KİRA SERTİFİKASI UYGULAMALARININ VERGİSEL BOYUTU VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

Bu çalışmada Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayımlanan “Kira Sertifikaları Tebliği III-61.1 ” çerçevesinde varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikası uygulamalarının vergisel boyutu ve muhasebeleştirilmesinin incelenmesi amaçlanmıştır. Türkiye’de Katma Değer Vergisi Kanunu, Damga Vergisi Kanunu, Harçlar Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nda varlık kiralama şirketleri ve kaynak kuruluşların kira sertifikası uygulamalarına önemli vergi teşvikleri sağlanmaktadır. Varlık kiralama şirketleri ve yatırımcılar kira sertifikası sahipleri , Maliye Bakanlığı Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri hükümleri çerçevesinde tekdüzen hesap planına ve kaynak kuruluş olarak katılım bankaları ise “Katılım Bankalarınca Uygulanacak Tekdüzen Hesap Planı ve İzahnamesi Hakkında Tebliğ” hükümlerini esas alarak sahipliğe dayalı kira sertifikası ile ilgili işlemlerini muhasebeleştirebilmektedirler

Anahtar Kelimeler:

Sahipliğe Dayalı Kira Sertifikası, Vergilendirme, Muhasebe

THE TAX ASPECT AND RECOGNITION OF LEASE CERTİFİCATE APPLICATIONS

The purpose of this study is to examine the tax aspect and recognition of applications related to lease certificates issued by asset lease companies under the “Communiqués on Lease Certificates no. III-61.1 ” published bythe Capital Markets Board of Turkey. In Turkey, the Value Added Tax Law, the Stamp Tax Law, the Fees Lawand the Corporate Income Tax Law provide significant tax incentives to lease certificates applications for assetlease companies and originators. The transactions relating to ownership-based lease certificates can be recognized by asset lease companies and investors lease certificates holders under the provisions of the Communiqués introduced by the Ministry of Finance on the Uniform Chart of Accounts and also participation banks asan originator under the provisions of the “Communiqué on Uniform Chart of Accounts and its Explanation tobe implemented by Participation Banks”

Keywords:

Ownership-Based Lease Certificate, Taxation, Recognition,

___

Akın, Muhammed, “Sukuk (İslami Finansman Bonosu)”, 2012, http://www.mertvan.av.tr/tr/Makaleler/Serma- ye_Piyasasi_Hukuku_ve_Sukuk/Sukuk_Islami_Finansman_Bonosu.html, (20.10.2014).
Borsa İstanbul (BIST), “Kotasyon Ücret Tarifesi”, http://www.borsaistanbul.com/datum/Kotasyon_Ucret_Tarife- si.pdf, (16.2.2015).
Büyükakın, Figen ve Onur Önyılmaz, “Faizsiz Finansman Bonosu Sukuk ve Türkiye Uygulamaları”, Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 2012, Cilt: 3, Sayı: 7, ss. 1-16.
Dede, Kenan, “Sukuk (Kira Sertifikaları)”, 2013, http://slideplayer.biz.tr/slide/1990619/, (5.2.2015).
Ernst & Young, “2014 Yılı Menkul Kıymet Gelirlerinin Vergilendirilmesi”, http://www.ey. com/TR/tr/Servi- ces/Tax/EY-Menkul-Kiymet-Gelirlerinin-Vergilendirilmesi, (1.12.2014).
Karahan, Aytekin, Sukukun Finansal Sistemdeki Rolü, Önemi, Muhasebesi ve Türkiye Uygulamaları, (Yayımlan- mamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2014.
Katılım Bankalarınca Uygulanacak Tekdüzen Hesap Planı ve İzahnamesi Hakkında Tebliğ, 26.1.2007 tarihli ve mükerrer sayılı T.C. Resmi Gazete.
Katılım Bankalarınca Uygulanacak Tekdüzen Hesap Planı ve İzahnamesi Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılma- sına Dair Tebliğ, 19.4.2013 tarihli ve 28623 sayılı T.C. Resmi Gazete.
Katılım Bankalarınca Uygulanacak Tekdüzen Hesap Planı ve İzahnamesi Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılma- sına Dair Tebliğ, 17.7.2014 tarihli ve 29063 sayılı T.C. Resmi Gazete.
Kira Sertifikaları Tebliği (III-61.1), 7.6.2013 tarihli ve 28670 sayılı T.C. Resmi Gazete.
Kira Sertifikalarına ve Varlık Kiralama Şirketlerine İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ (Seri: III, No: 43), 1.4.2010 tarihli ve 27539 sayılı T.C. Resmi Gazete.
Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK), “Merkezi Kayıt Kuruluşu Komisyon Esasları”, https://www.mkk.com.tr/wps/wcm/connect/.../ucret_tarifesi.pdf, (26.1.2015).
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), “Kira Sertifikaları Tebliğine İlişkin Basın Duyurusu”, http://www.spk. gov.tr/du- yurugoster.aspx?aid= 20130607&subid=0&ct=c, (5.2.2015).
Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği (II-14.1), 13.6.2013 tarihli ve 28676 sayılı T.C. Resmi Gazete.
Sevinç, Erkan, “Sukuklardan Oluşan Eşit Ağırlıklandırılmış Portföy ile Türkiye’de İhraç Edilmiş Eurobondlardan Oluşan Eşit Ağırlıklandırılmış Portföyün Riske Maruz Değerinin Karşılaştırması”, Bankacılar Dergisi, 2013, Sa- yı: 86, ss. 78-100.
Söyler, İlhami, Hukuki ve Mali Boyutlarıyla Sukuk (Kira Sertifikaları), Gazi Kitabevi, Ankara, 2014.
Takasbank, “Takasbank Ücret ve Komisyon Tarifeleri”, https://www.takasbank.com.tr/tr/Documents/Takas- bank%20%C3%9Ccret%20ve%20Komisyon%20Tarifeleri/Di%C4%9Fer.pdf, (26.1.2015).
TF Varlık Kiralama A.Ş., Sermaye Piyasası Aracı Notu, 2014, http://www.tfvarlikkiralama.com.tr/, (4.12.2014).
TMS 17 Kiralama İşlemleri, http://www.kgk.gov.tr/KgkWeb.aspx, (5.2.2015).
Tok, Ahmet, İslami Finans Sistemi Çerçevesinde Sukuk (İslami Tahvil) Uygulamaları, Katılım Bankaları ve Tür- kiye Açısından Değerlendirmeler, Sermaye Piyasası Kurulu Yeterlik Etüdü, Ankara, 2009.
Türkiye Garanti Bankası AŞ., “2014 Yılı Menkul Kıymet Gelirlerinin Vergilendirilmesi”, http://assets.garan- ti.com.tr/assets/pdf/tr/diger/garanti_masters_dosya_ek_2014.pdf, (1.12.2014).
Uzunhasanoğlu, Defne, “Kira Sertifikaları - Sukuk: Sermaye Piyasasında Yeni Bir Finansal Araç”, Grant Thorn- ton Haber Bülteni, Nisan-Mayıs-Haziran 2014, Sayı: 12, ss. 9-11.
Yakar, Soner, Serkan Yılmaz Kandır ve Yıldırım Beyazıt Önal, “Yeni Bir Finansman Aracı Olarak “Sukuk - Kira Sertifikası” ve Vergisel Boyutunun İncelenmesi”, Bankacılar Dergisi, 2013, Sayı: 84, ss. 72-94.
Yardımcıoğlu, Mahmut, Yücel Ayrıçay ve Sedat Çoşkun, “İslami Finans Çerçevesinde Menkul Kıymetleştirilmiş Varlık; Sukuk Dünya ve Türkiye Piyasası İncelemesi”, KSÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2014, Cilt: 4, Sayı: 1, ss. 157-174.
Yılmaz, Erdal, “Yeni Bir Finansal Araç Olarak Sukuk: Çeşitleri, Türkiye Uygulaması ve Vergilendirilmesi”, Mu- hasebe ve Finansman Dergisi, Ocak 2014, Sayı: 61, ss. 81-100.
Yücel, Fatma Ebru ve Begüm Boğa Demirel, “Günümüzün Gözde Finansman Aracı: Sukuk”, TurkEYnews, Ma- yıs 2013, ss. 12-13.