Veysel KULA, Burcu KAYNAR, Meltem KESKİN KÖYLÜ

HİLELİ FİNANSAL RAPORLAMA YAKLAŞIMLARINI BELİRLEYEN TEŞVİKLER/BASKILAR ve FIRSATLAR

12.06.2006 tarihinde uygulamaya konulan “Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Standartları Hakkında Tebliğ”de ve ISA 240’da, hileli finansal raporlamadan kaynaklanan yanlış yansıtmalarla ilgili risk faktörlerine ilişkin örneklere yer verilmiştir. Bu çalışmada, 15 bağımsız denetim şirketinden toplam 44 denetçiye uygulanan anket çalışması ile söz konusu tebliğde verilen örneklerin önem derecesi ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışma sonuçları, hileli finansal raporlamaya yol açma potansiyeli açısından en önemli risk grubunun yaklaşımlar olduğunu, bunu da sırası ile fırsatların ve teşviklerin/baskıların takip ettiğini ortaya koymuştur. Şirketlerin hileli finansal raporlama yönünde yaklaşım benimsemesine yol açan tek önemli teşvik/baskı unsuru etkin olmayan kontrollerdir. Öte yandan, şirket performansına bağlı kişisel çıkarları arttıkça yöneticilerin hileli finansal raporlamayayönelik yaklaşım benimseme olasılığı azalmaktadır

Anahtar Kelimeler:

Hileli finansal raporlama, hile riski değerlemesi, risk faktörleri, bağımsız dış denetim

Incentıves And Opportunuıtıes Leadıng To Attıtudes For Fraudulent Fınancıal Reportıng

“The communique about Auditing Standards in Capital Markets” published in the Official Gazzette on12.06.2006 and ISA 240 both contain examples regarding risk factors related to misstatements arising from fraudulent financial reporting. Drawing on the data from a survey on 44 auditors in 15 auditing companies, thisstudy aimed at finding out the perceived importance of these risk factors in giving rise to the fraudulent financial reporting. The results of the study reveal that the group of factors called attitudes for fraudulent reportinghave the most potential in leading to fraudulent financial reporting, which is followed by opportunisies groupand incentives/pressures group. The only important incentive/pressure factor that feeds attitudes for fraudulentreporting is ineffective controls within companies. On the other hand, increasing ties between the financial interests of the managers and company performance reduce the possibility of attitude for fraudulent financial reporting

Keywords:

Fraudulent financial reporting, Fraudulent reporting risk assessment, Risk factors, Independent auditing,

PDF

___

ABDİOĞLU, Hasan, “Hilelerin Önlenmesi ve Ortaya Çıkarılmasına Yönelik Proaktif Yaklaşımlar”, Muhasebe ve Denetime Bakış, Sayı: 22, Mayıs, 2007.
AKARKARASU, Nahit, Halka Açık Şirketlerde İç Denetim ve Denetim Kurullarının Etkinleştirilmesi İçin Öne- riler Yeterlik Etüdü, Sermaye Piyasası Kurulu Denetleme Dairesi, İstanbul, 2000.
BİRGİLİ, Erhan ve TUNAHAN, Hakan, “Hileli Finansal Raporlama veya Pandoranın Açılan Kutusu”, İktisat İş- letme ve Finans Dergisi, Sayı:20, Haziran, 2005.
COSO, Fraudulent Financial Reporting: 1987-1997An Analysis of U.S. Public Companies Research Commissio- ned by the Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission, 1999.
GÜREDİN, Ersin, Denetim ve Güvence Hizmetleri, Arıkan Yayıncılık, İstanbul, 2007.
KİRACI, Murat, “Denetim Sürecine Etkileri Bakımından Hile Riski Değerlemesi”, Muhasebe Bilim ve Dünya Dergisi, Cilt:6, Sayı: 4, 2004.
KULA, Veysel, KAYNAR, Burcu ve KÖYLÜ, Keskin, Meltem, “Varlıkların Kötüye Kullanımı Sonucu Doğuran Risk Faktörlerinin Bağımsız Denetçilerce Değerlemesi”, MÖDAV, Cilt:8, Sayı:4, İstanbul, 2006.
ÖZBİRECİKLİ, Mehmet ve SÜSLÜ, Cemil, “Bağımsız Denetim Firmalarının Yolsuzluk Riski Fakörlerini De- ğerleme Uygulamaları ve Türkiyedeki Bağımsız Denetim Firmaları Üzerine Karşılaştırılmalı Bir Araştırma- 1”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı:27, Temmuz, 2005a.
ÖZBİRECİKLİ Mehmet ve SÜSLÜ, Cemil, “Bağımsız Denetim Firmalarının Yolsuzluk Riski Faktörlerini Değer- leme Uygulamaları ve Türkiye’deki Bağımsız Denetim Firmaları Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma-II”, Mu- hasebe ve Finansman Dergisi, Sayı:28, İstanbul,2005b
SPK Tebliğ, http://www.spk.gov.tr/teblig/files/SeriX_No22.pdf (20.06.2006)