Ortaçağ'da kilise hayatın merkezindedir. O, siyaset, eğitim, bilim, kültür, sanat ve toplumsal hayatın birçok alanında çok etkilidir. Feodal beyler ve krallar kilise ile iyi geçinmek zorundadır. Aksi takdirde iktidarları tehlikededir. Zamanla güçlenen monarşiler bu durumdan rahatsız olmaya başladılar. Al­manya'da kiliseye isyanlar başladı ve dinde reform hareketi gerçekleştirildi. Fransa'da güçlü bir monarşi vardı. Bu iktidar papanın kendi işlerine karışmasından rahatsızlık duyuyordu. Fransa'daki sosyal yapı Luthervari bir reform hareketine uygun değildi. Bunun için; Roma'dan kopmadan onun etkisi azaltıl­maya çalışıldı. Gallikanizm bu amacın bir ürünüdür. Bu arada krallarla papalar arasında orta yolu bulmak amacıyla konkordato'lar imzalandı. Devrim öncesi dönemde yaşanan ekonomik sıkıntılar, yeni vergilerin habercisiydi. Kilise ve soylular vergilere yanaşmadı. Fatura, burjuvaziye kesilecek görünüyordu. Bunun üzerine burjuvazi, yanına köylü ve işçi sınıfını da alarak devrimin pimini çekti. Burjuvazi, devrim esnasında ve sonrasında kendine yakın din adamlarından özellikle istifade etti. Sonunda rakipleri olan soylular ve imtiyazlı din adamlarını diskalifiye etti. Kiliseyi millileştirerek bundan sonra kendine rakip olmayacak hale getirdi. Din konusunda daha ileri gitmek istemiyordu. Fakat, devrimin kontrolünü halkçı ve jakobenlere kaptırdığında din kurumu ve kilise çok hırpalandı. Bu durum burjuvazinin çıkarlarına da uymuyordu. Bunun için bu hareketleri de diskalifiye etmesini bildi. Fransa'da devrim sonrası dinin durumu birçok faktöre göre belirlendi. Devrimin asıl amacı papa etkisi minimize edilmiş milli bir kilise kurmaktı. Bu dönemde din; devletin içine ve kontrolüne alınmak istendi. Fakat, bu o kadar kolay değildi. Yaşanan birçok sosyal süreçler neticesinde Fransız siyaseti çareyi, kilise ve devleti birbirinden ayırmada buldu. Bu durum genellikle laiklik olarak algılandı. Yani, laiklik devrimin amacı değil de bir sonucu olarak ortaya çıktı. Bu çalışmada Fransa'daki bu din serüveni; sosyal süreçler çerçevesinde ele alınmaya çalışılmıştır.