İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ MUHASEBESİ ARAŞTIRMALARININ BİBLİYOMETRİK ANALİZİ

Günümüzde işletmeler artık geleneksel muhasebeden sıyrılarak, finansal bilgilerin de ötesinde iş dünyasında meydana gelen değişmelerden etkilenerek daha çok sosyal ve çevresel konularla ilgilenmektedir. Bu konuların başında gelen iklim değişikliği, insan müdahaleleriyle daha hızlı ilerlemektedir. İşletmelerin faaliyetleri üzerinde; iklim değişikliğinin etkileri önemli boyutlara ulaştığından, özel bir muhasebe dalı ile bu etkileri izleme gereksinimi doğmaktadır. Bu doğrultuda, önceleri “çevre muhasebesi” ve “yeşil muhasebe” kavramları ön plana çıkmıştır. Şimdi ise daha kapsayıcı bir kavram olarak “iklim değişikliği muhasebesi”nden bahsedilmektedir. Önemi artan ve literatürde yeni yer edinmeye başlayan bu kavramın ele alındığı söz konusu çalışmada kavrama dair bibliyometrik analiz yapılmıştır. Çalışmanın amacı; iklim değişikliği muhasebesine dikkat çekerek, ulusal ya da uluslararası akademik literatürde bu temada yapılan çalışmaların istatistiksel analizini yapmaktır. Bu temel amacın yanında kavramın en fazla hangi ülkede, hangi üniversitede, hangi yazarlar tarafından çalışıldığı, çalışmalardaki atıf sayıları, yıllara göre yayın üretimi, en sık kullanılan kavramlar gibi kriterler açısından değerlendirilmesi de hedeflenmektedir. Literatürde özellikle Türkiye bağlamında, daha evvel benzer çalışmanın yapılmamış olması araştırmanın özgünlüğü ve önemini göstermektedir. Analiz sonucu elde edilen bulgulara göre; iklim değişikliği muhasebesi konusu gerek atıf, gerek makale sayısı, gerek en fazla çalışılan ülke ve üniversiteler bağlamında Çin’de ele alınmıştır. Ayrıca konuya olan ilginin her geçen gün arttığı ve çalışmaların artan sayılarda devam ettiği söylenebilmektedir. Artan ilgi göz önünde bulundurularak akademik çalışmalara açık bir alan olduğu rahatlıkla ifade edilebilmektedir. Söz konusu araştırma ile hem ulusal hem uluslararası akademik literatürde “iklim değişikliği muhasebesi” kavramının yeri, ele alınma düzeyi tespit edilmek suretiyle akademik literatüre katkı sunulması hedeflenmektedir.

___

  • Andrew, J., & Cortese, C. (2011). Accounting For Climate Change And The Self-Regulation Of Carbon Disclosu-res. In Accounting Forum, 35(3), 130-138. No longer published by Elsevier.
  • Brown, A.M.; Pignatel, I.; Hanoteau, J & Paranque, B. (2009). The Silence On Climate Change By Accounting’s Top Journals. Int. J. Clim. Chang. Impacts Account. 1, 81–100.
  • Demir, H. & Erigüç, G. (2018). Bibliyometrik Bir Analiz ile Yönetim Düşünce Sisteminin İncelenmesi, İş ve İnsan Dergisi. 5(2), 91-114.
  • Gulluscio, C., Puntillo, P., Luciani, V., & Huisingh, D. (2020). Climate Change Accounting And Reporting: A Systematic Literature Review. Sustainability Journal, 12(13), 5455.
  • Gürbüz, C., Aracı, Ö. N. K., & Bekci, İ. (2019). Dünya’da ve Türkiye’de Karbon Ticareti Ve Karbon Muhasebesi Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma-A Research On Carbon Trade And Carbon Accountıng Applıcatıons In The World And Turkey. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(28), 424-438.
  • Hirschfeld, J.; Weiß, J.; Preidl, M. & Korbun, T. (2008). The Impact of German Agriculture on the Climate. Main Results and Conclusions; Working Paper; Schriftenreihe des IÖW: Berlin, Germany.
  • Kesimli, İ. (2021). Yönetim Muhasebecilerinin İklim Değişikliğinin İş Dünyasına Etkilerinin Yönetilmesindeki Rolü: Türkiye Örneği. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 23(3), 437-466.
  • Kestane, A. & Çelik, N. (2023). Yeşil Muhasebenin Muhasebe Eğitimindeki Rolü: Kilis7 Aralık Üniversitesi’nde Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 356-369.
  • Kırlıoğlu, H. & Can, A. V. (1998) Çevre Muhasebesi, Değişim Yayınları.
  • Lawani, S. M. (1981). Bibliometrics: Its theoretical foundations, methods and applications. Libri, 31(Jahresband), 294-315. Ngwakwe, C.C. (2012). Rethinking The Accounting Stance On Sustainable Development. Sustain. Dev.20, 28–41
  • Okuba, Y. (1997). Bibliometric Indicators and Analysis of Research Systems: Methods and Examples, OECD Science, Technology and Industry Working Papers, 1997/01, OECD Publishing, (http://dx.doi.org/10.1787/208277770603).
  • Özbirecikli, M. (2002). Çevre Muhasebesi (Kavramlar, Uygulama Alanları ve Araştırma Sonuçları), Natürel Ya-yınevi.
  • Öztürk, K. (2002). Küresel İklim Değişikliği Ve Türkiye’ye Olası Etkileri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 47-65.
  • Schaltegger, S. & Csutora, M. (2012). Carbon Accounting For Sustainability And Management. Status Quo And Challenges. J. Clean. Prod. 36(1)16.
  • Sezgin, R. (2022). Karbon Emisyon Yönetiminde Karbon Yönetim Muhasebesi. Eğitim Yayınevi.
  • Sultanoğlu, B. & Özerhan, Y. (2020). İklim Değişikliği Raporlaması: Türkiye’deki İşletmelerin Gönüllü Karbon Saydamlık Projesi (CDP) Açıklamaları. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 22, 176-194.
  • Türkeş, M. (2008). Küresel İklim Değişikliği Nedir? Temel Kavramlar, Nedenleri, Gözlenen Ve Öngörülen Deği-şiklikler. İklim Değişikliği Ve Çevre Dergisi, Su Vakfı, 1(1), 26-37.
  • Yelgen, E. (2022). Yeşil Muhasebe Ve Uygulama Örnekleri Üzerine Bir Çalışma. Yönetim Bilimleri Dergisi, (Özel Sayı), 100-126.
  • https://www.emeraldgrouppublishing.com/archived/products/journals/call_for_papers.htm%3Fid%3D8473, Eri-şim Tarihi: 09.02.2023.