BACKFLUSH GERİYE DÖNÜK MALİYETLEME YÖNTEMİ

Bu çalışmada maliyet muhasebesi bakımından yeni bir konu olan backflush maliyetleme yönteminin açıklanması ve yöntemin işleyişinin uygulamalı olarak gösterilmesi amaçlanmaktadır. Backflush maliyetleme kısaca; JIT.ortamında kullanılan, standart maliyet bilgilerini esas alan ve maliyet muhasebesi kayıtlarını azaltan bir maliyetleme yöntemi olarak tanımlanabilir. Buna göre, backflush maliyetleme yönteminde bazı stok hesapları maliyetleme sürecinden çıkarılmakta ve maliyet kayıtları mamullerin tamamlanmasına veya satışına kadar ertelenmektedir. Backflush maliyetleme yöntemi kullanıldığında, geleneksel standart maliyetlemeye göre maliyet muhasebesi kayıtları daha hızlı tutulmakta ve daha kısa sürede daha yararlı bilgiler elde edilmesi mümkün olmaktadır.İşletmenin durumuna göre backflush maliyetlemenin 4 farklı uygulama seçeneği bulunmakta olup, bunlar aşağıda sıralandığı gibidir:• Backflush-1: DİMM.’nin Satınalınması-Mamullerin Tamamlanması-Mamullerin Satışı• Backflush-2: DİMM.’nin Satınalınması-Mamullerin Satışı• Backflush-3: Mamullerin Tamamlanması-Mamullerin Satışı• Backflush-4: Mamullerin SatışıBunlardan backflush-4 seçeneği, yöntemin en ideal uygulama biçimi olup, stok düzeylerinin ve maliyet farklarının minimize edilmesi yöntemin başarısını olumlu yönde etkileyecektir

The aim of this study is to explain the backflush costing which is a new subject in cost accounting and to showit’s working practicly. Shortly, backflush costing can be defined as a costing method which is used in JIT. environment, based on standard cost information and reducing cost accounting records. According to this definition,some of inventory accounts are cancelled at costing process and cost records are deferred until completion ofproducts or sale of products. By using backflush costing method, cost accounting records kept faster and provide more useful information in a shorter period of time than traditional standard costing method.According to the production environment of business, there are 4 different versions of backflush costing. These are as follows:• Backflush-1: Purchasing of Direct Materials-Completion of Products-Sale of Products• Backflush-2: Purchasing of Direct Materials-Sale of Products• Backflush-3: Completion of Products-Sale of Products• Backflush-4: Sale of ProductsBackflush-4 is the most ideal version of backflush costing method. Minimizing of inventory levels and cost variances effects the success of method, positively

___

  • Bhuiyan, N. U.-Billah, M., “Backflush Costing: An Emerging Concept In The Cost Management Process”, The Institute of Cost and Management Accountants of Bangladesh-ICMAB, Volume:XXXII, Number:6, Novem- ber-December 2004, s.38-40
  • Büyükmirza, Kâmil, Maliyet ve Yönetim Muhasebesi, Gazi Kitabevi, Ankara 2003
  • Ceran, Yunus, “Tam Zamanında Üretim (Just-In-Time-JIT Production) Sistemi Yardımıyla Maliyet Düşürme”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı:23, Temmuz 2004, s.122-133
  • Dursun, Adem, “Tam Zamanında Üretim (TZÜ) Sisteminde Standart Maliyet Fark Analizleri”, Muhasebe ve De- netime Bakış, Yıl:1, Sayı:3, Ocak 2001, s.19-29
  • Erden, Selman A., Stratejik Maliyet Yönetimi, Türkmen Kitabevi, İstanbul 2004
  • Garrison, R.H., Managerial Accounting, Irwın Inc., USA. 1991
  • Gürsoy, Cudi T., Yönetim ve Maliyet Muhasebesi, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul 1999
  • Horngren, C.T.-Foster, C.-Datar, S.M., Cost Accounting A Managerial Emphasis, Tenth Edition, Prentice-Hall of India, New Delhi 2001
  • Horngren, C.T.-Sundem, G.L., Introduction to Management Accounting, Prentice Hall International, USA. Horngren, C.T.-Sundem, G.L.-Stratton, W.O., Introduction to Management Accounting, Prentice Hall Inc., USA. 1996
  • Karcıoğlu, R.-Dursun, A., “Tam Zamanında Satın Alma (TZS) Uygulamasının Satın Alma ve Ödeme Döngüsü De- netimi Üzerine Etkileri”, Muhasabe ve Denetime Bakış, Yıl:2, Sayı:5, Ekim 2001, s.59-66
  • Karcıoğlu, Reşat, Stratejik Maliyet Yönetimi, Aktif Yayınevi, Erzurum 2000
  • Kırlıoğlu, H.-Şahözkan, B.C., “Tam Zamanında Üretim Sistemlerinin Muhasebe Uygulamalarına Etkisi: XYZ Porselen İşletmesi Örneği”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı:19, Temmuz 2003, s.56-65
  • Kırlıoğlu, Hilmi, “Tam Zamanında Üretim Sisteminin (JIT) Muhasebe Sistemlerine Etkisi”, Journal of Qafqaz University, Volume:1, Number:2, 1998, s.17-42
  • Lee, B.-Bowhill, B., “Accounting for Manufacturing Identifing The Links Between Markets, Production and Costing Systems”, Engineering Management Journal, August 1997, s.182-188
  • Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği, Sıra No:1, 26 Aralık 1992 tarih ve 21447 sayılı Resmi Gazete
  • Özkan, A.-Esmeray, M., “Bir Maliyet Kontrol Sistemi Olarak JIT. Üretim Sistemi ve Muhasebe Uygulamaları”, Çukurova Üniversitesi İİBF. Dergisi, Cilt:3, Sayı:1, 2002, s.129-146
  • Redhouse, İngilizce-Türkçe, Türkçe-İngilizce Sözlük, Milliyet Yayınları, İstanbul 1992
  • Savaş, Orhan, “Tam Zamanında Üretim Sisteminin Gerektirdiği Maliyet Muhasebesinin Temel Nitelikleri”, Er- ciyes Üniversitesi İİBF. Dergisi, Sayı:20, Ocak-Haziran 2003, s.203-218
  • Siegel, J.G.-Shim, J.K., Dictionary of Accounting Terms, Barron’s Educational Series, Inc., USA 2000
  • Şakrak, Münir, Maliyet Yönetimi, Yasa Yayınları, İstanbul 1997 www.accaglobal.com/publications/studentaccountant/1143053, [erişim: 30.09.2005] www.maaw.info/chapter8.htm, [erişim: 31.08.2005]
  • Yükçü, Süleyman, “JIT Üretim Sisteminin Maliyet Muhasebesi Uygulamalarına Etkisi”, Muhasebe ve Deneti- me Bakış, Yıl: 1, Nisan 2000, s.18-30