SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜSTÜNLÜK ELDE EDEBİLME BAĞLAMINDA ÇEVRESEL MALİYETLERİN ANALİZİ VE ÇEVRESEL MALİYETLERİN RAPORLANMASINDA KAYNAK TABANLI MALİYETLEME MODEL ÖNERİSİ*

Ekosistemleri göz ardı eden genişleme faaliyetlerini geliştirmeyi arzu eden firmalar; ısrarlı bir şekilde ekolojik dengeyi bozmaktadır. Ekolojik dengenin bozulması, sinerji etkisiyle tüm dünyayı tehdit eden bir olgu haline dönüşmüş- tür. Çevre konusunda artan bu hassasiyet çevre muhasebesi kavramını da beraberinde getirmiştir. Çevresel maliyetlerin öneminin arttığı günümüzde bahsi geçen maliyetlerin mevcut hesap planında yer alan hesapların altında raporlanması muhasebenin temel kavramlarından sosyal sorumluluk, tam açıklama ve önemlilik kavramları ile örtüşmemektedir. Genel itibariyle alt hesaplarda izlenen çevre muhasebesi kalemlerinin ayrı bir ana hesap grubu oluşturularak üretim işletmeleri için çevresel maliyetlerin hesaplanması ve raporlanmasında Kaynak Tabanlı Yaklaşım Odaklı (Kaynak Tüketim Muhasebesi) yeni bir model önerisi geliştirilmesi amaçlanmaktadır.

ANALYSIS OF ENVIRONMENTAL COSTS IN THE CONTEXT OF ACHIEVING SUSTAINABLE SUPERIORITY AND RESOURCE BASED COSTING MODEL PROPOSAL OF REPORTING ENVIRONMENTAL COSTS

By disregarding their eco-systems, the firms desire to develop the enlargement and strategically actions to single out the benefit has distorted the ecologic balance persistently. The distorted ecological balance has transformed into the phenomenon to threaten all world by means of synergic effects. This increased sensitivity for the environment has brought the concept of environmental accounting. This reporting does not overlap with the basic concept of accounting which are the concepts of social responsibility and substance over form because of increasing the importance of environmental costs. It is aimed that is to develop a proposal for resource based approach focused (Resource Consumption Accounting) a new model related to followed in the different basic accounts of items of environmental accounting that recorded in the subaccounts for the production enterprises in the calculation and reporting of environmental costs.

PDF

___

Akün Kavut, L. 1999. Çevre Muhasebesi: Genel Bir Bakış, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, Cilt: 1. Sayı:1.
Alcouffe, S. ve diğerleri. 2010. An Empirical Study of Environmental Cost Drivers. IDEAS. http://hal.archives-ouvertes.fr/docs/00/47/95/38/PDF/p123.pdf, (Erişim Tarihi: 05.07.2014).
Bengü, Haluk ve A. V. Can. 2009. Çevre Muhasebesinin Muhasebenin Temel Kavramlarından Sosyal Sorumluluk Kavramı Bağlamında Temellendirilmesi. Celal Bayar Üniversitesi SBE Dergisi. Cilt: 7. Sayı:1.
Bennett, M. ve J. Peter. 2000. The Green Bottom Line Environmental Accounting for Management Current Practice and Future Trends. Published by Greenleaf Publishing Limited. Aizlewood Business Centre Aizlewoods Mill Nursey Street Sheffield 83 8GG UK.
Elmacı, O. ve Ş. Sevim. 2014. Bilgi Toplumuna Evrilme Sürecinde Muhasebenin Pozitif Görünümü: Dirençler, Zayıflıklar (Geleceğin Gelenekle Dansı). 2. Uluslararası Davraz Kongresi. Süleyman Demirel Üniversitesi.
Elmacı, O. ve diğerleri. 2008. Muhasebe Mesleğinin Değişen Paradigması ve Bu Paradigma Çerçevesinde Türkiye için Aksiyon Önerileri, 6. Uluslararası Türk Dünyası Sosyal Bilimler Kongresi, (1). 405 413.
Elmacı, O. ve N. Kurnaz. .2006. Sürdürülebilir Rekabet Gücünü Artırmaya Yönelik Vizyon Arayışlarında Stratejik Bir Yaklaşım Olarak Çevre Maliyet Yönetimi, İZSMMMO Yayın Organı, Dayanışma Dergisi,. Sayı 92, Ağustos.
Elmacı, O. ve diğerleri. 2005. The Environmental Cost Analysis In Focusing The Genetic Codes Of Industrial Firms Into Future, II Environmental Protection Management Symposium, Kutahya, http://www.niyazikurnaz.net/GEN.doc. (Erişim Tarihi:05.07.2014).
Elmacı, O. ve N. Kurnaz. 2005. A Strategical Approach Towards the Sustainable Competetive Power:Environment Cost Management, II. International Environmental Protection Symposium, Kütahya.
Elmacı, O. ve diğerleri. 2006. The Productıon of Strategıc Knowledge While Planning for The Future of Sustaınable Competetive Power: The Analysis of Life Cycle Cost,
Elmacı, O. ve Ş. Sevim. 2009. Sürdürülebilir Rekabet Üstünlüğü Sağlamada Kaynak Tabanlı Yaklaşım Modeli ile Başarı Stratejisinin Belirlenmesinde Lojistik Sü- reç Maliyetlerinin Analizi, The International Symposiım Modern Devolopmental Trends And Turkic World, KHazar Unıversıty, Bakü, http://www.jhsskhazar. org/2009121/SURDURULEBILIR%20REKABET%20 USTUNLUGU%20SAGLAMADA.pdf. (Erişim Tarihi: 05.07.2014).
Elmacı, O. 2014. Sürdürülebilir Rekabet Üstünlüğü, 2. Uluslararası Davraz Kongresi, Sürdürülebilir Rekabet ve Girişimcilik adlı panelde sunulan bildiri, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
Environmental Management Accounting (EMA) Workbook. 2002. http://www.meti. go.jp/policy/eco_business/pdf/workbook.pdf (Erişim Tarihi:05.07.2014).
Gökgöz, A. 2012. Muhasebenin Sosyal Yönü, Dora Yayıncılık, Bursa. Güvemli, O. ve Ü. Gökdeniz. 1996. Çevre Muhasebesindeki Gelişmeler, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, Sayı:4.
Heidari, I. 2012. Environmental Management Accounting with An Emphasis on It Cost. Life Science Journal: 9/4. http://www.lifesciencesite.com, http://www. lifesciencesite.com/lsj/life0904/077_11379life0904_511_517.pdf. (Erişim Tarihi:05.07.2014).
Jasch, C. 2001. The Use of Environmental Management Accounting (EMA) for Identifying Environmental Costs, The Journal of Cleaner Production Volume: 11, Issue: 6. September 2003, Pages 667676 http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/ S0959652602001075 (Erişim Tarihi:05.07.2014).
Kırlıoğlu, H. ve A. V. Can. 1998. Çevre Muhasebesi. Adapazarı: Değişim Yayınları. Kishalı, Y. ve H. Kırlıoğlu. 1999. Çevresel Yönetim Sistemleri ve Çevresel Denetimde Uluslararası Standartlar; Sanayi Sonrası Toplumda Muhasebenin Rolünün Genişletilmesi, MUFAD Dergisi. Sayı: 2. İstanbul.
Memiş, M. Ü. 2009. İşletme Yönetim Aracı Olarak Çevresel Muhasebe. Çukurova İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 1, http://idari.cu.edu.tr/dergi/2009/ Memis_2009_Cilt13_Say%C4%B11_89-106.pdf (Erişim Tarihi:05.07.2014).
Naktiyok, A. Ve C. N. Karabey. 2007. İşletmelerin Maddi Olmayan Kaynakları ve Çevresel Olumsuzluk Algıları İle Stratejik Yönelimleri Arasındaki İlişki, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt: 62, Sayı: 4, ss. 203225 http:// dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/42/932/11681.pdf, (Erişim Tarihi0 05.07.2014).
Nemli, E. 2000. Çevreye Duyarlı İşletmecilik ve Türk Sanayinde Çevre Yönetim Sistemi Uygulamaları, İstanbul Üniversitesi. Siyasal Bilimler Fakültesi, İstanbul.
Özbirecikli, M. 2002. Çevre Muhasebesi, Natürel Kitap ve Yayıncılık, Ankara.
Özbirecikli, M. 2000. Çevre Muhasebesi Kavramı ve Yönetsel Kararlara Katkıları, Muhasebe Finansman Öğretim Üyeleri Derneği MUFAD Dergisi, Sayı: 7. İstanbul.
Özbirecikli, M. ve Z. Melek. 2002. Çevre Muhasebesi ve Çevresel Maliyetlerin Maliyet Muhasebesi Sistemine Etkileri ve Bir Araştırma, MUFAD Muhasebe ve Finansman Dergisi, (14).
Pret, J. (Çev: M. Özbirecikli). 2000. Çevresel Sorunlarda ve Sürdürülebilir Kalkınmada Muhasebecinin Rolü II. Örgütlenmiş Muhasebe Meslek Mensuplarının Katkısı, Muhasebe Finansman Öğretim Üyeleri Derneği-MUFAD Dergisi, Sayı: 1, İstanbul.
Schaltegger, S. ve diğerleri. 2008. Environmental Management Accounting for Cleaner Production, Springer Science+Business Media B.V.
Ulusan, H. 2010. Türkiye Muhasebe Finansal Raporlama Standartlarının Çevresel Maliyet ve Borçların Muhasebeleştirilmesi ve Raporlanması Açısından İncelenmesi, Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt: 13, Yıl: 10, Sayı: 19, http://sead.selcuk.edu.tr/sead/article/view/182/179 http://sead.selcuk.edu. tr/sead/article/download/182/179 (Erişim Tarihi:05.07.2014)
UNCTAD (United Nations Conference on Trade and Development). 1997. Environmental Financial Accounting and Reporting at the Corporate Level.http://unctad. org/SearchCenter/Pages/results.aspx?k=productivite%20Business%20Environmental%20cost%20management (Erişim Tarihi:05.07.2014).
Yükçü, S. 1999. Kalite Maliyetlerinin Muhasebeleştirilmesi, Anadolu Matbaacılık, İzmir.