BAĞIMSIZ DENETİMİN PLANLANMASI VE YÜRÜTÜLMESİNDE ÖNEMLİLİK

BDS 320 “Bağımsız Denetimin Planlanması ve Yürütülmesinde Önemlilik’’ Standardı ile BDS 450“Bağımsız Denetimin Yürütülmesi Sırasında Belirlenen Yanlışlıkların Değerlendirilmesi’’ standartlarıönemlilik konusunun temel düzenleyicileridir. BDS 320 önemliliğe ilişkin olarak işletmenin içindebulunduğu sektörlere göre değişebilecek kıyaslama noktalarına değinmekle birlikte, standart bir hesaplamayöntemi önermediğinden, uygulamada denetçilerin mesleki muhakemesine göre farklı değerlendirmelerleönemlilik düzeyi hesaplanmaktadır. Bu çalışmada bağımsız denetimde önemlilik konusununteorik çerçevesi ve uygulamada esas alınan temel ölçütler ortaya konulduktan sonra, önemlilikdüzeyinin belirlenmesinde izlenebilecek yöntemler açıklanacaktır. Ayrıca BİST’te işlem gören veBOBİ FRS kapsamında olan şirketleri denetleyen 30 denetim firmasıyla yüz yüze görüşmek suretiyleve anket soruları göndererek gerçekleştirilen araştırmalar sonucunda önemlilik düzeyi ve bunun denetimsırasında yurt dışında ve Türkiye’deki uygulamalar hakkında bilgi verilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Denetim Planlanmasında Önemlilik, Önemlilik Düzeyi, Performans Önemliliği

MATERIALITY IN PLANNING AND PERFORMING THE INDEPENDENT AUDIT

ISA 320 “Materiality in Planning and Performing the Independent Audit” Standard and ISA 450 “Evaluationof Mısstatements Identified During the Performance of the Independent Audit” standards arethe main regulators of materiality. While ISA 320 refers to the benchmarks that may vary accordingto the sectors in which the entity is involved in relation to materiality, Since it does not recommenda standard calculation method, in practice, the level of materiality is calculated with different evaluationsaccording to the professional judgment of the auditors. In this study, after putting forward thetheoretical framework of the subject of materiality in independent auditing and the basic criteria takenas a basis in practice, the methods that can be followed in determining the level of materiality will beexplained. In addition, as a result of the research carried out by interviewing 30 audit firms that aretraded on the BIST and auditing the companies within the scope of FRS for LMEs and by sending surveyquestions, information about the level of materiality and its practices abroad and in Turkey duringthe audit has been tried to be given.

PDF

___

Akdoğan, N. ve Muluk, F.Z. (2019). Bağımsız Denetim Standartları Kapsamında Grup Şirketlerinin Önemlilik Düzeylerinin Belirlenmesi, Kullanılan Yöntemlerin İncelenmesi ve Bayesian Modeli Uygulamasının Değerlendirilmesi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 21(3); 704-732
Brennan, N.M.and Gray.A& Sidney J. (2205). Asian Academy of Management Journal of Accounting and Finance. 1: 1-31 (2005)
Cömert, N. ve Selimoğlu K. S. ve Uzay, Ş. ve Uyar, S. (2013). Uluslararası Denetim Standartları Kapsamında Bağımsız Denetim. Sakarya Üniversitesi. Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi, 1. Baskı
Eilifsen, AA. ve Mckee, T. E. (2000). What is all the fuss about materiality? Ohio CPA Journal, 59(4), 49-52. Related To The Materıalıty Level: The Case Of Romanıa. Economıc Reserach. Volume 26(4): 43-58
Gordeeva, M. (2011). Economics & Management. Vol. 16, p41-47. 7p.
Hayes, R. ve Dassen, R. ve Schılder, A. ve Wallage, P. (2005). Principles of Auditing: An Introduction to International Standarts on Auditing. USA: Prentice Hall, 2nd Edition:215
Krostad, J. and Ettenson, Richard and Shanteu, J. ( 1984). Context and Experience In Auditor’s Materiality Judgments. Auditing: A Journal of Practice & Theory.4(Fall): p. (54–74)
Lakis, V. and Masiulevičius A. (2017) . Acceptable Audıt Materıalıty For Users Of Fınancıal Statements. Vadyba Journal of Management № 2 :31
Levıtt, A. (1998). The Numbers Game, Remarks by Securities and Exchange Commission. New York: New York University Center for Law and Business.
Memiş, M.Ü ve Okşaş, M. (2019). Denetimde Önemlilik Kavramı Üzerine Bir Literatür Taraması. OPUS -Uluslararsı Toplum Araştırmaları Dergisi 29 Cilt Volume:12 Sayı Issue :18. UİK Özel Sayısı 1030-1051
Popaa, İ.E, Spanb, G and Dumitruci M ,Dumitrud V.F & Filipe, C.L. (2013).Emprical Study on The Implıcatıons of Qualitative Factors In Making Decisions Related to The Materiality Level: The Case of Romania. Ekonomska Istrazıvanja- Economic Reserach. Volume 26(4), p.43-58
Şeulean, V.ve Moş, L. (2010), “Determinant Factors of the Investment Performance of Voluntary Pension Funds in Romania”, Annales Universitatis Apulensis Series Oeconomica, 12 (1), 477-482.
Taş O. ve İnaltong, C. (2015). “Bağımsız Denetim Sürecinde Önemlilik Düzeyinin Belirlenmesi ve Bir Uygulama”, Vergi Dünyası, S:401, s. 73-89
Uzay, Ş.;Özbirecikli, M.; Selimoğlu, S.K; Kurt, G.; Alagöz, A.ve Yanık, S. 2009. Muhasebe Denetimi. Ankara: Gazi Kitabevi, 4. Baskı.
http://archives.cpajournal.com. Current Materıalıty Guıdance For Audıtors. By Thomas E. McKee and Aasmund Eilifsen. Sound materiality judgments are an important Audıtıng. July 2000. (Erişim tarihi: 12.8.2021)
http://brage.bibsys.no/xmlui/bitstream/handle/11250/166032/A51_00.pdf (Erişim tarihi: 03.10.2021)
Kiracı, Murat: ‘Muhasebe Denetimi’’, (Çevrimiçi), http://www.denetim. akademisi.com.makale/Muhasebe denetimi/Sunumu Ağustos 2017 Eskişehir Osmangazi Üniversitesi. (Erişim tarihi: 7.6.2021)
Türkiye Denetim Standartları. 2017. Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, Ankara (Erişim tarihi: 13.07.2021)
https://www.sayistay.gov.tr/pages/ T.C Sayıştay Başkanlığı. 2017. Uluslararası Yüksek Denetim Kurumları Standartları (ISSAI), Uluslararası Yüksek Denetim Kurumları Teşkilatı (INTOSAI) tarafından yayımlanmıştır. ’Mali Denetim Rehberi Denetimin Planlanması ve Yürütülmesinde Önemlilik ‘’ ISSAI Ankara. (Erişim tarihi: 12.03.2021)
https://www.kgk.gov.tr Finansal Raporlamaya ilişkin Kavramsal Çerçeve 2108. ( Erişim tarihi: 14.08.2021)
http://www.kgk.gov.tr/contents/files/BDS/BDS_320.pdf. ve BDS 450 (Erişim tarihi: 20.02.2021)
https://www.londonstockexchange.com/indices/ftse-100/constituents/table . SE,(2018), London Stock Exchange, The Financial Times Stock Exchange(FTSE 100 Index) Constituents. (Erişim tarihi: 10.09.2020)
https://www.asx100list.com/. NSE,(2018),The Australian Securities Exchange (ASX 100 Index) Constituents. (Erişim tarihi: 12.06.2021)