KARANLIKTA ÜRETİM: YENİ ÇAĞDA MALİYETİN KAPSAMI

Endüstri devrimleri maliyetin kapsamını etkileyerek farklı maliyetleme yaklaşımlarını ortaya çıkarmıştır. Endirekt giderlerin artması, geleneksel maliyetlemeden faaliyet tabanlı maliyetlemeye geçişi hızlandırmış ve günümüzde faaliyet odaklı maliyet kontörlü stratejik bir yönetim aracı haline dönüşmüştür. Yakın gelecekte, iş süreçlerinin siber fiziksel sistemler aracılığıyla yürütüleceği beklenmekte ve karanlık fabrikalar dijital olarak bütünleşmiş değer zinciri unsurlarının en önemli maddi varlıklarını oluşturacaktır. Bu çalışma teknolojik ilerlemelerin maliyet ve maliyet kontrolü üzerindeki olası etkilerini tartışmaktadır. Diğer bir deyişle, yakın gelecekte maliyet ve yönetim muhasebesi uygulamalarının hızla değişeceği iddiasını gerekçelendirmektedir.

MANUFACTURING IN THE DARK: SCOPE OF THE COST IN THE NEW AGE

Industrial revolutions have influenced the scope of the cost and revealed different costing approaches. The increase in indirect costs has accelerated the transition from traditional costing to activity-based costing, and today activity oriented cost control has become a strategic management tool. In the near future, business processes are expected to be carried out through cyber physical systems and dark factories will be the most important tangible part of the digitally integrated value chain elements. This study discusses the possible effects of the approaches of Industry 4.0 and Society 5.0 on cost and cost control. In other words, this paper justifies the assertion that cost and management accounting practices will change rapidly in the near future.

PDF

___

Akben, İ. ve İ. İ. Avşar. 2018. “Endüstri 4.0 ve Karanlık Üretim: Genel Bir Bakış”, Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 3 (1).
Anderson, S. W. ve S. M. Young. 1999. “The Impact of Contextual and Process Factors on the Evaluation of Activity-Based Costing Systems”, Accounting, Organizations and Society, 24(7).
Atalay, B., S. Gokten ve M. Turkcan. 2018. “An Overview of Measuring and Reporting Intellectual Capital”, In Global Approaches in Financial Economics, Banking, and Finance, Springer, Cham.
Bilişim Hareketi. 2018. “Endüstri 5.0 – Endüstri Devrimlerine Genel Bakış”, https://bilisimhareketi.com/endustri-5-0-endustri-devrimlerine-genel-bakis, (Erişim Tarihi: 03. 08. 2018). 2018/4 895
Burritt, R. ve K. Christ. 2016. “Industry 4.0 and Environmental Accounting: A New Revolution?”, Asian Journal of Sustainability and Social Responsibility, 1.
Büyükmirza, H.K. 2015. Maliyet ve Yönetim Muhasebesi, 20. Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara.
Cooper, R. ve R. S. Kaplan. 1988. “Measure Costs Right: Make the Right Decisions”, Harvard Business Review, 66 (5).
Develi, H. 2017. “Endüstri 4.0’dan Toplum 5.0’a”, Dünya Gazetesi, 2 Kasım 2017. https://www.dunya.com/kose-yazisi/endustri-40dan-toplum-50a/389146, (Erişim Tarihi: 12. 08. 2018).
Dombrowski, U. ve T. Wagner. 2014. “Mental Strain as Field of Action in the 4th Industrial Revolution”, Procedia CIRP, 17.
Fırat, O. Z. ve S. Ü. Fırat. 2017. “Endüstri 4.0 Yolculuğunda Trendler ve Robotlar”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46 (2).
Frey, C. B. ve M. A. Osborne. 2017. “The Future of Employment: How Susceptible Are Jobs to Computerisation?”, Technological Forecasting & Social Change, 114.
Gokten S ve P. Okan Gokten. 2017. “Value Creation Reporting: Answering the Question `Value to Whom’ According to the International Integrated Reporting Framework”, Theoretical Journal of Accounting-ZTR, 91(147).
Gokten S. 2018. “Ekonomik Kalkınma Teorisi ile Muhasebedeki Paradigma Kayması Arasındaki Etkileşim: Saptanan Ayak İzleri ve Çıkarımlar”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 10 (3).
Gürses, A. P. 1999. “An Activity-Based Costing and Theory of Constraints Model for Product-Mix Decisions”, Doktora Tezi, Virginia Tech.
Harsh, M. F. 1993. “The Impact of Activity Based Costing on Managerial Decisions: an Empirical Analysis”, Doktora Tezi, Virginia Tech.
Javelosa, J. 2017. “Production Soared After This Factory Replaced 90% of Its Employees With Robots”, Future Society, 9 February 2017. https://futurism.com/2-production-soars-for-chinesefactory-who-replaced-90-of-employees-with-robots, (Erişim Tarihi: 20. 08. 2018).
Johnson, H.T. 1992. “It's Time to Stop Overselling Activity-Based Concepts”, Strategic Finance, 74 (3).
Kaplan, R. S. ve S. R. Anderson. 2007. “The Innovation of Time-Driven Activity-Based Costing”, Journal of Cost Management, 21 (2).
Kaplan, R.S. ve S. R. Anderson. 2004. "Time-Driven Activity Based Costing", Harvard Business Review, 82 (11).
Karakaya, M. 2007. Maliyet Muhasebesi, 3. Baskı, Gazi Kitabevi.
Moment. 2018. “Endüstri 4.0’ın Sonrası Toplum 5.0”, Mayıs 2018, Sayı: 120 http://www.momentexpo.com/endustri-4-0in-sonrasi-toplum-5-0, (Erişim Tarihi: 20. 07. 2018).
Müller, J.M., O. Buliga ve K. Voigt. 2018. “Fortune Favors the Prepared: How SMEs Approach Business Model Innovations in Industry 4.0”, Technological Forecasting & Social Change, 132.
Pereira, A. C. ve F. Romero. 2017. “A Review of the Meanings and the Implications of the Industry 4.0 Concept”, Procedia Manufacturing, 13.
Reinsel, D., J. Gantz ve J. Rydning. 2017. “Data Age 2025: The Evolution of Data to Life-Critical”, IDC White Paper, https://www.seagate.com/files/www-content/our-story/trends/files/Seagate-WPDataAge2025-March-2017.pdf, (Erişim Tarihi: 12. 08. 2018).
Russell, S. ve P. Norvig. 2010. Artificial Intelligence: A Modern Approach. 3. Baskı, Pearson Education Inc, Prentice Hall.
Sarı, H. 2016. “İnsansız Fabrikalar 30 Yılda Türkiye’de”, Dünya Gazetesi, 24 Şubat 2016. https://www.dunya.com/ekonomi/insansiz-fabrikalar-30-yilda-turkiyede-haberi-308675, (Erişim Tarihi: 20. 08. 2018).
Troxel, R.B. ve M. G. Weber. 1990. “The Evolution of Activity-Based Costing”, Journal of Cost Management, 4 (1).
Tunzelman, N.V. 2003. “Historical Coevolution of Governance and Technology in the Industrial Revolutions”, Structural Change and Economic Dynamics, 14.
TÜBİTAK. 2016. Yeni Sanayi Devrimi, Akıllı Üretim Sistemleri, Teknoloji Yol Haritası, TÜBİTAK Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Daire Başkanlığı.
Vahaplar, A. ve M. M. İnceoğlu. 2001. “Veri Madenciliği ve Elektronik Ticaret”, Türkiye’de İnternet Konferansları, 1-3 Kasım 2001, İstanbul.
World Economic Forum. 2018. The Future of Jobs Report, ISBN 978-1-944835-18-7.
Yıldız, M. ve B. F. Yıldırım. 2018. “Yapay Zeka ve Robotik Sistemlerin Kütüphanecilik Mesleğine Olan Etkileri”, Türk Kütüphaneciliği, 32 (1).