Otoriter Tutumdan Demokratik Tutuma Geçişte Yazının Rolü

Yazın, bilimlerin yaptığı gibi yaşamı doğrudan ele alıp dile getirmek yerine, hayal gücünün yardımıyla onuyeniden kurgular ve insanı yaşama dair çelişkiler ve sorunlarla yüzleştirir. Bu yönüyle, yazının, sorgulatıcı,eleştiriye yöneltici, değiştirici ve dönüştürücü işlevler yüklendiğinin altını çizmek gerekir. Bu süreçte yazın,elbette, birçok bilimle, özellikle sosyal bilimlerle ilişki içerisine girer; insanın farklı boyutlarını görmekonusunda onlardan yararlanır. Eğitimin amacı, bilim insanları aracılığıyla akademik bilgilerin ve mesleki becerilerin kazandırılması yanı sıratoplumsal sorumluluğu ve çağdaş etik tutumları benimseyen, entelektüel bilgi ve beceriyle donanmış üretkenbireyler yetiştirmektir. Bu bağlamda, bilim insanları ve hatta sanatçılar toplumsal gelişme ve değişimde öncüroller üstlenmek zorundadırlar. Benzer tutumla bir çok yazar ‘eğitim iklimi ve bu na bağlı bilim insanlarınıntutumunu’ yapıtlarına konu olarak yansıtmışlar ve toplumun bu konuda duyarlı olabilmesi için sorumluluküstlenmiştir. Örneğin, Heinrich Mann ‘Professör Unrat’, Bertolt Brecht, Galileo Galilei, Friedrich Durrenmatt‘Fizikçiler’ ve Heiner Kipphardt ‘Oppenheimer Olayı’ gibi yapıtlarında okura, kural koyucuların eğitim ve biliminsanlarını etkileme çabaları karşısında alan temsilcilerinin bilimsel ve toplumsal sorumluluk anlayışı eleştirelgözle aktarmışlardır. Bu çalışma, bilimle diyalektik ilişki içerisinde olan ve bilimin nesnelci tutumu karşısında hayal gücüne yönelenyazın (edebiyatın) eğitim içerisindeki sorgulatıcı işlevlerine odaklanmayı, özellikle otoriter tutumdan demokratiktutuma geçişte yüklendiği işlevleri farklı figürlerin yaşamını irdeleyen seçili edebi yapıtlar yoluyla analiz etmeyiamaçlamaktadır.

___

  • Alice, M. (1983). Am Anfang war Erziehung, Frankfurt: Shurkamp.
  • Brecht, B. (1997). Bütün Oyunları, cilt-7,İstanbul: Boyut,
  • Ekkehard von, B. (1983). Antipaedagogik-Studien zur Abschaffung der Erziehung,Weinhelm: Beltz.
  • Ekkehard, B. (1983). Antipaedagogik,Beltz, Weinheim:Klett
  • Elizabeth, W.(1998). Postmodern Brecht. Ankara: Dost Kitabevi.
  • Emrich, W. (1975). Franz Kafka. Wiesbaden: Shurkamp.
  • Frank, W. (1977). Frühlings Erwachen.Stuttgart: Reclam,
  • Frank, W. (1928). Gesammelte Brife, .BandI. ( Hrsg. Fritz Strich) , München
  • Gadamer, H. (1945). Wahrheit und Methode, Tübingen:
  • Gunther, E. (1951). Traume, München: Suhrkamp
  • Heinrich, M. (1992). Profesör Unrat, Mavi Melek (.Özdemir. Çev.), İstanbul: Can yayınları.
  • Kargı, B. (2010). Bir Ölümsüz Yalnız. Prometheus. Samsun: Ceylan
  • Volker, K. G. Fricke. (1968). Die Geschichte der deutschen Dichtung,Hamburg: Matthiesen
  • Wolfgang, B. (1956). Draussen vor der Tür, Reinbek: Rowohlt.
  • Wolfgang, I. (1975). Rezeptionsesthetik, München: Utb