Tanalith-e ile emprenye işleminin masif ağaç malzemenin yüzey pürüzlülüğüne etkileri
Bu çalışma, Tanalith-E ile emprenye etmenin odunun yüzey pürüzlülüğüne etkilerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu maksatla, Türkiye’de yaygın olarak kullanılan Doğu kayını (Fagus orientalis Lipsky), Sarıçam (Pinus sylvestris Lipsky), Sapsız meşe (Quercus petraea Liebl.) ve Uludağ göknarı (Abies nordmanniana subsp. Bornmüllerana Mattf.) odunları Tanalith-E emprenye maddesi ile ASTM D 1413 standardı esaslarına göre kısa süreli (10 dakika) orta süreli (2 saat) daldırma metodu ile emprenye edilmiştir. Emprenye edilen deney örneklerinin yüzey pürüzlülüğü TS EN 971 standartları esaslarına göre belirlenmiştir. Deney sonuçlarına göre; ağaç türlerine göre en yüksek ortalama Ra yüzey pürüzlülüğü değerleri; kısa süreli emprenye edilen sapsız meşede (5.22 μm), sırası ile kayında (4.80 μm), göknarda (3.42 μm) ve sarıçamda (3.03 μm) elde edilmiştir. Orta süreli emprenye edilen sapsız meşede (6.42 μm), kayında (5.020 μm), göknarda (4.24 μm) ve sarıçamda (3.74 μm) elde edilmiştir. Sonuç olarak, Tanalith-E ile kısa ve orta süreli emprenye işlemi yüzey pürüzlülüğü değerlerini arttırmıştır. Yüzey pürüzlülüğü değerinin az olması istenilen yerlerde sarıçam odunu kullanımı önerilebilir.
Anahtar Kelimeler:
Yüzey pürüzlülüğü, emprenye, tanalith-e
Impacts of impregnation with Tanalith-E on surface roughness of solid wood materials
This study was carried out to determine the impacts of impregnation with Tanalith-E on surface roughness of solid wood materials. For this purpose, Oriental beech (Fagus orientalis Lipsky), Scotchpine (Pinus sylvestris Lipsky), European oak (Quercus petraea Liebl.) and Uludag fir (Abies nordmanniana subsp. Bornmüllerana Mattf.) woods widely used in Turkey are impregnated with Tanalith-E impregnation solution for short term (10 minutes) and medium term (2 hours) immersion method according to ASTM D 1413 standard. The surface roughness of the wood is determined according to the principles of TS EN 971 standards. According to tree species, the highest mean Ra roughness values; short-term impregnated European oak (5.22 μm) was obtained in Oriental beech (4.80 μm), Uludağ fir (3.42 μm) and Scotchpine (3.03 μm) respectively. Medium-term impregnated oval (6.42 μm), Oriental beech (5.020 μm), Uludağ fir (4.24 μm) and Scotch pine (3.74 μm) were obtained. As a result, short and medium time impregnation with Tanalith-E increased surface roughness values. In places where the surface roughness value is desired to be low, the use of solid Scotch pine wood may be recommended.
___
- ASTM D 1413-99, (2005), Standard method of testing wood preservatives by laboratory soil block cultures, Annual Book of ASTM Standards, West Conshohocken, PA.
- Bozkurt, Y., (1986), Ağaç teknolojisi, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, No: 3403, İstanbul.
- Csanády, E., Magoss, E., Tolvaj, L., (2015), Quality of machined wood surfaces, Springer International Publishing, Basel.
- Eliçin, G., (1971), Türkiye sarıçam (Pinus silvestris Lipsky) orijinlerinde morfo-genetik araştırmalar, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri B, Cilt XVII, sayı 1., İstanbul.
- Hemel Emprenye Sanayi A.Ş., (2008), Tanalith-E brochure, data sheets, Timber Treatment Products, No: 22.
- Jakub, S., Martino, N., (2005), Wood surface roughness-what is it?, Rosenheim Workshop, BOKU University of Natural Sources and Applied Life Sciences, 29-30 September, Vienna, Austria.
- Kartal, S.N., Dorau, B„ Lebow, S.T., Green, F. (2004a), Effects of inorganicions on leachability of wood preserving n'n-hydroxynaphtalimide, Forest Product Journal, 54(l), 80-84, USA.
- Keskin, H., Kesik, H.İ., Temel, F., Öztürk, Y., (2016), Vacsol aqua ile emprenye edilmiş bazı ağaç malzemelerin yüzey pürüzlülüğü ve yapışma direnç özellikleri, Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 16(1), 181-189.
- Örs, Y., Keskin, H., (2001), Ağaç malzeme bilgisi, Ders Kitabı, Atlas Yayınları, İstanbul.
- Örs, Y., Keskin, H., (2008), Ağaç malzeme teknolojisi, Gazi Yayınları, No:2000/352, Ankara.
- Özcan S., (2011), Ağaç malzeme türü, sıcaklık farkı ve yüzey pürüzlülüğünün yapışma direncine etkileri, Karabük Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Karabük.
- Richter, K., Feist. W.C., Knaebe, M.T., (1995), The effect of surface roughness on the performance of finishes, Forest Products Journal, 45(7), 91-97.
- Sofuoğlu, S.D., (2008), Bazı yerli ağaç türü odunlarının işlenme özelliklerinin yüzey kalitesi üzerine etkileri, İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Sönmez, A., Söğütlü, C., (2005), Rendeleme işleminin ağaç malzeme yüzey pürüzlülüğüne etkisi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Karabük Teknik Eğitim Fakültesi Teknoloji Dergisi, 8(3), 287-293.
- Stumbo, D.A., (1963), Surface texture measurement methods. Forest Products Journal, 13, 299-304.
- Şanıvar, N., Zorlu, İ., (1995), Ağaç işleri gereç bilgisi, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, 306-314, İstanbul.
- Temel, F., (2016), Vacsol-aqua ile emprenye işleminin ağaç malzemenin yüzey pürüzlülüğü ve yapışma direncine etkileri, G.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- TS 2472, (1976), Odun fiziksel ve mekaniksel deneyler için birim hacim ağırlığı tayini, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
- TS EN 971, (1988), Yüzey pürüzlülüğü – parametreler ve pürüzlülük tespiti kuralları, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
- Yaltırık, F., (1988), Dendroloji I, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi, Yayın No: 2410, İstanbul.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: Bekir Cihad BAL