrative fines for collection long since, in the scope of the Environmental Law claiming it to be a special law. But the tax offices which are requested to collect the fines, do not make collections without finalization in accordance with the General Communiqué on Collection issued by the Ministry of Treasury and Finance. This difference of attitude, which has been ongoing for a long time in practice, causes legal disputes between both citizens and administrations. In the study, the legal reasons underlying the dispute are discussed and the steps to be taken for a solution are emphasized.

Keywords:

Administrative Fines, Finality Requirement, Environmental Law, Misdemeanor Law,

PDF

___

Çelik, B. (2018). Kamu Alacaklarının Takip ve Tahsil Hukuku (Vergi İcra Hukuku), İstanbul: On İki Levha Yayıncılık A.Ş.
Budak, T. ve Berk, S. (2011) “Kamu Alacağı: Hukuki Bir Değerlendirme”, Business and Economics Research Journal, V.2(2).
Dönmezer, S. ve Erman, S. (1983). Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, Yeniden Gözden Geçirilmiş 8. Bası, İstanbul: Filiz Kitabevi.
Gerçek, A. (2017). Kamu Alacaklarının Tahsil Hukuku, Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
Gözler, K. (2013). “Yorum İlkeleri”, Anayasa Hukukunda Yorum ve Norm Somutlaşması, Kamu Hukukçuları Platformu, Hazırlayan: Dr. Ozan Ergül, Ankara: Türkiye Barolar Birliği Yayınları, No:236.
Gözübüyük, A. Ş. (2004). Hukuka Giriş ve Hukukun Temel Kavramları, Ankara: Turhan Kitabevi, Güncelleştirilmiş 20. Bası.
Gözübüyük, A. Ş. (2004). Yönetim Hukuku, Ankara: Turhan Kitabevi, Güncelleştirilmiş 21. Bası.
Günday, M. (1999). İdare Hukuku, Ankara: İmaj Yayıncılık, 4. Baskı.
Güneysu, N. B. (2017). “Sosyal Düzen Kuralları ve Hukuk”, Hukukun Temel Kavramları, Ed. Ufuk Aydın-Elvan Sütken, Ankara: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Güran, S. (2003). “İdari İşlem ve İdari Yargı’nın Kuruluş ve İşleyişine İlişkin Temel Esaslar”, İstanbul Barosu Dergisi, Cilt: 77, S. 1.
Güriz, A. (2019). Hukuk Başlangıcı, Ankara: Siyasal Kitabevi, Gözden Geçirilmiş 19. Baskı.
Işıktaç, Y. (1999). Hukuk Normunun Mantıksal Analiz ve Uygulaması, İstanbul: Filiz Kitabevi.
İçel, K. ve Donay, S. (1999). Karşılaştırmalı ve Uygulamalı Ceza Hukuku (Genel Kısım-1. Kitap), İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., Yenileştirilmiş 3. Bası.
Kuluçlu, E. (2008). “Türk Hukuk Sisteminde Normlar Hiyerarşisi ve Sayıştay Denetimine Etkileri”, Sayıştay Dergisi, S. 71.
Özay, İ. H. (1996). Günışığında Yönetim, İstanbul: Alfa Yayınevi.
Özlüer, I. Ö. (2015). “İdari Yaptırımların Özellikleri ve Çevre Kanunu”, Ankara Barosu Dergisi, S. 2015/1.
Sonsuzoğlu, E. (2001). Türk Vergi Hukukunda Fer’i Borç ve Alacak Olarak Faiz, İstanbul: Filiz Kitabevi.
Şener, E. (2001). Hukuk Sözlüğü, Ankara: Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş.
Tan, T. (2005). “İdari Yaptırımlar ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ndeki Güvenceler”, Prof. Dr. A. Şeref Gözübüyük’e Armağan, Turhan Kitabevi.
Türkmenoğlu, S. (2017). Çerçeve Kanun 5326 Sayılı Kabahatler Kanunu Işığında 2872 sayılı Çevre Kanunundaki İdari Cezalar, Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi, Ankara: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı.