Ebru SAYGILI, Seher GÖREN YARGI, Melike KIROĞLU KILIÇ

HALKA AÇIK ŞİRKETLERDE İŞ ETİĞİ KODLARI ANALİZİ

İş etiğinin tüm ülkeler tarafından kullanılabilirliğinin artmasıyla, şirketlerde iş etiği kodları tüm paydaşlar için büyük önem arz etmeye başlamıştır. Kurumların iş etiği kuralları değerlendirilirken, çok sayıda veri göz önünde bulundurularak analiz ortamı yaratılmalıdır. Bu çalışmada, Borsa İstanbul’da (BIST) işlem gören firmaların yayınlamış oldukları etik kurallarını kapsayan analizler yapılmıştır. Literatür ve analiz sonuçları çerçevesinde iş etiği kodlarında en sık tekrar edilen kavramlar ve bu kavramların şirketler tarafından yayınlanma oranları tespit edilmiştir. Bu çalışma, etik kodlarını oluşturmak ve geliştirmek isteyen şirketler ile diğer organizasyonlara bir kaynak sağlayabilmektir. Çalışma kapsamında gerçekleştirilen regresyon sonuçlarına göre, firma yaşı ve çalışan sayısı arttıkça şirketlerin etik kodlarının içeriği de daha kapsamlı hale gelmektedir. Ayrıca imalat sektöründe yer alan şirketlerin etik kodlarındaki açıklamalar diğer sektörlerde yer alan şirketlere göre daha kapsamlıdır.

Anahtar Kelimeler:

İş Etiği Kodları, Etik İlkeler, BIST 100 Endeksi, İçerik Analizi, Çoklu Regresyon

PDF

___

BM Enformasyon Merkezi. www.unicankara.org.tr/tr/ana-sayfa/ (Erişim Tarihi: 25.11.2018).
Carasco, E. F. ve Singh, J. B. 2003. “The Content and Focus of the Codes of Ethics of the World’s Largest Transnational Corporaton”, Business and Society Review, 108(1), 71-94.
Carroll, A. B. 1991. “The pyramid of corporate social responsibility: Toward the moral management of organizational stakeholders”, Business horizons, 34(4), 39-48.
Erdemir, E. 2014. Etik ve Ahlak Arasında İnsan Kaynakları Yönetimi, İş Ahlakı Dergisi İGİAD, 5(10), 5-1.
Ersöz, H. Y. 2009. “Kurumsal Sosyal Sorumluluk”. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayınları. (23)
Esendemir, E. 2011a. “Finansal Bilginin Güvenilirliği İle İlgili Bağımsız Denetimin Amacı ve Bağımsız Denetim Süreci İle İlgili Son Gelişmeler”, Yaşar Üniversitesi Dergisi 23(6) 3890-3903
Esendemir, E. 2011b. “Uluslararası Denetim Standartları ve Türkiye'deki Düzenlemeler Çerçevesinde Bağımsız Denetim Kuruluşlarında İnsan Kaynakları Yönetimi”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2).
Eğri, T. ve Sunar, L. 2010. “Türkiye’de iş ahlakı çalışmaları: Mevcut Durum ve Yönelimler”, İş Ahlakı Dergisi, 3(5), 41-67.
Francis, R. ve Armstrong, A. 2003. “Ethics as a risk management strategy: The Australian experience”, Journal of Business Ethics, 45(4), 375-385.
Gül, H., ve Gökçe, H. 2008. “Örgütsel Etik ve Bileşenleri”, Suleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics and Administrative Sciences, 13(1).
Hergüner, Ü. ve Yaveroğlu, L. 2006. Nedir Bu Kurumsal Yönetim, İstanbul: Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği ve Deloitte Yayını
Kahyaoğlu, S. B. 2017. İç Kontrol ve Etik İlişkisi Çerçevesinde Kamu Kurumlarında Etik Kültürünün Benimsenmesinde İç Denetçilerin Rolü, Teknik Belge Mart 2017 Ankara Yolsuzluğun Önlenmesi ve Etiğin Teşviki İçin Teknik Destek Projesi.
Kaptein, M. 2004. “Business codes of multinational firms: What do they say?”, Journal of Business Ethics, 50(1), 13-31.
Koçberber, S. 2008. “Dünya ve Türkiye’de Denetim Etiği”, Sayıştay Dergisi, 68, 65-89.
Korkmaz, M. 2012. “Kurumsal Etik ve Türkiye Posta İşletmeleri Kurumsal Örneği”, Eğitim ve öğretim araştırmaları dergisi, 1(4), 39.
Kurtuluş, B. 2005. “İş Ahlakı: Geçmişte ve Günümüzde”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (50), 737-759.
O’Dwyer, B. ve Madden, G. 2006. “Ethical codes of conduct in Irish companies: A survey of code content and enforcement procedures”, Journal of Business Ethics, 63(3), 217-236.
Orman, S. ve Parlak, Z. (Eds.). 2009. İşletmelerde iş etiği, İstanbul Ticaret Odası.
Özalp, İ., Tonus, H. Z., ve Sarıkaya, M. 2008. “İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğrencilerinin Kurumsal Sosyal Sorumluluk Algılamaları Üzerine Bir Araştırma”.
Özgüç, E. 2005. Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Sermaye Piyasası Kurulu Ortaklıklar Finansmanı Dairesi, Ankara.
Saygılı, E. E. ve Öztürkoğlu, Y. 2017. “Corporate Governance and Social Responsibility Issues In Code Of Ethics”, World of Accounting Science, 19(2).
Saygılı E. E., Ozturkoglu Y. ve Ozturkoğlu O. 2019. Corporate Responsibilities And Values in Code Of Ethics: An Exploratory Study Of The Global Fortune 250, Work in Progress.
Saylı, H. ve Uğurlu, A. G. Ö. Y. 2007. “Kurumsal itibar ve yönetsel etik ilişkisinin analizine yönelik bir değerlendirme”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(3).
Schwartz, M. 2001. “The nature of the relationship between corporate codes of ethics and behaviour”, Journal of business ethics, 32(3), 247-262.
Stohl, C., Stohl, M. ve Popova, L. 2009. “A New Generation of Corporate Codes of Ethics”, Journal of Business Ethics. 90(4), 607.
Tanç, S. G. 2011. “Kurumsal Yönetim Uygulamaları Kapsamında Etik Kurallar: Borsa İstanbul’da Faaliyet Gösteren Şirketler Üzerinde Bir Araştırma”, Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies, 1(3), 1.
TÜSİAD, 2005. Devlette Etikten Etik Devlete: Kamu Yönetiminde Etik Kavramsal Çerçeve ve Uluslararası Uygulamalar cilt 1, TÜSİAD Devlette Etik Altyapı Dizisi No: 1, Yayın No. TÜSİAD-T/2005 – 11/412.
TÜSİAD, 2009. Sermaye Piyasası Kurulu Üyeleri ve Personelin Uyacakları Mesleki ve Etik İlkeler Hakkında Yönetmelik. Resmi Gazete Tarihi: 29.03.2014 Resmi Gazete Sayısı: 28956.