Atıl Kapasite, Tam Kapasite ve Kapasite Fazlası Üretim Düzeylerinde TMS-2 Stoklar Standardına Göre Maliyetleme: Bir Örnek Uygulama

Üretim maliyeti unsurları olan direkt ilk madde ve malzeme, direkt işçilik maliyeti ve genel üretim giderlerinin mamullere yüklenmesi konusunda muhasebe yazınında geliştirilen çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Bu yöntemlerden tam maliyet yönteminin uygulama kolaylığı nedeniyle çokça kullanıldığı görülmektedir. Ancak Uluslararası/Türkiye Muhasebe Standartları ise duruma farklı yaklaşmaktadır. UMS/TMS-2 Stoklar Standardı’na göre bazı durumlarda normal maliyet yönteminin kullanılması gerekmektedir. Ancak Standart bir bütün olarak incelendiği zaman üretim düzeylerine göre kullanılacak maliyet yöntemine ilişkin farklı görüşleri barındırdığı görülmektedir. Bu çalışmada üretim düzeyi ile normal kapasite arasındaki ilişki gözetilerek öne sürülen bu farklı görüşler detaylı olarak incelenmiş, Stoklar Standardı’nın işletmelerin gerçekleşen kapasite düzeyine göre hangi maliyet yöntemini kullanması gereğine ilişkin görüşleri örnek uygulama üzerinden tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

TMS-2 Stoklar Standardı, Normal Kapasite, Tam Maliyet Yöntemi, Normal Maliyet Yöntemi

PDF

___

Badem, A. Cemkut – Özbek, Yiğit (2013), “Tam Maliyet İle Normal Maliyet Yöntemlerinin Tms 2 Stoklar Standardı İle VUK Açısından Karşılaştırması Ve Muhtemel Ertelenmiş Vergi Etkisi”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 6 (2), ss. 65-92.
Badem, A. Cemkut (2014), Üniversitelerde Tam Maliyetleme (Full Costing), Umuttepe Yayınları, İzmit.
Büyükmirza, H. Kamil (2012), Maliyet ve Yönetim Muhasebesi: Tekdüzen’e Uygun Bir Sistem Yaklaşımı, 17. Baskı, Gazi Kitapevi, Ankara. Erden, Selman Aziz (2004), Üretim Ortamları Maliyet Yönetim Sistemleri İlişkisi ve Stratejik Maliyet Yönetimi, Türkmen Kitapevi, İstanbul.
Gökçen, Gürbüz – Öztürk, Erkan (2017), “Tam Maliyet Ve Normal Maliyet Yöntemlerinin UFRS (TFRS) ve BOBİ FRS’deki Düzenlemeler Çerçevesinde İncelenmesi”, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2 (2), ss. 105-114.
Güngörmüş, Ali Haydar – Boyar, Ender (2010), “TMS– 2 Stoklar Standardına Göre, Standart Maliyet Yönteminin Uygulanması”, Mali Çözüm Dergisi, 102 (Kasım-Aralık), ss. 109-127.
Haftacı, Vasfi (2013), Yönetim Muhasebesi, Umuttepe Yayınları, İzmit.
Hansen, Don R. – Mowen, Maryanne M. (2006), Cost Management: Accounting and Control, Thomson South-Western, United States of America.
Horngren, Charles T. – Datar, Srikant M. – Rajan, Madhav V. (2012), Cost Accounting: A Managerial Emphasis, Prentice Hall, United States of America.
Marşap, Beyhan – Barışçı, Atilla (2014), “TMS-2 Stoklar Standardına Göre Dönüştürme Maliyetlerinin Ürün Maliyetlerine Etkisi” Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 7 (1), ss. 1-16.
Öztürk, Erkan – Güleç, Ömer Faruk (2018), “Normal Maliyetleme Yaklaşımının Gelişimi Ve Uygulanmasına Yönelik Bir İnceleme” Mali Çözüm Dergisi, 148 (Temmuz-Ağustos), ss. 11-27.
Özyapıcı, Hasan (2019), “ TMS 2 Stoklar Standardı’nın Atıl Kapasite Analizine Etkisi”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 12 (3) ss. 651-666.
213 Sayılı Vergi Usul Kanunu, İlan Tarihi: 04.01.1961, Resmi Gazete No: 10703-10704-10705
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu, İlan Tarihi: 14.02.2011, Resmi Gazete No: 27846
TMS-2 Stoklar Standardı, İlan Tarihi:15.01.2005, Resmi Gazete No: 25701
BOBİ FRS, İlan Tarihi: 29.07.2017, Resmi Gazete No: 30138
KÜMİ FRS, https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/KUMI/KamuoyuGorusuneAcilanlar/K%C3%9CM%C4%B0%20FRS%20Taslak%20Metin.pdf (Erişim Tarihi:21.11.2019)