FİNANSAL VE FİNANSAL OLMAYAN PERFORMANS İLE KURUMSAL YÖNETİM ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: KURUMSAL YÖNETİM ENDEKSİNDEKİ İŞLETMELER ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Son otuz yılda, sadece finansal verilere dayalı performans ölçümünün yetersizliği anlaşılarak finansal ve finansal olmayan bilgilerin birlikte kullanıldığı çok boyutlu performans ölçüm sistemleri geliştirilmiştir. Ayrıca küresel finansal krizler ve şirket iflasları kurumsal yönetimin önemini artırmış ve bu konuda düzenlemeler yapılmıştır. Bu çalışmanın amacı, kurumsal yönetim endeksinde yer alan işletmelerin finansal ve finansal olmayan performansları ile kurumsal yönetim uyum notları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmada yer alan 18 şirketin finansal performansı, 2019 yılına ait finansal oranlar kullanılarak TOPSIS yöntemiyle; finansal olmayan performansı ise çok boyutlu performans ölçüm sistemlerinden kurumsal karne, performans prizması ve performans piramidi kullanılarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak, firmaların finansal performans sıralamaları ile kurumsal yönetim uyum notlarının arasında bir ilişki olmadığı tespit edilirken, finansal olmayan performans sıralamaları ile kurumsal yönetim uyum notları arasında %10 hata payında zayıf-orta düzeyde pozitif yönlü bir ilişki olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Finansal Performans, Finansal Olmayan Performans, Performans Ölçüm Sistemleri, Kurumsal Yönetim, TOPSIS, Analitik Hiyerarşi Süreci

EXAMINING THE RELATIONSHIP BETWEEN FINANCIAL AND NON-FINANCIAL PERFORMANCE WITH CORPORATE GOVERNANCE: AN APPLICATION ON THE COMPANIES IN THE CORPORATE GOVERNANCE INDEX

Within the last three decades, with the emergence of the inadequacy of performance measurement based solely on financial data, multidimensional performance measurement systems have been developed where financial and non-financial information are deployed together. Furthermore, global financial crises and bankruptcies amplified the significance of corporate governance, hence regulations have been introduced. This study aims to examine the relationship between the financial and non-financial performances of the companies in the corporate governance index and their corporate governance compliance grades. The financial performances of the 18 companies in the research were calculated with the TOPSIS method using the financial ratios of 2019, the non-financial performances however were estimated by using the multidimensional performance measurement systems, balanced scorecard, performance prism and performance pyramid. As a result, it was determined that while the corporate governance compliance grades of the companies have no relationship with their financial performance rankings, it has a weak-medium level positive relationship amidst 10% error margin with their non-financial performance rankings.

Keywords:

Financial Performance, Non-Financial Performance, Performance Measurement Systems, Corporate Governance, TOPSIS, Analytical Hierarchy Process,

PDF

___

Adedeji, B.S., Uzir, M. U. H., Rahman, M.M. & Jerin, I. (2019). Corporate governance and non-financial performance of medium-sized firms in Nigeria: a CB-SEM approach. Indian Journal of Corporate Governance, 12(2), 156-168.
Adedeji, B.S., Ong, T.S., Uzir, M.U.H. & Abdul Hamid, A.B. (2020). Corporate governance and performance of medium-sized firms in Nigeria: does sustainability initiative matter?. Corporate Governance, 20(3), 401- 427. https://doi.org/10.1108/CG-09-2019-0291. Akal, Z. (2011). İşletmelerde performans ölçüm ve denetimi: çok yönlü performans göstergeleri. Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları.
Aktan, C.C. (2006). Kurumsal şirket yönetimi-iyi şirket yönetimi için kurallar ve kurumlar. SPK Kurumsal Araştırmalar Serisi.
Alpar, R. (2011). Uygulamalı çok değişkenli istatistiksel yöntemler. Detay Yayıncılık.
Atkinson, A.A., Kaplan R.S., Matsumura, E.M. & Young S.M. (2012). Management accounting: Information for decision-making and strategy execution. Pearson.
Bainbridge, S. M. (2012). Corporate governance after the financial crisis. Oxford University Press.
Balkan, D. (2016). İşletmeler için yeni bir performans ölçüm sistemi tasarımı ve WEB tabanlı karar destek sistemi. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Gazi Üniversitesi. Barutçugil, İ. (2002). Performans yönetimi. Kariyer Yayıncılık.
Baş, İ.M. & Artar, A. (1990). İşletmelerde verimlilik denetimi. Ölçme ve değerlendirme modelleri. Milli Prodüktivite Merkezi Yayımları.
Bauer, R., Guenster, N. & Otten, R. (2004). Empirical evidence on corporate governance in Europe: the effect on stock returns, firm value and performance. Journal of Asset Management, 5(3), 91–104. https://doi.org/10.1057/palgrave.jam. 2240131
Ben, P. J. (2014). Corporate governance index and firm performance. Journal of Contemporary Research in Management, 9(3), 33–44.
Berthelot, S., Morris, T. & Morrill, C. (2010). Corporate governance rating and financial performance: a Canadian study. Corporate Governance, 10(5), 635-646.
Bhagat, S., Bolton, B.J. & Romano, R. (2007). The promise and peril of corporate governance indices. Yale Law&Economics Research Paper, 367. http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1019921
Black B. (2001). Does corporate governance matter? A crude test using Russian data. University of Pennsylvania Law Review, 149(6), 2131-2150. https://doi.org/10.2307/3312907
Black, B. S., Jang, H. & Kim, W. (2006). Does corporate governance predict firms' market values? evidence from Korea. The Journal of Law, Economics & Organization, 22(2), 366-413.
Bourne, M., Neely, A., Mills J. & Platts K. (2003). Implementing performance, measurement systems: a literature review. International Journal of Business Performance Management, 5(1), 1-24.
Boyacıoğlu, M.A. & Akdoğan, Y. E. (2010). Corporate governance in financial institutions: an application on the İstanbul stock exchange. Journal of Academic Research in Economics, Spiru Haret University, Faculty of Accounting and Financial Management Constanta, (2), 180-196.
Boyacıoğlu, N. (2017). Firma değeri ve firma performansları üzerinde kurumsal yönetimin rolü: BİST kurumsal yönetim endeksine kayıtlı firmalar üzerinde bir uygulama. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
Coşkun, A. (2007). Stratejik performans yönetimi ve performans karnesi. Literatür Yayıncılık.
Coşkun, M. & Sayılır, Ö. (2012). Relationship between corporate governance and financial performance of Turkish companies. International Journal of Business and Social Science, 3(14), 59–64.
Çonkar, M.K., Elitaş, C. & Atar, G. (2011). “İMKB kurumsal yönetim endeksindeki (XKURY) firmaların finansal performanslarının TOPSIS yöntemi ile ölçümü ve kurumsal yönetim notu ile analizi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 61(1), 81-115.
Daines, R.M., Gow, I.D. & Larcker D.F. (2010). Rating the ratings: how good are commercial governance ratings?. Journal of Financial Economics, 98 (2010), 439–461.
Doğan, M. (2007). Kurumsal Yönetim. Siyasal Kitabevi.
Drobetz, W., Schillhofer, A. & Zimmermann, H. (2003). Corporate governance and expected stock returns: evidence from Germany. European Financial Management, 10(2), 267-293.
Ege, İ., Topaloğlu, E.E. & Özyamanoğlu, M. (2013). Finansal performans ile kurumsal yönetim notları arasındaki ilişki: BIST üzerine bir uygulama. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 9.
Ertuğrul, M. & Hedge, S. (2009). Corporate governance ratings and firm performance. Financial Management, 38(1), 139-160.
Esendemirli Saygılı, E. & Acar, E. (2016). Finansal performans ve kurumsal yönetim derecelendirme notları: Borsa İstanbul kurumsal yönetim endeksi 2013-2014 yılları karşılaştırması”. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 625-671.
Ghalayini, A.M. & Noble, J.S. (1996). The changing basis of performance measurement. International Journal of Operations & Production Management, 16(8), 63-80.
Ghalayini, A.M., Noble, J.S. & Crowe, T.J. (1997). An integrated dynamic performance measurement system for improving manufacturing competitiveness. International Journal of Production Economics, 48(3), 207-225.
Gomes, C.F., Yasin, M.M. & Lisboa, J. (2004). A literaturere view of manufacturing performance measures and measurement in an organizational context: a framework and direction for future research”. Journal of Manufacturing Technology Management, 15(6), 511-530.
Güçlü, H. (2010). Kurumsal yönetim uyum derecelendirmesi. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Yayını.
Jensen, M.C. & Meckling, W.H. (1976). Theory of the firm: managerial behavior, agency costs and ownership structure. Journal of Financial Economics, 3(1976), 305-360.
Kaplan, R. S. & Norton, D.P. (1996). Linking the balanced scorecard to strategy. California Management Review, 39(1), 53-79.
Kaplan, R.S. & Norton, D.P. (1992). The balanced scorecard – measures that drive performance. Harvard Business Review, 70, 71-79.
Kaplan, R.S. & Norton, D.P. (2015). The balanced scorecard: şirket stratejisini eyleme dönüştürmek. (Çev. S.Egeli). Aura Kitapları (Eserin orijinali 1996’da yayımlandı)
Kurien, G. & Qureshi, M. (2011). Study of performance measurement practices in supply chain management. International Journal of Business, Management and Social Sciences, 31(4), 19-34
Larcker, D., Richardson, S. & Tuna, İ. (2007). Corporate governance, accounting outcomes, and organizational performance. The Accounting Review, 82(4), 963-1008.
Lynch, R.L & Cross K.F. (1995). Measure up! How to measure corporate performance. Basil Blackwell Ltd.
Mackay, A. (2005). A practitioner’s guide to the balanced scorecard (research report). The Chartered Institute of Management Accountants (CIMA).
Maskell, B.H. (1991). Performance measurement for world class manufacturing: a model for American companies. Productivity Press.
Medori, D. & Steeple, D. (2000). A framework for auditing and enhancing performance measurement systems. International Journal of Operations & Production Management, 20(5), 520-533.
Neely, A. (2007). Business performance measurement unifying theories and ıntegrating practice. Cambridge University Press.
Neely, A., Adams, C. & Kennerley M. (2002). The performance prism the scorecard for measuring and managing business success. PrenticeHall.
Neely, A., Gregory, M. & Platts, K. (1995). Performance measurement system design: a literature review and research agenda. International Journal of Operations & Production Management, 15(4), 80-116.
Nursoy, M. & Şimşek, M. (2001). Toplam kalite yönetiminde performans değerlendirme, Standard: Teknik ve Ekonomik Dergi, 473, 16-21.
Pamukçu, F. (2011). Finansal raporlama ile kamuyu aydınlatma ve şeffaflıkta kurumsal yönetimin önemi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 133-148.
Parker, C. (2000). Performance measurement. MCB University Press, 49(2), 63-66
Renders, A., Gaeremynck, A. & Sercu, P. (2010). Corporate-governance ratings and company performance: a cross-european study. Corporate Governance: An International Review, 18(2), 87-106. http://dx.doi.org/10.1111/j.1467-8683.2010.00791.x
Simons, R. (2000). Performance measurement and control systems for ımplementing strategy: text and cases. Upper Saddle River (N.J.): Prentice-Hall.
Steger, U. & Amann, W. (2008). Corporate governance: how to add value. John Wiley&Sons, Ltd.
Tangen, S. (2004). Performance measurement from philosophy to practice. International Journal of Productivity and Performance Management, 53(8), 726-737.
Tek, N. & Gümüş, Y. (2006). Finansal hizmetler sektöründe finansal olmayan performans ölçümlemesi: Japon bankaları örneği. Muhasebe ve Denetime Bakış.
Türk Sanayicileri ve İş Adamları Derneği. (2000). Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü, kurumsal yönetim ilkeleri. Yayın No. TÜSİAD-T/2000-06-285.
Watts, T. & McNair-Connolly, C. J. (2012). New performance measurement and management control systems. Journal of Applied Accounting Research, 13(3), 226-241.
Yadav, N., Sushil, P. & Sagar, M. (2013). Performance measurement and management frameworks: research trends of the last two decades. Business Process Management Journal, 19(6), 947-971. https://doi.org/10.1108/BPMJ-01-2013-0003.
Yükçü, S. & Atağan, G. (2010). TOPSIS yöntemine göre performans değerleme. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (45), 28-35.
Zengin, A. N. & Altıok Yılmaz, A. (2017). Kurumsal yönetim ilkeleri ve standartları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(48), 684-702.