Kübra ALPA, Fatih Coşkun ERTAŞ, Güven GÜNEY

Sağlık İşletmelerinde Kalite Maliyet Analizi: Atatürk Üniversitesi Araştırma Hastanesinde Bir Uygulama

İnsan yaşamında sağlığın sürekli ve sonsuz bir ihtiyaç olması, sağlık için yapılan çalışmaların ve gelişmelerin devamlılığını sağlamaktadır. İnsanların sosyal hayattaki yaşama şartlarının iyileşmesi birçok sektörde olduğu gibi sağlık sektöründe de beklentileri artırmıştır. Bu durum verilen sağlık hizmetleri için kalite algısının değişmesine ve sağlık işletmelerinde kalite kavramının literatürde geniş yer bulmasına olanak sağlamıştır. Ayrıca günümüz ekonomilerinde kalite bir gereklilik olarak görülmeye başlanmış ve işletmeler içerisinde kalite maliyetlerinin payı artmıştır. Kaliteye verilen önem ve kalite maliyetlerindeki artış yeni çalışma alanları oluşturmuş ve birçok çalışmaya konu olmuştur. Bu çalışmada yukarıda belirtilen gerekçeler doğrultusunda Atatürk Üniversitesi Araştırma Hastanesinin beş yıllık kalite maliyetleri incelenmiştir. Kalite maliyetlerinin analizi için literatürde oldukça geniş yer bulan PAF (Prevention- Appraisal-Failure) modeli kullanılmış elde edilen sonuçlar grafiklerle de ifade edilmiştir. Yapılan inceleme sonucunda Atatürk Üniversitesi Araştırma Hastanesinin önleme ve ölçme ve değerleme maliyetleri toplam kalite maliyetleri içerisinde yüksek; başarısızlık maliyetleriyse, önleme ve ölçme ve değerleme maliyetlerinin yüksek çıkmasına bağlı olarak, düşük çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Kalite Maliyetleri, PAF modeli, Sağlık İşletmeleri, Atatürk Üniversitesi

PDF

___

Atış, Caner - Kurtlar, Murat (2015), "Bir Kamu Hastanesi İşletmesinde Kalite Maliyetlerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Uygulama". Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, ss. 64-81.
Bekçi, İsmail - Toraman, Aynur (2011), "Kalite Maliyetleri ve Bir Hastanede Hesaplanması". Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, ss. 39-57.
Bozkurt, Rıdvan (2003), Toplam Kalite Yönetimi. Ankara: Milli Prodüktivite Merkez Yayınları.
Çabuk, Yıldız (2005), "Kalite Maliyetleri ve Kalite Maliyetlerini Ölçmede Kullanılan Yöntemler" . ZKÜ Bartın Orman Fakültesi Dergisi ,ss. 1-8.
Erkol, Ümit- Ağırbaş, İsmail (2011)," Hastanelerde Maliyet Analizi ve Faaliyete Dayalı Maliyetleme Yöntemine Dayalı Bir Uygulama". Ankara Üniverstesi Tıp Fakültesi Mecmuası, ss. 87-95.
Ertaş, Fatih Coşkun (1996), "Kalite Maliyetleri ve Analizi". Verimlilik Dergisi, ss. 55-64.
Figenbaum, Armand V. (1956), "Total Quality Control". Harvard Business Review, pp. 93-101. http://hastane.atauni.edu.tr/. (2019, Kasım 29).
HYPERLINK "https://tse.org.tr/IcerikDetay?ID=2438&ParentID=62" https://tse.org.tr/IcerikDetay?ID=2438&ParentID=62 (2019, Kasım 29)
İncesu, Emrullah-Öğüt, Nesrin (2012), "Hastane İşletmeciliğinde Kalite Maliyet Hesaplaması: Konya Seydişehir Devlet Hastanesinde Bir Uygulama". Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, ss. 113-141.
Karcıoğlu, Reşat (2000), Stratejik Maliyet Yönetimi . İstanbul: Aktif Yayınevi.
Karesioğlu, Fehmi -Çam, Alper Veli (2008), "Sağlık İşletmelerinde Maliyet Analizi: Karaman Devlet Hastanesinde Birim Muayene Maliyetlerinin Hesaplanması ". Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi , ss. 15-24.
Kıdak, Levent B- Nışancı, Zehra Nuray- Burmaoğlu, Serhat (2015), "Sağlık İşletmelerinde Kalite Ölçümü: Kamu Hastanesi Örneği" . Yönetim ve Ekonomi Dergisi, ss. 483-500.
Ocak, Saffet- Gider, Ömer- Top, Mehmet- Akar, Çetin (2004), "Muğla Devlet Üniversitesi Tomografi Ünitesi Maliyet- Hacim-Kar Analizi" . Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi , ss. 1-38.
Tanış, Veyis Naci- Kefe, İrem (2017), "Önleme ve Değerleme Maliyetlerindeki İyileşmlerin Başarısızlık Maliyetlerinde Etkisi Üzerine Bir Tekstil İşletmesi Üzerine Uygulama". Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ss. 181-198.
Vaxevanıdıs, N. M.- Petropoulos, G. (2008)." A Literature Survey of Cost of Quality Models". Annals Of The Faculty Of Engıneerıng Hunedoara – Journal Of Engıneerıng, pp. 274-283.
Yiğit, Çetin-Peker, Suat- Cankul, İbrahim- Kostik, Zafer- Alkan, Mahin- Özer, Mustafa-Demir, Cesim- Aktan, Cansu- Akdeniz, Ali Akdeniz (2003), "GATA Eğitim Hastanesinde Yatan Hasta Maliyetinin Belirlenmesi". Gülhane Tıp Dergisi , ss. 233-243.
Yıldıztekin, İhsan (2005), "Kalite Maliyetleri Ölçümlerinde Belirlenen Fırsat Maliyetleri" . İktisadi ve İdari Bilmler Dergisi , ss. 401-422.
Yumuk, Gülsevim -Oğuzhan Adil (2005), "İşletmelerde Kalite Maliyet Sistemleri: Bir Uygulama" . Trakya Üniversite Sosyal Bilimler Dergisi , ss. 1-12.
Yükçü, Süleyman (1999), Kalite Maliyetlerinin Muhasebeleştirilmesi. İzmir : Anadolu Matbaacılık.