İLİTAM Bölümü Öğrencilerinin Hadis Dersine Yönelik Tutumları

Uzaktan eğitimin temel felsefesi öğretmen ve öğrencisini zaman ve mekan olarak farklı yerlerde olmalarına rağmen eğitim fırsatı sunmasıdır. Örgün eğitimden farklı olarak uzaktan eğitimde teknoloji unsuru ön plana çıkmaktadır. Uzaktan eğitimin Türkiye’deki tarihi çok eski olmamakla birlikte dünyadaki gelişmelere paralel olarak hızlı bir gelişim göstermiş ve farklı bölümleri içinde barındıran açık öğretim fakülteleri açılmıştır. Açılan bu bölümlerden biri de İlâhiyat Lisans Tamamlama Programı (İLİTAM) programlarıdır. İLİTAM programları ilk olarak sadece Diyanet İşler Başkanlığının personel niteliğini geliştirmek amaçlı açılmak istenmiş olmasına rağmen sonraki süreçlerde İlahiyat önlisans bitiren herkese kapıları açmıştır. 2010 yılından sonra İlahiyat fakültelerinin sayısı ve kontenjanlarının artmasına paralel olarak İLİTAM programları da açılmaya devam etmiş ve mezun ettiği öğrenci sayısı ve kontenjan dikkate alındığında örgün İlahiyat eğitimine alternatif olarak öne çıkmaya başlamıştır. Bu durum özellikle İlahiyat çevrelerinde İLİTAM programlarının niteliği ve geleceği konusunu tartışmaya açmıştır. Bu konu ile ilgili yapılan çalışmalarda bu bölümde okuyan öğrencilerin öğretim elemanlarının uzaktan eğitim yeterliliklerini yeterli bulmadıkları, bu programda öğrenim görmekten tatmin olmadıkları, kendilerini örgün İlahiyat mezunlarına göre yetersiz görüldükleri, yüz yüze eğitim imkânı olsa örgün İlahiyat eğitimini tercih edecekleri, öğrencilerinin uzaktan öğretime yönelik tutum düzeylerinin yüksek olmadığı ve programın ilahiyat eğitiminin kalitesini olumsuz etkilediği gerekçesiyle kapatılması gerektiği gibi sonuçlar çıkmıştır. Bu çalışmalar İLİTAM programı ve öğrencilerine yönelik genel araştırma sonuçlarını içermekte fakat spesifik olarak ders bazında örgün eğitimle aralarındaki farkı incelememektedir. Bu bakımdan İlahiyat Fakültelerini örgün olarak okuyanlarla İlahiyat Lisans Tamamlama Programından mezun olanlar arasında nitelik açısında fark olup olmadığının ortaya konarak İLİTAM programlarının niteliği ve niceliği hakkında sağlıklı yorum yapılması sağlanmalıdır. Bu bağlamda bu çalışmada İLİTAM öğrencilerinin hadis birikimi, hadis derslerine olan ilgileri ve bu derslerinden beklentileri araştırılmıştır. Elde edilen veriler örgün eğitimdeki hadis eğitimi hakkında yapılan araştırma sonuçlarıyla karşılaştırılarak analiz edilmiş ve öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

İlitam, Uzaktan Eğitim, İlahiyat, Hadis

PDF

___

Demi̇rer, Macit - Durğun, Ari̇f. “Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Hadis ve Sünnet Algısı Üzerine Bir Araştırma: Seben İzzet Baysal Meslek Yüksekokulu Örneği”. Abant İzzet Baysal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 8/2 (30 Kasım 2020): 613-648. https://doi.org/10.33931/abuifd.806652.
“İlahiyat Eğitimi ve İlahiyat Lisans Tamamlama Programları (İLİTAM)”. SETA. 28 Aralık 2018. https://www.setav.org/ilahiyat-egitimi-ve-ilahiyat-lisans-tamamlama-programlari-ilitam/.
Karateke, Tuncay. “İLİTAM Öğrencilerinin Bu Programı Seçme Nedenleri ve Karşılaştıkları Sorunlar: Fırat Üniversitesi Örneği”. Değerler Eğitimi Dergisi 18/39 (Haziran 2020): 235-262. https://doi.org/10.34234/ded.634501.
Kaymakcan, Recep - Meydan, Hasan - Telli̇, Adnan - Cevherli̇, Kübra. “Paydaşlarına Göre İlahiyat Lisans Tamamlama (İLİTAM) Programının Değerlendirilmesi*”. Değerler Eğitimi Dergisi 11/26 (Aralık 2013): 71-110.
Martı, Huriye. “HADİS USULÜ BİLİNCİNİN GELİŞTİRİLMESİ BAĞLAMINDA İLÂHİYAT FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN USUL ALGISINA YÖNELİK AMPİRİK BİR ÇALIŞMA”. Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 28/28 (01 Mayıs 2009): 47-68.
Ürkmez, Ahmed. “SOSYAL KESİMLER VE SÜNNET ALGILARI ARAŞTIRMASI: MALATYA (HADİS ALAN YORUMU)”. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1/28 (2012): 32.
Gujjar, A. A., & Malik, M. A. (2007). Preparation of instructional material for dı̇stance teacher education. Turkish Online Journal of Distance Education, 8(1), 55–63.
Moore, M. G. (1993). Theory of transactional distance. Theoretical principles of distance education içinde (20–35. ss.). London: Routledge.
Bunker, E. (2003). The history of distance education through the eyes of the international council for distance education. M. G. Moore & W. G. Anderson (Ed.), Handbook of distance education içinde (49–66. ss.). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates
Emrah Altun , Eğitmenlerin uzaktan eğitime yönelik pedagojik yeterliliklerinin uzaktan eğitim ders videoları aracılığıyla incelenmesi, OMÜ Lisansüstü Eğitim Ensitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2020.
Gümrükçüoğlu, S., & Genç, M. F. , (2020). İlitam Bölümü Öğrencilerinin İlâhiyat Eğitimine Bakışı Kocaeli Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi İlitam Örneği. İHYA Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi , vol.6, no.2, 640-656.
Değerler Eğitimi Merkezi (DEM) İlahiyat Lisans Tamamlama Programları İle İlgili Geçici Kanun Tasarısı Üzerine Değerlendirme(2018), (Erişim Tarihi 17.02.2019). Karasar, N. (2020). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları.
Çakan, İ. Lütfi, Fakültelerinde Hadis Öğretimi”, Yüksek Öğretimde Din Bilimleri Öğretimi Sempozyumu, (Samsun/21-23 Ekim 1987), ss. 353-361.
Polat, Salahattin, “İlahiyat Fakültelerinde Hadis Dersleri (Amaç, Muhteva ve Metot Hakkında Teklifler)”, Yüksek Öğretimde Din Bilimleri Öğretimi Sempozyumu (Samsun/21-23 Ekim 1987), ss. 362-37
. Kılıç, Y. (2010). Eş zamanlı ve eş zamansız uzaktan eğitim ortamlarındaki çevrimiçi etkileşimlerin yapısal çözümlemesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara,
Kaymakcan, R., Meydan, H., Telli, A., Cevherli, K. (2013). Paydaşlara göre ilahiyat lisans tamamlama (İLİTAM) programının değerlendirilmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(26), 71-110.
Kaymakcan, R., Meydan, H., Telli, A., Cevherli, K. (2014). İlahiyat lisans tamamlama programının verimliliği üzerine olgusal bir araştırma. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 13(26), 43-62.
Altaş, N. (2016). Türkiye’de dini Yükseköğretim alanında uzaktan eğitimle ilgili algı sorunları ve İLİTAM uygulamaları. Değerler Eğitimi Dergisi, 14(31), 7-42 Arslan, F. ve Korkmaz, Ö. (2019). İLİTAM lisans tamamlama uzaktan eğitim öğrencilerinin etkileşim kaygıları ve uzaktan eğitime dönük tutumları. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 12-25.
Köylü, M. (2013). Türkiye’de yüksek din öğretimi: Nicelik mi nitelik mi?. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 35(35), 21-44.