Batıya Doğru Akan Nehir İsimli Belgeselin Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı Kazanımları Açısından Değerlendirilmesi

Bu araştırmanın amacı; kapsamlı bir içeriğe sahip olan Batıya Doğru Akan Nehirbelgeselinin Sosyal Bilgiler Öğretim Programında yer alan kazanımlar açısındanincelenerek Sosyal Bilgiler derslerinde kullanılabilirliğini belirlemektir.Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi yöntemine göreyapılandırılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu Batıya Doğru Akan Nehir belgeselve 2018 tarihli Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programından oluşmaktadır.Araştırma verilerinin toplanmasında hem araştırma modeli hem de veri toplamaaracı olarak değerlendirilen doküman analizi yöntemi kullanılmış, elde edilenverilerin analizinde betimsel analizden yararlanılmış, belgesel bölümlerindenyapılan doğrudan alıntılar ve ilişkilendirilen kazanımlar şeklinde sunulmuştur.Araştırma sonucunda; belgesel bölümlerinin toplamda 29 farklı kazanımlailişkilendirilebileceği, 49 farklı yerde Kültür ve Miras öğrenme alanıilişkilendirilebileceği ve en fazla ilişkilendirmenin 6. Sınıf Sosyal Bilgiler dersindeolduğu tespit edilmiştir. Belgeselin konu akışı Sosyal Bilgiler ÖğretimProgramında yer alan konularla paralellik gösterdiği için 5, 6. ve 7. sınıfseviyelerinde kullanılabilir olduğu ve Sosyal Bilgiler Ders Kitabı içeriğiyleparalel olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal Bilgiler, Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı, Batıya Doğru Akan Nehir, Belgesel

Evaluation of the Documentary Titled Batıya Doğru Akan Nehir in Terms of the Achievements of the Social Studies Course Curriculum

The aim of this research is to determine the usability of the Batıya Doğru AkanNehir documentary, which has a comprehensive content, in Social Studies coursesby examining it from the point of view of the objectives in the Social StudiesCurriculum. The research is structured according to the document analysismethod, which is one of the qualitative research methods. The study group of thestudy consists of a documentary on the Batıya Doğru Akan Nehir and theCurriculum of the Social Studies Course of 2018. Document analysis is used bothas the research model and the data collection tool in this study, where theobtained data was analysed descriptively, and the results were presented in termsof extracts from the documentary with related curriculum objectives. As a resultof the research; documentary sections can be associated with a total of 29different objectives, Cultural and Heritage learning areas can be associated with49 different parts, and the maximum number of associations was found in the 6thgrade Social Studies Course Curriculum. It was determined that the documentarywas usable at the 5th, 6th and 7th grade levels since the content flow is parallel tothe topics in the Social Studies Course Curriculum and the Social Studies Coursebook materials

Keywords:

Social Studies, Social Studies Course Curriculum, Batıya Doğru Akan Nehir, Documentary,

PDF

___

Akbaba, B. (2005). Tarih öğretiminde fotoğraf kullanımı. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 185-197
Aktekin, S. ve Çoban, Z. (2012). Tarih derslerinde tarihi film ve dizilerin kullanımına ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri: Trabzon örneği. Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 13(13), 141-160
Bahçeşehir Üniversitesi, (t.y). Medeniyet üzerine çekilmiş en kapsamlı belgesel. https://bau.edu.tr/haber/1291-medeniyet-uzerine-cekilmis-en-kapsamli-belgesel-batiya-dogru-akan-nehir
Barbas, T. A., Paraskevopoulos, S. & Stamou, A. G. (2009). The effect of nature documentaries on students’ environmental sensitivity: A case study. Learning, Media and Technology, 34(1), 61-69
Barton, K. C. & Levstik, L. S. (2004). Teaching history for the common good. Mahwah, NJ: Erlbaum.
Bektaş Öztaşkın, Ö. (2013). Sosyal Bilgiler derslerinde belgesel film kullanımının akademik başarıya ve bilinçli farkındalık düzeylerine etkisi. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3(2), 147-162
Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40
Burton, C. E. (1988). Sociology and the feature film. Teaching Sociology, 16, 263‐271
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E. Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem
Champoux, J. E. (1999). Film as a teaching resource. Journal of Management Inquiry, 8(2), 240‐251
Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2007). Research Methods in Education. New York: Routledge
Çelik, L. (2010). Öğretim materyallerinin hazırlanması ve seçimi. Özcan Demirel - Eralp Altun (Ed.), Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı içinde, Ankara: Pegem
Daniels, J. (2017). Teaching and Learning with Documentaries in the Digital Era, https://justpublics365.commons.gc.cuny.edu/02/2014/teaching-and-learning-documentaries/, erişim tarihi: 23.01.2020
Demircioğlu, İ. H. (2007). Tarih öğretiminde filmlerin yeri ve önemi. Bilig, 42, 77-93
Demirel, Ö., Başbay, A. ve Erdem, E. (2006). Eğitimde çoklu zekâ kuram ve uygulama. Ankara: Pegem
Feldman, M. J. (1995). Totalitarianism without pain: Teaching communism and fascism with film. The History Teacher, 29(1), 51-61
Gazel, A. A. ve Yazıcı, S. (2011). Tarih öğretiminde belgesel film kullanılmasına ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 97-110
Jordan, D. L. & Sanchez, P. M. (1994). Traditional versus technology aided instruction: The effects of visual stimulus in the classroom. PS: Political Science and Politics, 27 (1),64‐67
Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel
Kaya, Z. (2006). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme, Ankara: Pegem
Kiasatpour, S. M. (1999). The internet and film: Teaching middle east politics interactively. PS: Political Science and Politics, 32(1), 83‐89
Koçoğlu, E. Aydemir H. ve Ekici, Ö. (2018).Görsel materyallerle sosyal bilgiler öğretimi. R. Sever, M. Aydın ve E. Koçoğlu (Ed.), Alternatif yaklaşımlarla sosyal bilgiler eğitimi içinde, Ankara: Pegem
Kömürcü, H. Z. (2002). İlköğretim 8. sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersinde yer alan kavramların kazandırılma düzeyi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
Kurtdaş, E. M. (2021). Eğitimde film kullanımının önemi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 60, 222-244
Marcus, A. S. (2003). Celluloid blackboard: Teacher practices with film and students’ historical understanding. (Unpublished PhD Thesis). Stanford University
Marcus, A. S. & Stoddard, J. D. (2009). The inconvenient truth about teachinghistory with documentary film: Strategies for presenting multiple perspectives and teaching controversial issues. The Social Studies, 100(6), 279-284
Mayer, R. E. (2003). The promise of multimedia learning: using the same instructional design methods across different media. Learning and Instruction, 13(2), 125–139
Mayring, P. (2000). Qualitative Content Analysis. Forum: Qualitative Social Research, 1(2). http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:0114-fqs0002204 (Erişim Tarihi: 26.06.2021)
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook, Second Edition, California: Sage
Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 4, 5, 6 ve 7. Sınıflar). http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=354. (Erişim Tarihi: 30.01.2021)
Öztaş, S. (2008). Tarih öğretimi ve filmler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16, 543-556
Öztürk, C. ve Otluoğlu, R. (2003). Sosyal bilgiler öğretiminde edebi ürünler ve yazılı materyaller. Ankara: Pegem
Pompper, D. & Higgins, L. (2007). Corporation-bashing in documentary film: a case study of news media coverage organizational response. Public Relations Review, 33, 429–432
Seferoğlu, S. S. (2006). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. (2.Baskı). Ankara: Pegem
Sidekli, S., Doğramacı, H., Yangın, S. ve Daşdemir, İ. (2013). İlköğretim sosyal bilgiler öğretiminde belgesel kullanımının öğrencilerin ders başarısına etkisi. JASS International Journal of Social Science, 6 (8), 1053-1065
Tağ Kalafatoğlu, Ş. (2019). Belgesel drama filmlerin eğitsel amaçlarla kullanımı. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 9(2), 391-403
Tipton, D. B. (1993). Using the feature film to facilitate sociological thinking. Teaching Sociology, 21, 87‐191
Torun, F. (2011). Çocuk hakları öğretiminde oyun yönteminin başarıya, kalıcılığa ve tutuma etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Adıyaman
Türker, H. ve Arslan, Ö. (2008). İlköğretim 8. sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi öğretiminde belgesel filmlerin kullanımı. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 92-104
Uçar, A. ve Karakuş, U. (2017). 6. sınıf sosyal bilgiler dersi çevre konularının öğretiminde belgesel kullanımının öğrencilerin akademik başarı ve tutumlarına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 993-1009
Uşun, S. (2006). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Ankara: Nobel
Üstündağ, N. (2012). Bir ders materyali olarak belgesel sinemanın eğitim işlevinin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
Vanderstoep, S. V. & Johnston, D. D. (2009). Research Methods for Everyday Life. San Francisco: Jossey-Bass
Woelders, A. (2007). Using film to conduct historical inquiry with middle students. The History Teacher, 40(3), 363-395
Yazıcı, H. ve Koca, K. (2011). Sosyal bilgiler öğretim programı. B. Tay, ve A. Öcal (Ed.), Özel öğretim yöntemleriyle sosyal bilgiler öğretimi içinde (2 Baskı), (s. 30-37). Ankara: Pegem
Yeşiltaş, E. (2010). Sosyal bilgiler öğretimine yönelik geliştirilen bilgisayar yazılımının akademik başarı ve tutuma etkisi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin
Yılmaz, M. (2018). Filmlerin öğretim materyali olarak kullanılması ve biyoloji eğitimindeki yansımaları. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 3(2), 24-37