HİLE RİSKİ DEĞERLEMESİNİN VE HİLELERİ BULMANIN DENETİMİN ETKİNLİĞİNDEKİ ROLÜ ve TÜRKİYE'DEKİ DENETİM FİRMALARINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA
Günümüzde işletmelerde meydana gelen hileler, başta işletme ve denetim firması olmak üzere birçok kesimezararlar vermekte ve finansal tabloların güvenilirliği ön plana çıkmaktadır. Finansal tabloların güvenilirliğinisaptamada bağımsız denetçinin önemli bir rolü vardır. Bu rol, denetçinin müşteri işletmedeki hileleri dikkatealarak denetimini yürütmesini gerektirir. Bağımsız denetçi hilelerin neden olduğu zararlardan korunmak içinmüşteri işletmedeki hile riski faktörlerini dikkate alarak risk değerlemesi yapar. Çalışmada, SAS No.82 veNo.99'a göre hilelerin dikkate alınması ve hilelerin bulunması konuları incelenmiş ve hileler konusunda iç denetçiyle işbirliği teorik olarak ele alınmıştır. Çalışmada, son olarak denetçinin hile riskini değerlemesi, hileleribulması ve hileler konusunda iç denetçiyle işbirliğine girmesinin denetimin etkinliği üzerinde bir rolünün olupolmadığı, hem teorik olarak hem de amprik bir araştırmayla incelenmiştir
Anahtar Kelimeler:
Bağımsız Denetim, Hile, Hile Riski Değerlemesi, Hileleri Bulma
Nowadays, frauds that take place in firms cause financial losses for firms, auditing companies, and other parties, while increasing of public attention about the reliability of financial statements. The independent auditoris an important actor in determining the reliability of financial statements. The role of the auditor requires examining by considering possible frauds at the customer firm. To prevent the audit firms losses due to possiblefrauds, the independent auditor considers fraud risk factors in conducting risk assessment. The considerationand detection of possible frauds in context of SAS No.82 and No.99 are explored in this article explores, aswell as studying collaboration with internal auditors for this purpose from a theoretical perspective. The article also examines whether the fraud risk assessment, fraud detection, and collaboration with the internal auditorplays a role in the effectiveness of auditing both from theoretical and empirical point of views
Keywords:
Auditing, Fraud, Fraud Risk Assessment, Fraud Detection.,
___
- ACFE, 2002 Report To The Nation Occupational Fraud and Abuse, 2002.
- ACFE hakkında bilgi, http://www.cfenet.com/about/about.asp (2.12.2003)
- AICPA, SAS No.82 “Consideration of Fraud in a Financial Statement Audit”, (New York, 1997)
- AICPA, SAS No.99 “Consideration of Fraud in a Financial Statement Audit”, (New York, 2002)
- AICPA, SAS No.65: The Auditor's Consideration of the Internal Function in an Audit of Financial State- ment, (New York, May 1991)
- Akgül Aziz ve Osman Çevik, İstatistiksel Analiz Teknikleri “SPSS'te İşletme Yönetimi Uygulamaları”, Emek Ofset, Ankara 2003.
- Albrecht W.Steve, James D. Stile ve Kevin B. Stocks “What Do Internal Auditors Need to Know”, Internal Au- ditor, October 1993.
- Altunışık Remzi ve diğerleri. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Sakarya Kitabevi, 1. Baskı Sakarya, Ekim 2001.
- Andrew H. Barnett veJames E. Brown, “The CPA As Fraud-Buster”, Journal Of Accountancy, Volume 185, Is- sue 5, May 1998.
- Bozkurt, Nejat, “Muhasebe ve Denetim Mesleğinde Yeni Bir Alan: Adli Muhasebecilik”, Yaklaşım Dergisi, Yıl.8, Sayı.94, Ekim, 2000.
- Bozkurt, Nejat. “Mali Tabloların Bağımsız Denetimi Açısından Bağımsız Denetçi ve İç Denetçi İlişkisi”, Yakla- şım Dergisi Yıl3, Sayı.27, Mart 1995.
- Calderon Thomas G. veJohn J. Cheh, “A Roadmap for Future Neural Networks Research in Auditing and Risk Assessment”, Accounting Information System, July 2002.
- Canküyer Ersoy ve Zerrin Aşan, Parametrik Olmayan İstatistik Teknikleri, 1.Baskı, Anadolu Üniversitesi Ya- yınları No:1266, Eskişehir 2001.
- Coderre,David G. “Computer Assisted Fraud Detection”, Internal Auditor, Volume 57, Issue 4, August 2000.
- Colbert, Janet L. “The Other Side of SAS 65”, Internal Auditor, April, 1992.
- Crowder, Nita, “Fraud Detection Techniques”, Internal Auditor, Volume 54, Issue 2, April, 1997.
- Dreck Philip.D. ve Mark.J. Nigrini, “Computer Assisted Analytical Procedures Using Benford's Law”, Journal of Accounting Education, June 2000.
- Erdoğan, Melih “Muhasebe Hilelerinin Ortaya Çıkartılmasında Benford Yasası”, Muhasebe ve Denetim Bakış Dergisi, Yıl 1, Sayı 3, Ocak 2001.
- Green B.P. ve Choi J., “Assessing the Risk of Management Fraud Through Neural Network Technology”, Audit Journal Practice and Theory, Spring 1997.
- Gramling Audrey A. ve Patricia M. Myers, “Internal Auditor's Assessment of Fraud Warning Signs: Implications for External Auditors”, The CPA Journal, June 2003.
- Hillison,W. C.Pacini ve D.Sinason, “The Internal Auditor as Fraud Buster”, Managerial Auditing Journal, /7, 1999. http://www.alomaliye.com/halil_soyler_isletmelerde_yap_hileler_2.htm, (21.11.2003)
- Kaymak, Can, “Muhasebede Yapılan Hata ve Hilelerin Muhasebe ve Muhasebe Denetimi Yönünden Değerlen- dirilmesi.” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1996
- Kepekçi, Celal, Bağımsız Denetim, İkinci Baskı, Siyasal Kitabevi, Ankara, 1996. KPMG Fraud Survey, 1998
- Meriç, Aydın, İç Kontrol ve Gözetim Birimlerinde Veri Analizi, http://www.komtas.com 2.12.2003.
- Munter, Paul, ve Thomas A. Ratcliffe, “Auditor's Responsibilities for Detection Of Fraud”, The National Pub- lic Accountant, Vol.43, I.7., September 1998.
- Nakıp, Mahir Pazarlama Araştırmaları Teknikler ve SPSS Destekli Uygulamalar, 1.Baskı, Seçkin Yayınları, Ankara, 2003.
- Nurten Erdoğan “Hileler Karşısında Denetçinin Sorumluluğu ve SAS No.82” Muhasebe ve Denetime Bakış Der- gisi, Şubat 2002.
- Önder, Türkan, “Finansal Tabloların Denetiminde Hile'nin Araştırılması ve Denetçinin Sorumluluğu-82 nolu De- netim Standardı ve SPK Standartları Arasındaki Farklar”, Marmara İ.İ.B.F Dergisi, Cilt XV, Sayı.1, 1999.
- Seyidoğlu, Halil Bilimsel Araştırma ve Yazma El Kitabı, 7.Baskı, Güzem Yay. No:13, İstanbul 1997.
- Thomas C. William ve Juan Alejandro, “Fraud Related Audit Issues”, The CPA Journal, Volume 71, Issue 8, August 2001.
- Yılancı Münevver ve Diğerleri, “Muhasebe Denetiminde Kontrol Risk Düzeyinin Belirlenmesi: Yapay Sinir Ağı Yaklaşımı”, TC. Osmangazi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi, 2002.
- ISSN: 1307-6639
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2000
- Yayıncı: TÜRMOB