ÜLKE KREDİ TEMERRÜT TAKAS (CDS) PRİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER, TÜRKİYE UYGULAMASI

Çalışmada, 2005 başından 2020 Kasım ayına kadar aylık verilerle, Türkiye’de yaşanan sosyal ve ekonomik krizler, ülke kredi derecelendirme notları ve belirlenen faktörlerin kredi temerrüt takas (CDS) primlerine kısa/uzun dönem etkileri ARDL yaklaşımı ile incelenmektedir. Sonuçlar, CDS primi üzerinde uzun dönemde borsa endeksi ile büyüme oranının negatif ve döviz kurunun pozitif etkisinin olduğuna, kısa dönemde ise borsa endeksinin negatif, döviz kuru, gösterge faiz oranı ve ülkede yaşanan krizlerin pozitif etkisi olduğuna işaret etmektedir. Ayrıca, nedensellik sınaması ile borsa endeksinden ve gösterge faiz oranından CDS primi yönünde ve CDS priminden ödemeler dengesi hesabı ile GSYİH büyümesi yönünde tek yönlü nedensellik bulunduğu gösterilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Ülke Kredi Temerrüt Takas Primi, ARDL, Nedensellik

FACTORS AFFECTING SOVEREIGN CDS PREMIUM: THE CASE OF TURKEY

In this study, the long and short-term effects of selected economic factors on sovereign credit default swap premium (CDS) are analyzed using monthly Turkish data from January 2005 to November 2020. The results indicate that stock market index and growth rate have a negative and exchange rate has a positive effect in the long term. In the short term, stock market index has a negative, exchange rate, benchmark interest rate and crises have positive effects. Causality exists from stock market index and benchmark interest rate in the direction of CDS and from CDS to balance of payments and growth rate.

Keywords:

Sovereign CDS Premium, ARDL, Causality,

PDF

___

Akyol, H., & Baltacı, N. (2019). CDS Primlerinin Makroekonomik Belirleyicilerinin İncelenmesi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Küresel Çalışmaları Dergisi İktisat Ve İşletme, 8(16), 33-49.
Bektur, Ç., & Malcıoğlu, G. (2017). Kredi Temerrüt Takasları ile BIST100 Endeksi Arasındaki İlişki: Asimetrik Nedensellik Analizi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 73-83. https://dergipark.org.tr/en/pub/basbed/issue/38798/456767.
Bolaman Avcı, Ö. (2020). Interaction Between CDS Premiums And Stock Markets: Case of Turkey. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 1-8. https://doi.org/10.25287/ohuiibf.526638.
Castellano, R., & Scaccia, L. (2014). Can CDS Indexes Signal Future Turmoils in the Stock Market? A Markov Switching Perspective. Central European Journal of Operations Research, 22, 285-305. https://doi.org/10.1007/s10100-013-0330-7
Çonkar, M.K., & Vergili, G. (2017). Kredi Temerrüt Swapları ile Döviz Kurları Arasındaki İlişki: Türkiye için Amprik Bir Analiz. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(4), 59-66. https://doi.org/10.25287/ohuiibf.310704.
Danacı, M.C., Şit, M., & Şit, A. (2017). Kredi Temerrüt Swaplarının (CDS’lerin) Büyüme Oranıyla İlişkilendirilmesi: Türkiye Örneği. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 67-78.
Dickey, D.A., & Fuller, W.A. (1979). Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Journal of the American Statistical Association, 74(366), 427-431. https://doi.org/10.2307/2286348.
Dickey, D.A., & Fuller, W.A. (1981). Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Econometrica, 49(4), 1057-1072. https://doi.org/10.2307/1912517.
Ekrem, B., Çeviş, İ., Ceylan, R., & Yayla, N. (2018). Makroekonomik Göstergelerin CDS Primini Açıklama Gücü: Kırılgan Beşli Ülkeler için Bir Panel ARDL Analizi. 4.International Conference on Applied Economics and Finance sunulan bildiri, ICOAEF Kuşadası, 488-500.
Engle, R.F., & Granger, C.W.J. (1987). Cointegration and Error Correction: Representation, Estimation and Testing. Econometrica, 55(2), 251-276. https://doi.org/10.2307/1913236.
Ertuğrul, C., İpek, E., & Çolak, O. (2010). Küresel Mali Krizin Türkiye Ekonomisine Etkileri. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 8(13), 59-72.
Gökten, S. (2016). Yapılandırılmış Finans. Nobel Bilimsel Eserler.
Granger, C.W.J. (1969). Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-Spectral Methods. Econometrica, 37(3), 424-438. https://doi.org/10.2307/1912791.
Granger, C.W.J. (1979). Seasonality: Causation, Interpretation And Implications. In Seasonal Analysis Of Economic Time Series. National Bureau of Economic Research Inc., 33-56. http://www.nber.org/chapters/c4321.
Günal, M. (2019). Kredi Derecelendirme Kuruluşlarının Rolü ve Krizlerdeki Etkileri. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 9(1), 147-155. https://dergipark.org.tr/tr/pub/odusobiad/issue/44137/512179.
Kadooğlu Aydın, G., Hazar, A., & Çütçü, İ. (2016). Kredi Temerrüt Takası ile Menkul Kıymet Borsaları Arasındaki İlişki: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülke Uygulamaları. Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1(2), 1-20. http://tursbad.hku.edu.tr/tr/pub/issue/24633/345932.
Kar, M., Tayfur, B., & Kayhan, S. (2016). Impacts of Credit Default Swaps on Volatility of The Exchange Rate in Turkey: The Case of Euro. International Journal of Financial Studies, 4(14),1-18. https://doi.org/10.3390/ijfs4030014.
Kargı, B. (2014). Credit Default Swap (CDS) Spreads: The Analysis Of Time Series For The Integration with The Interest Rates and The Growth in Turkish Economy. Montenegrin Journal of Economics, 10(1), 59-66. https://doi.org/10.2139/ssrn.2467546.
Kiff, J., Nowak, S., & Schumacher, L. (2012). Are Rating Agencies Powerful? An Investigation into The Impact And Accuracy Of Sovereign Ratings. International Money Fund Working Papers 2012/023. https://doi.org/10.2139/ssrn.1997736.
Kutuk, T., & Okur, M. (2020). BRICS-T Ülkelerinde Risk Priminin Belirlenmesinde Ülke Kredi Notları Ve Kredi Temerrüt Swapı Primlerinin Karşılaştırmalı Analizi. Business and Economics Research Journal, 11(2), 413-429.
Liu, Y., & Morley, B. (2013). Sovereign Credit Ratings, The Macroeconomy and Credit Default Swap Spreads. Brussels Economic Review, 56(3/4), 335-348.
Noeth, B.J., & Sengupta, R. (2012). A Look at Credit Default Swaps and Their Impact on the European Debt Crisis. Yeniden düzenleme Mayıs 2014, Federal Reserve Bank of St. Louis tarafından. http://www.stlouisfed.org/publications/re/articles/?id=2231.
Özçelik, Ö., & Göksu, S. (2020). CDS Primleri Ve Enflasyon Oranının, Faiz Oranlarına Etkisi: Türkiye Örneği. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(1), 69-78. https://hdl.handle.net/20.500.12438/8455
Pesaran, M.H., & Shin, Y. (1995). An Autoregressive Distributed Lag Modeling Approach To Cointegration Analysis. Yeniden düzenleme 1997, Cambridge Working Papers in Economics 9514. https://doi.org/10.1017/CCOL521633230.011.
Pesaran, M.H., Shin, Y., & Smith, R.J. (2001). Bounds Testing Approaches to The Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326. https://www.jstor.org/stable/2678547.
Raimbourg, P., & Salvade, F. (2021). Rating Announcements, CDS Spread And Volatility During The European Sovereign Crisis. Finance Research Letters, 40(101663), 1-7. https://doi.org/10.1016/j.frl.2020.101663.
Sovbetov, Y., & Saka, H. (2018). Does It Take Two to Tango: Interaction Between Credit Default Swaps and National Stock Indices. Journal of Economics and Financial Analysis, 2(1), 129-149. https://ssrn.com/abstract=2989728.
Şahin, E.E., & Özkan, O. (2018). Kredi Temerrüt Takası, Döviz Kuru Ve BİST100 Endeksi İlişkisi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(3), 1939-1945. https://doi.org/10.17218/hititsosbil.450178.
Toda, H.Y., & Phillips, P.C.B. (1993). Vector Autoregressions and Causality. Econometrica, 61(6), 1367-1393. https://doi.org/10.2307/2951647.
Toda, H.Y., & Yamamoto, T. (1995). Statistical Inference in Vector Autoregressions with Possibly Integrated Processes. Journal of Econometrics, 66(1-2), 225-250. https://doi.org/10.1016/0304-4076(94)01616-8.
Van de Ven, R., Dabadghao, S., & Chockalingam A. (2018). Assigning Eurozone Sovereign Credit Ratings Using CDS Spreads. Journal of Risk Finance, 19(5), 478-512. https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/JRF-06-2017-0096/full/html.
Yenisu, E., & Yenice, S. (2018). Temel Makroekonomik Göstergelerin Ülke Riski Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği. İş ve Hayat Dergisi, 4(8), 27-53. https://dergipark.org.tr/tr/pub/isvehayat/issue/48947/678733.