Covid-19’un Sektörlerin Finansal Performansına Etkisinin Oran Analizi Yöntemi ile İncelenmesi

Bu çalışma, Türkiye’de Covid-19’un sektörlerin finansal performansına etkisini oran analizi yöntemi ile incelemeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda çalışmada, sektörlerin likidite, finansal yapı, faaliyet ve kârlılık oranları Covid-19 öncesi 2015 ve 2019 arasındaki yıllar ve Covid-19 sonrası 2020 yılı için incelenmiş ve Covid-19’un sektörlerin finansal performansına anlamlı bir etkisinin olup olmadığı Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, pandemi gayrimenkul, mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler, ulaştırma ve depolama, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri ve kültür, sanat, eğlence ve spor sektörlerinin finansal yapı, faaliyet ve kârlılık oranlarını olumsuz etkilerken, ana metal sanayi, deri, eczacılık ürünleri, eğitim, inşaat, kâğıt ve kâğıt ürünleri, madencilik, metal ürünler, sağlık ve ticaret sektörlerini olumlu etkilemiştir. Ayrıca çalışma sonuçları, pandemi sürecinin likidite oranları üzerinde anlamlı pozitif bir etki, borçlanma (finansal kaldıraç) oranı ve faaliyet oranları üzerinde anlamlı negatif bir etki oluşturduğunu, kârlılık oranları üzerinde ise anlamlı bir etki oluşturmadığını ortaya koymuştur.

The Analysis of the Impact of Covid-19 on the Financial Performance of Industries with the Ratio Analysis Method

This study aims to examine the impact of Covid-19 on the financial performance of industries in Turkey with the ratio analysis method. In this sense, the study examines liquidity, financial structure, operating, and profitability ratios of industries for the periods of pre-and post-Covid and analyzes whether Covid-19 has a significant impact on the financial performance of industries using the Wilcoxon Signed-Ranks Test. According to the research findings, while the pandemic negatively affected financial structure, operating, and profitability ratios of industries, including real estate, professional, scientific, and technical activities, transportation and storage, accommodation and food service activities and culture, art, entertainment, and sports, it positively impacted industries, including basic metal industry, leather, pharmaceutical products, education, construction, paper and paper products, mining, metal products, health, and trade. Further, the study results reveal that pandemic had a significant positive impact on liquidity ratios and a significant negative impact on debt (financial leverage) ratio and operating ratios, whereas no significant impact on profitability ratios.

___

  • Akgüç, Öztin. (2011), Mali Tablolar Analizi, 14. Baskı, Avcıol Basım Yayın, İstanbul.
  • Alnıpak, Serdar - Kale, Süleyman (2021), “COVID-19 Sürecinin Ulaştırma Sektörü Finansal Performansına Etkileri”, Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 6(Özel Sayı), ss. 139-156.
  • Al-Qudah, Anas Ali - Houcine, Asma (2021), “Stock Markets’ Reaction to COVID-19: Evidence from the Six WHO Regions”, Journal of Economic Studies, doi:10.1108/jes-09-2020-0477
  • Ashraf, Badar Nadeem (2020), “Stock Markets’ Reaction to COVID-19: Cases or Fatalities?”, Research in International Business and Finance, 54, 101249.
  • Atayah, Osama Fayez - Dhiaf, Mohamed Mahjoub - Najaf, Khakan - Frederico, Guilherme Francisco (2021), “Impact of COVID-19 on Financial Performance of Logistics Firms: Evidence from G-20 Countries”, Journal of Global Operations and Strategic Sourcing, doi: 10.1108/JGOSS-03-2021-0028
  • Batten, Jonathan A. - Szilagyi, Peter G. (2011), “The Impact of the Global Financial Crisis on Emerging Financial Markets: An Introduction”, Editörler Batten, Jonathan A. - Szilagyi, Peter G., The Impact of the Global Financial Crisis on Emerging Financial Markets, Contemporary Studies in Economic and Financial Analysis, 93 (pp. 3-16), Emerald Group Publishing Limited.
  • Bayraktar, Ahmet (2020), “COVID 19 Pandemisinin Finansal Etkileri: BİST İmalat Sektörü Uygulaması”, Turkish Studies, 15(8), ss. 3415-3427.
  • Çalış, Yıldırım Ercan - Atılgan Sarıdoğan, Ayşe - Küçükgergerli, Nabi (2021), “Covid-19 Pandemisinin Türkiye’de İlaç Sanayi Mali Yapısına Etkilerinin Analizi: EİS Eczacıbaşı İlaç A.Ş. Örneği”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Özel Sayı, ss. 273-294.
  • Çetin, Ali Cüneyt (2020), “Koronavirüs (Covid-19) Salgınının Türkiye’de Genel Ekonomik Faaliyetlere ve Hisse Senedi Borsa Endeksine Etkisi”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Dergisi, 4(2), ss. 341-362.
  • Chen, Ming-Hsiang - Jang, SooCheong (Shawn) - Kim, Woo Gon (2007), “The Impact of the SARS Outbreak on Taiwanese Hotel Stock Performance: An Event-Study Approach”, International Journal of Hospitality Management, 26(1), pp. 200-212.
  • Demir, Zekeriya (2020), “Covid-19’un BİST 100’deki Şirketlerin Mali Tabloları Üzerindeki Etkisinin Oran Analizi Yöntemi ile Analizi”, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), ss. 408-438.
  • Deran, Ali - Erduru, İncilay (2018), “Karayolu ve Denizyolu Yük Taşımacılığı Sektörlerinin Finansal Performans Analizi: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sektör Bilançoları Üzerine Bir Araştırma”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 11(3), ss. 479-503.
  • Doğan, Özlem (2020), “T.C. Merkez Bankası Sektör Bilançoları Üzerinden Deniz Yolu Yük Taşımacılığının Finansal Performans Analizi”, Türk Denizcilik ve Deniz Bilimleri Dergisi, 6(2), ss. 191-206.
  • Dölen, Tuğba - Yanık, Serap S. - Ayanoğlu, Yıldız (2021), “Covid-19’un Ara Dönem Finansal Raporlama Üzerindeki Etkileri: Havacılık ve İlaç Sektörü Üzerine Bir Araştırma”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Özel Sayı, ss. 149-168.
  • DSÖ (2020), “WHO Director-General’s Opening Remarks at the Media Briefing on COVID-19 - 11 March 2020”, https://www.who.int/director-general/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-march-2020 (08.02.2022).
  • Edey, Malcolm (2009), “The Global Financial Crisis and Its Effects”, Economic Papers, 28(3), pp. 186-195.
  • Ertaş, Fatih Coşkun - Yetim, Aslıhan (2022), “Covıd-19 Pandemisinde Gıda ve İçecek Sektöründeki İşletmelerin Finansal Performansının TOPSIS Yöntemiyle İncelenmesi: BIST Örneği”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 93, ss. 53-74.
  • He, Qing - Liu, Junyi - Wang, Sizhu - Yu, Jishuang (2020), “The impact of COVID-19 on stock markets”, Economic and Political Studies, 8(3), pp. 275-288.
  • İskenderoğlu, Ömer - Karadeniz, Erdinç - Ayyıldız, Nazif (2015), “Enerji Sektörünün Finansal Analizi: Türkiye ve Avrupa Enerji Sektörü Karşılaştırması”, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 3(3), ss. 86-97.
  • Johansson, Anders C. (2011), “Financial Markets in East Asia and Europe During the Global Financial Crisis”, The World Economy, 34(7), pp. 1088-1105.
  • Karadeniz, Erdinç - Koşan, Levent - Kahiloğulları, Selda (2014), “Borsa İstanbul’da İşlem Gören Spor Şirketlerinin Finansal Performansının Oran Yöntemiyle Analizi”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(2), ss. 129-144.
  • Karadeniz, Erdinç (2016), “Hastane Hizmetleri Alt Sektörünün Finansal Performansının İncelenmesi: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Sektör Bilançolarında Bir Uygulama”, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 19(2), ss. 101-114.
  • Keleş, Emrah (2020), “COVID-19 ve BİST-30 Endeksi Üzerine Kısa Dönemli Etkileri”, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 42(1), ss. 91-105.
  • Kılıç Karamahmutoğlu, Merve (2022), “Covid-19’un Ulaştırma ve Turizm İşletmelerinin Finansal Performansına Etkisi: Borsa İstanbul’da Bir Uygulama”, Muhasebe ve Denetime Bakış, 21(65), ss. 65-88.
  • Kılıç, Merve (2019), “Borsa İstanbul Şirketlerinin Kapsamlı Gelir Raporlama Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma”, Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 14(54), ss. 127-140.
  • Kılıç, Yunus (2020), “Borsa İstanbul’da COVID-19 (Koronavirüs) Etkisi”, JOEEP: Journal of Emerging Economies and Policy, 5(1), ss. 66-77.
  • Kılınç, Feride - Çalış, Ercan (2021), “Covid-19 Pandemisinin Gıda Sektörü Üzerinde Etkisi ve Finansal Performans ile İlişkisi”, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(3), ss. 499-508.
  • Levent, Cüneyd Ebrar (2020), “Covid-19 Salgınının Gıda ve İçecek Sektöründeki Şirketlerin Hisse Senedi Getiri ve Volatilitesine Etkisi”, Turkish Studies, 15(6), ss. 721-737.
  • Nippani, Srinivas - Washer, Kenneth M. (2004), “SARS: A Non-Event for Affected Countries’ Stock Markets?”, Applied Financial Economics, 14(15), pp. 1105-1110.
  • Ömürbek, Vesile - Kınay, Bülent (2013), “Havayolu Taşımacılığı Sektöründe TOPSIS Yöntemiyle Finansal Performans Değerlendirmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(3), ss. 343-363.
  • Öndeş, Turan - Özkan, Tuba (2021), “Bütünleşik CRITIC-EDAS Yaklaşımıyla Covid-19 Pandemisinin Bilişim Sektörü Üzerindeki Finansal Performans Etkisi”, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 12(2), ss. 506-522.
  • Özcan, Muhammet (2021), “COVID 19 Pandemisinin Turizm ve Ulaştırma İşletmelerinin Finansal Performansına Etkisi”, Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi (OPUS), 11(17), ss. 3542-3567.
  • Özdemir, Letife (2020), “Covid-19 Pandemisinin BİST Sektör Endeksleri Üzerine Asimetrik Etkisi”, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(3), ss. 546-556.
  • Sadiq, Muhammad - Hsu, Ching-Chi - Zhang, YunQian - Chien, Fengsheng (2021), “COVID-19 Fear and Volatility Index Movements: Empirical Insights from ASEAN Stock Markets”, Environmental Science and Pollution Research, 28, pp. 67167–67184.
  • Şenol, Zekai - Zeren, Feyyaz (2020), “Coronavirus (COVID-19) and Stock Markets: The Effects of the Pandemic on the Global Economy”, Eurasian Journal of Researches in Social and Economics, 7(4), pp. 1-16.
  • Sönmezler, Gökhan - Gündüz, - İsmail Orçun (2021), “Covid-19 Pandemi Sürecinin BİST-30 Hisse Senetlerine Etkilerinin Karışıklık Matrisi ile Analizi”, Maliye ve Finans Yazıları, 115, ss. 51-70.
  • TCMB (2021a), “Önsöz”, https://www3.tcmb.gov.tr/sektor/dosyalar/menu/foreword_tr.pdf (12.02.2022).
  • TCMB (2021b), “Sektör Bilançoları”, https://www3.tcmb.gov.tr/sektor/#/tr (30.09.2021).
  • Topcu, Mert - Gulal, Omer Serkan (2020), “The Impact of COVID-19 on Emerging Stock Markets”, Finance Research Letters, 101691.
  • Wong, Grace (2008), “Has SARS Infected the Property Market? Evidence from Hong Kong”, Journal of Urban Economics, 63(1), pp. 74-95.
  • Yıldız Contuk, Filiz (2021), “Covid-19’un Borsa İstanbul Üzerindeki Etkisi: Bir ARDL Sınır Testi Modeli”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 89, ss. 101-112.
  • Yoloğlu, Zehra (2021), “Finansal Performansın Oran Analizi ile Ölçülmesi: Teknoloji Sektöründe Faaliyet Gösteren Firmalar Üzerine Ampirik Bir Uygulama”, Bulletin of Economic Theory and Analysis, 6(2), ss. 27-53.
  • Yücel, Serkan - Durak, İsmail (2021), “COVID-19’un BIST İmalat Sektörü Firmalarına Olan Finansal Etkilerinin Finansal Oranlar ve İstatiksel Tekniklerle İncelenmesi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 90, ss. 101-126.
  • Zeren, Feyyaz - Hızarcı, Atike Elanur (2020), “The Impact of Covid-19 Coronavirus on Stock Markets: Evidence from Selected Countries”, Bulletin of Accounting and Finance Reviews, 3(1), pp. 78-84.