Karşılıklı İştirak Durumunda Konsolidasyon
Bu çalışmanın amacı, Uluslararası Muhasebe Standartları/Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (UMS/UFRS) kapsamında konsolidasyon kavramı ile konsolidasyon yöntemleri hakkında bilgi verilmesi ve Türk Ticaret Kanunu’nda (TTK) belirtilen karşılıklı iştirak durumunda konsolidasyon uygulamasının örnek uygulama vasıtasıyla ortaya konulmasıdır. Konsolidasyon, bir veya birden fazla şirketin finansal tablolarının bir ana ortaklığın finansal tablolarının altında bir araya getirilmesini ifade etmektedir. Konsolidasyonda dikkate alınması gerekli durumlardan birisi de iki şirketin birbirine ait paylara sahip olması halinde ortaya çıkan karşılıklı iştirak durumudur. Bu durumda uyulması gerekli düzenlemeler TTK’de belirlenmiştir. Bu kapsamda, çalışmanın teorik bölümünde holding(şirketler grubu), konsolide finansal tablolar, yatırım türleri, konsolidasyon türleri ve karşılıklı iştirak kavramı ele alınmış olup uygulama bölümünde ise karşılıklı iştirak durumlarında gerekli konsolidasyon işlemlerine yönelik örnekler sunulmuştur. Sonuç olarak tam konsolidasyon ve öz kaynak yöntemi kullanılarak hazırlanan finansal tablolarda yasal düzenlemeler çerçevesinde karşılıklı iştirak ilişkisinin dikkate alınması ile sermayenin doğru olarak sunulmasını sağladığı söylenebilir.
Anahtar Kelimeler:
Karşılıklı İştirak, Konsolide Finansal Tablolar, Konsolidasyon
Consolidation in Cross Shareholding
The aim of this research is to provide information about the consolidation concept, consolidation methods within the scope of International Accounting Standards/ International Financial Reporting Standards(IAS/IFRS), and present an example of consolidation procedures in the case of cross shareholdings which is specified in the Turkish Commercial Code (TCC). One of the situations that should be taken into consideration in consolidation is the cross shareholdings situation that occurs when the two companies have their own shares. In this case, the necessary regulations are determined in the TCC. In the theoretical part of the study, holding (business group), consolidated financial statements, investment types, consolidation types and cross shareholding status are explained. In the application section, examples regarding the necessary consolidation transactions in cross shareholding cases are given. As a result, it can be said that in the financial statements prepared by using the full consolidation and equity method, the capital is presented correctly by taking into account the cross shareholding relationship within the framework of legal regulations.
___
- Akdoğan, N. & Tenker, N. (2007). Finansal tablolar ve mali analiz teknikleri. Ankara: Gazi Kitabevi.
- Aslan, Ü. (2014). Konsolidasyon teorileri ve finansal raporlara olan etkileri. World of Accounting Science, 16(4) 77–97.
- Çankaya, F. (2007). Uluslararası muhasebe uyumunun ölçülmesine yönelik bir uygulama: Rusya, Çin ve Türkiye karşılaştırması. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(6), 130–132.
- Çürük, T. & Tanyeri, A. (2018). Uluslararası finansal raporlama standartları 10 kapsamında konsolidasyona geçişin firmaların hisse senedi getirisi üzerindeki etkisi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (77), 45–54.
- Demir, V. & Bahadır, O. (2009). UFRS/TFRS kapsamında işletme birleşmeleri ve konsolidasyon. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Eyüpgiller, S. S. (2012). Şirketler topluluğunda konsolidasyon. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Göğüş, S. H. (2007). IFRS/TFRS çerçevesinde tam konsolidasyon. İstanbul: Marmara Üniversitesi Nihad Sayar Eğitim Vakfı.
- Kaya, İ. (2011). Türkiye muhasebe ve finansal raporlama standartlarında konsolide finansal tablolar. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
- Nilsson Okutan, G. (2012). Şirketler topluluğunda karşılıklı iştirak. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi,18(2), 255–267.
- Otlu, F. (1999). Holding şirketlerde mali tabloların konsolidasyonu. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 13(1), 101–115.
- Selvi, Y. & Yılmaz, F. (2002). SPK Konsolidasyon Tebliği’nin güncellenmesi ve örnek bir uygulama. Mali Çözüm Dergisi, 59.
- Temiz, H., Güleç, Ö. F., & Öztürk, E. (2019). Uluslararası finansal raporlama standartları çerçevesinde konsolidasyon kavramının gelişimi ve konsolidasyon teorileri. 4. Uluslararası Muhasebe Finans ve Denetim Konferansı, 225–245.
- TFRS 10 Konsolide finansal tablolar standardı. Erişim adresi https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/TFRS/ TFRS_2020/TFRS%2010.pdf TFRS 11
- Müşterek anlaşmalar standardı. Erişim adresi https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/TFRS/TFRS_2020/ TFRS%2011.pdf TMS 28
- İştiraklerdeki ve iş ortaklıklarındaki yatırımlar standardı. Erişim adresi https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/ Duyurular/v2/TMS/TMS_2020/TMS%2028.pdf
- Türel A., & Şenyiğit, B. (2005). İştiraklerin muhasebeleştirilmesi ve raporlanmasında örneklerle özkaynak yöntemi. Mali Çözüm, 15, 203-219.
- Türk Ticaret Kanunu (2011). T.C. Resmi Gazete, (Sayı:27846), 11 Şubat 2011.
- Yardımcıoğlu, M. (2008). Finansal tabloların konsolidasyonu ve uluslararası muhasebe standartları yönünden değerlendirilmesi. Mali Çözüm Dergisi, (90), 148–157
- ISSN: 2602-3202
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 1975
- Yayıncı: İstanbul Üniversitesi