Volkan BİLİR, Sedat KARAÇAM, Şahin DANIŞMAN

Lise Öğrencilerinin Kimya Dersine Yönelik Tutumları ve Kimya Bilgilerini Günlük Yaşam İle İlişkilendirme Dereceleri Üzerine “Bilimden Doğaya, Doğadan Bilime: Problemlere Çözümler” Projesinin Etkisi

Bu çalışmanın amacı, TÜBİTAK 4004 Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları programı kapsamında gerçekleştirilen “Bilimden Doğaya, Doğadan Bilime: Problemlere Çözümler” projesinde yapılan etkinliklerin, öğrencilerin kimya dersine yönelik tutumlarına ve dokuzuncu sınıf kimya dersinde kazandıkları bilgileri günlük yaşam ile ilişkilendirme derecelerine etkilerini belirlemektir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden kontrol grupsuz yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2017-2018 öğretim yılında Düzce ili merkez liselerinin dokuzuncu sınıfı bitiren ve araştırmaya gönüllü katılan 28 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada öğrencilere fizik, kimya, biyoloji, çevre ve matematik alanlarında toplam 16 etkinlik yaptırılmıştır ve bu etkinliklerin 4’ü kimya ile ilgilidir. Etkinlikler, katılımcıların günlük yaşamlarında karşılaşabilecekleri problem durumlarına göz önüne alınarak, araştırma, sorgulama ve öğrenme isteklerinin tetiklenmesini sağlayacak biçimde hazırlanmıştır. Araştırmada veri toplama araçları olarak “Kimya Dersine Yönelik Tutum Ölçeği” ile kimya derslerinde edindikleri bilgileri günlük yaşamla ilişkilendirme derecelerine (“hiç ilişkili değil=1” ile “tamamen ilişkili =10”) göre değerlendirmelerinin istendiği bir anket kullanılmıştır. Bu veri toplama araçları araştırmanın başlangıcında ve sonunda katılımcılara uygulanarak veriler toplanmıştır. Toplanan veriler parametrik olmayan istatistik tekniklerinden bağımlı gruplar için kullanılan Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi ile analiz edilmiştir. Araştırmada yapılan kimya alanındaki etkinliklerin, öğrencilerin kimya dersine yönelik tutumlarını olumlu yönde geliştirmede ve kimya dersinde edindikleri bilgileri günlük yaşamla ilişkilendirme derecelerini arttırmada olumlu etkisinin olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Doğa eğitimi, kimya dersine yönelik tutum, Lise öğrencileri, proje

The Effect of the "From Science to Nature, from Nature to Science: Solutions to Problems" Project on the Attitudes of High School Students towards Chemistry Lesson and their Degree of Associating Chemistry Knowledge with Daily Life

This study aims to determine the effects of the activities performed in the project "From Science to Nature, From Nature to Science: Solutions to Problems" carried out within the scope of TÜBİTAK 4004 Nature Education and Science Schools program, on students' attitudes towards chemistry course and the extent they associate the knowledge gained in the 9th grade chemistry course with daily life. The study utilizes quasi-experimental design without a control group, which is a quantitative research method. The study group of the research consists of 28 students who completed 9th grade of high schools in the central district of Düzce, who participated in the study voluntarily. Within the scope of the research, the students performed a total of 16 activities in the fields of physics, chemistry, biology, environment and mathematics, four of which about chemistry. The activities were prepared in a way to trigger the participants to research, question and learn about the problem situations, taking into account the problems they encounter in their daily lives. In the study, as data collection tools, the "Attitude Scale towards Chemistry Lessons" and a survey in which they were asked to evaluate the degrees of associating the knowledge they gained in chemistry lessons with daily life, "not at all related = 1" and "completely related = 10" were used. Data were collected by applying these data collection tools to the participants at the beginning and end of the study. The collected data were analyzed using Wilcoxon Signed Ranks Test, which is a non-parametric statistical technique used for dependent groups. As a result, it was determined that the activities carried out in the field of chemistry during the research process had a positive effect on improving students' attitudes towards chemistry course in a positive manner and increased their degree of associating the knowledge gained in chemistry lesson with daily life.

Keywords:

Nature education, attitude towards chemistry lesson, High school students, project,

PDF

___

Akhun, İ. (1986). İstatistiğin manidarlığı ve örneklem. Ankara.
Andree, M. (2003). Everyday-life in the science classroom: A study on ways of using and referring to everyday-life. ESERA Conference, Noordwijkerhout, The Netherlands.
Ay, S. (2008). Lise seviyesinde öğrencilerin günlük yaşam olaylarını açıklama düzeyi ve buna kimya bilgilerinin etkisi. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi
Ayaş, A., & Özmen, H. (1998). Asit-baz kavramlarının güncel olaylarla bütünleştirilme seviyesi: bir örnek olay çalışması. III. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu. 153-159. Ankara: Mili Eğitim Basımevi.
Balkan-Kıyıcı, F. & Aydoğdu, M. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının günlük yaşamları ile bilimsel bilgilerini ilişkilendirebilme düzeylerinin belirlenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 43-61.
Bennet, J. (2003). Context-based approaches to the teaching of science. In teaching and learning science. London, UK:Continuum
Bilir, V., Karaçam, S. & Danişman, Ş. (2019). Bilimden doğaya, doğadan bilime: problemlere çözümler projesinin öğrencilerin çevreye yönelik tutumlari üzerine etkisi. V INES Human and Civilization Congress From Past To Future, Alanya-Turkey
Cheung, D. (2009). Students’ attitudes toward chemistry lessons: the interaction effect between grade level and gender. Res Sci Educ. 39:75–91.
Gilbert, J. K. (2006). On the natura of “context” in the chemical education. International Journal of Science Education. 28(9), 957-976
Hançer, A., Uludağ, N. & Yılmaz A. (2007). Fen bilgisi öğretmen adaylarının kimya dersine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 100- 109.
Hançer, A. & Yalçın, N. (2007). Fen eğitiminde yapılandırmacı yaklaşıma dayalı bilgisayar destekli öğrenmenin bilgisayara yönelik tutuma etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (2), 549-560. Kan, A. & Akbaş, A. (2005). Lise öğrencilerinin kimya dersine yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Cilt 1, Sayı 2, ss. 227-237.
Karagölge, Z. & Ceyhun, İ. (2002). Öğrencilerin bazı kimyasal kavramları günlük hayatta kullanma becerilerinin tespiti. Kastamonu Eğitim Dergisi, 10(2), 287-290.
Kelly, J., Bradley, C. ve Gratch, J. (2008). Science simulations: do they make a difference in student achievement and attitude in the physics laboratory? Washington, DC: The Catholic University of America.
Koçak, C. & Önen, A. S. (2012). Kimya konularının günlük yaşam konsepti çerçevesinde değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 262-273.
Nakhleh, M. B. (1994). “How can research uncover what students are learning?”. Journal of Chemistry Education, 71, 201-205.
Osborne, J., Simon, S. & Collins, S. (2003). Attitudes toward science: a review of the literature and its implications. International Journal of Science Education, 25(9), 1049-1079. Oskamp, S., & Schultz, P. W. (2005). Attitudes and opinions (3rd ed.). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Sarıçayır, H. (2007). Kimya eğitiminde kimyasal tepkimelerde denge konusunun bilgisayar destekli ve laboratuar temelli öğretiminin öğrencilerin kimya başarılarına, hatırlama düzeylerine ve tutumlarına etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Siegel, S. (1977). Davranış bilimleri için parametrik olmayan istatistik . Topseven Y.(Çev.). DTCF Yayınları: 274, Ankara. Stark, R., & Gray, D. (1999). Gender preferences in learning science. International Journal of Science Education, 21(6), 633–643 Sönmez, V. & Alacapınar, F.G. (2013). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri, Ankara: Anı Yayıncılık.
Şahin, Ş. (2012). Bilim şenliklerinin 10. Sınıf öğrencilerinin kimya dersine yönelik tutumlarına olan etkisi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 5(1), 89-103
Ülgen, G. (1994). Eğitim psikolojisi: kavramlar, ilkeler, yöntemler, kuramlar ve uygulamalar. Ankara: Bilim Yayınları. Vos,M.A.J., Taconis, R.,Jochems,W. M. G., & Pilot, A. (2010). Clasroom implementation of contextbased chemistry education by teashers: the relation between experiences of teachers and the design of materials. International Journal of Science Education, 1- 6
Weinburgh, M. (1995). Gender differences in student attitudes toward science: a meta-analysis of the literature from 1970 to 1991. Journal of Research in Science Teaching, 32, 387–398.
Yadigaroğlu, M,, Demircioğlu, G. & Demircioğlu, G. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının kimya bilgilerini günlük hayatla ilişkilendirebilme düzeyleri. Ege Eğitim Dergisi, (18) 2: 795-812
Yanık, F. E. (2006). Doğaperest. ali demirsoy kitabı. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, No: 950, İstanbul: 385-388.
Yener, D. & Balcı, E. (2019). Tübitak 4006 bilim fuarlarinin öğrenciler açisindan değerlendirilmesi: polatli örneği. V INES Human and Civilization Congress From Past To Future, Alanya-Turkey
Yıldırım, N. & Birinci Konur, K. (2014). Fen bilgisi öğretmen adaylarının kimya kavramlarını günlük hayatla ilişkilendirebilmelerine yönelik gelişimsel bir araştırma. JASS, 30, 305-323
Yıldırım, N. & Maşeroğlu, P. (2016). Kimyayı günlük hayatla ilişkilendirmede tahmin-gözlem-açıklamaya dayalı etkinlikler ve öğrenci görüşleri. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry (TOJQI). 7(1). 117-145.
Yıldırım, N., Küçük, M. ve Ayas, A. (2013). A comparison of effectiveness of analogy-based and laboratory-based instructions on students' achievement in chemical equilibrium. Scholarly Journal of Education, 2(6), 63-76.