Sürdürülebilir Mimarlık Bağlamında Metal Malzemenin Yeniden Kullanımı ve Geri Dönüşümünde Mimarın/Tasarımcının Rolü

Doğal kaynakların giderek tükendiği ve çevresel sorunlar ile karşı karşıya kaldığımız bu günlerde malzemenin tüm ömrü boyunca oluşturduğu atık miktarı gün geçtikçe artmaktadır. Bu nedenle birçok alanda malzemenin yeniden kullanım ve geri dönüşüm anlayışı önem kazanmaktadır. Bu çalışmada mimaride hurda ve atık metalin yeniden kullanımı ya da geri dönüşümü üzerine farklı ülkelerdeki örneklerin incelenmesi ile mimarın/tasarımcının rolüne dikkat çekilmesi amaçlanmaktadır. Dünya’da hurda ve atık metal malzemenin yeniden kullanımı, geri dönüşümü üzerine kentsel ve mimari ölçekte örneklere rastlamak mümkündür. Türkiye’de ise bu konuda mimari çalışmalar olmasına rağmen literatüre aktarımında eksiklik olduğu düşünülmektedir. Bu çalışma ile Türkiye’de sürdürülebilir gelecek için çalışmaların yaygınlaştırılması ve mimarın/tasarımcının atık malzemenin değerlendirilmesindeki rolünün ne kadar önemli olduğu konusuna odaklanılmaktadır. Hurda ve atık metalin mimarinin bir parçası olarak tasarıma dâhil edilmesinin kaynakların korunması, malzemenin yaşam sonu depolama ihtiyacının azaltılması, enerji tasarrufu ve ekonomik kalkınma gibi konular üzerinde olumlu etkileri bulunmaktadır. Bu çalışma kapsamında incelenen kentsel ve mimari ölçekteki örneklerde, sürdürülebilir mimarlığın sağlanması ve çevresel problemlere farkındalık oluşturulmasının ortak amaç olduğu tespit edilmiştir. Mimarın/tasarımcının birçok projesinde farklı atık malzemeleri ve sürdürülebilir stratejileri de tasarımlarının bir parçası haline getirdikleri gözlemlenmiştir. Bu örnekler mimarın/tasarımcının atık malzemeleri tasarımlarına katması ile çevresel değişimde olumlu bir role sahip olduğunu gözler önüne sermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Hurda Metal, Geri Dönüşüm, Yeniden Kullanım, Sürdürülebilirlik, Mimarın Rolü

Architect/Designer’s Role on the Reusing and Recycling of Metal Materials in Terms of Sustainable Architecture

In these days when natural resources are increasingly depleted and we are facing environmental problems, the amount of waste generated by the material throughout its entire life is increasing day by day. Therefore, the understanding of reusing and recycling of materials is gaining importance in many areas. In this study, it is aimed to draw attention to the role of the architect/designer by investigating the examples from different countries on reusing or recycling scrap and waste metal in architecture. It is possible to come across examples of the reusing and recycling of scrap and waste materials in the world, on an urban and architectural scale. Although there are architectural studies on this subject in Turkey, it is believed that there is a lack of transmission to the literature. In this study, it is focused on the dissemination of working for a sustainable future in Turkey and the importance of the architect/designer’s role in the evaluation of waste materials. The inclusion of scrap and waste metal in the design process as a part of the architecture has a favourable impact on issues such as the protection of resources, the reduction of the material's end-of-life storage needs, energy savings, and economic development. In the examples of urban and architectural scales examined within the scope of this study, it was established that the common aim was to ensure sustainable architecture and raise awareness of environmental problems. It has been observed that the architect/designer has made different waste materials and sustainable strategies part of their design in many projects. These examples show that the architect/designer has a positive role in environmental change by adding waste material into their design.

Keywords:

Scrap Metal, Recycling, Reuse, Sustainability, Architect’s Role,

PDF

___

Ahmad, Sani Aminu; Saliu, Hassan Ozovehe; Mustapha, Sani; Sarkile, Kawuwa Abubakar, “Trash to Treasures Exploring ‘Re-Material’ in Architecture As A Means of Reducing Waste Generated in Urban Centers”, International Joint Conference on Sustainability and Development, 21st-24th March 2016, Nigerya 2016, s. 1-9.
Altındağ, Saffet, İstanbul’da Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Tersine Lojistik Yöntemiyle Alternatif Yönetim Planı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul 2011, s.1-61.
Arslan, Hakan; Coşgun, Nilay; Salgın Burcu, “Construction and Demolition Waste Management in Turkey”, Chapters in Waste Management - An Integrated Vision, Luis Fernando Marmolejo Rebellon (Ed.), InTech Open, Rijeka 2012, s. 313-332.
Buzkan, Ceyda; Erman, Onur, “Yapısal Atıkların Geri Dönüşüm Sorunu ve Türkiye’deki Durumun Mevzuat Bakımından Değerlendirilmesi”, Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 6(1), 2020, s. 76-89.
Coşgun, Nilay; Güler, Tuğba; Doğan, Belgin, “Yapısal Atıkların Önlenmesinde/Azaltılmasında Tasarımcının Rolü”, Mimarlık Dergisi, Mimarlar Odası Yayınları, Sayı: 348, 2009, s.75-78.
Demirarslan, Sibel; Demirarslan, Oğuz, “Sürdürülebilir Çevre Uygulamalarında Mimarın Rol ve Sorumluluğu”, Anadolu Doğa Bilimleri Dergisi, 6(2), 2015, s. 220-230.
European Metals Associations, “Metals For Buildings-Essential&Fully Recyclable”, https://www.metalsforbuildings.eu/assets/pdf/bd5643ba39/MFB-leaflet-LR-EN.pdf, (Son erişim tarihi: 10.04.2020), 2011, s.1-6.
Fırat, Fatih Kürşat; Akbaş, Fahri, “İnşaat Endüstrisinde Geri Dönüşüm Çalışmalarının Geliştirilmesi ve Ekonomi Üzerine Etkileri”, International Conference on Eurasian Economies, Session 4D: Environment and Energy, 2015, s. 637-644.
Bozoğlu, Baran, “Yönetmelik Var, Uygulama Yok”, EGİAD Yarın Dergisi, İzmir, Sayı:63, 2019, s.34-39.
Gündüzalp, A. Anıl; Güven, Seval, “Atık, Çeşitleri, Atık Yönetimi, Geri Dönüşüm ve Tüketici: Çankaya Belediyesi ve Semt Tüketicileri Örneği”, Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar E-Dergisi, 2016, Şubat, s. 1-19.
Kılıç, Onur, “Mimaride Atık ve Geri Dönüştürülen Malzemelerin Rolü”, The Journal of Academic Social Science, Yıl: 5, Sayı: 53, 2017, s. 529-533.
Kozminska, Urszula, “Circular Design: Reused Materials and The Future Reuse of Building Elements in Architecture. Process, Challenges and Case Studies”, Chapter in : IOP Conference Series Earth and Environmental Science, IOP E-Book Publishing, Volume:225, Brussels 2019, s.1-8. doi:10.1088/1755-1315/225/1/012033.
Munn, Stephanie; Soebarto, Veronica, “The Issues of Using Recycled Materials in Architecture”, The 38th International Conference of Architectural Science Association ANZAScA, Issue Context of Architecture, Launceston, Tasmania, 2004, s.161-167.
Norgate, Terry E; Jahanshahi, Sharf; Rankin, William J., “Assessing The Environmental Impact of Metal Production Processes”, Journal of Cleaner Production, 15(8-9), 2016, s.838-848.
Öcal, Yasin, Demir Çelik Sektöründe Atık Yönetimi, Uzmanlık Tezi, T.C Kalkınma Bakanlığı, 2014, s. 1-176.
Paker, Berfin; Taş, Nilüfer, “Sürdürülebilir Yapım Sürecinde Mimarın Yapısal Atık Oluşumuna Etkisinin İrdelenmesi: Bursa Örneği”, Yalvaç Akademi Dergisi, 2(1), 2017, s. 88-98.
Salgın, Burcu; Coşgun, Nilay; Aydın İpekçi, Cahide; Tıkansak Karadayı, Tülay. “Turkish Architects’ Views on Construction And Demolition Waste Reduction in The Design Stage”, Environmental Engineering and Management Journal, 19(3), 2020, s. 439-542.
Taşçı, Burcu Gülay; Tokuç, Ayça, “Yeniden Kullanılabilir Malzeme İle Mimarlık Deneyimi”, Ege Mimarlık Dergisi, Mimarlar Odası İzmir Şubesi, Sayı: 89-90, 2015, s. 24-29.
Tandoğan, Okşan, “Atık Malzemelerinin Mimaride Kullanımı”, Ulusal Çevre Bilimleri Araştırma Dergisi, 1(4), 2018, s. 189-202.
Tuna, Bülend, “Doğa, Kent ve Sürdürülebilirlik Bağlamında Mimarın Sorumluluğu”, Mimar.ist Dergisi, Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, Yıl:9, Sayı:12, 2009, s. 1-112.
URL-1, Hurda, Türk Dil Kurumu, https://sozluk.gov.tr/, (Son erişim tarihi: 11.05.2021, 11:30).
URL-2, Hizmetler, http://dervisogullarihurda.com/Services.html, (Son erişim tarihi: 11.05.2020).
URL-3, Hurda Alımı, https://ozdurumetal.com/, (Son erişim tarihi: 11.05.2020).
URL-4, Metal Hurdacılık, https://www.demirkiranmetal.com/#page-content, (Son erişim tarihi: 11.05.2020).
URL-5, Hizmetler, https://www.gursoygeridonusum.com/site/index.html#, (Son erişim tarihi: 11.05.2020).
URL-6, Metal Geri Dönüşümü, http://www.turkchem.net/metal-geri-donusum.html, (Son erişim tarihi: 20.06.2020).
URL-7, 2012 Architecten, https://www.spatialagency.net/database/2012.architecten, Son erişim tarihi: 02.03.2020).
URL-8, Superuse principles, https://www.denisguzzo.com/projects/superuse/, (Son erişim tarihi: 08.04.2020).
URL-9, Junkitecture, https://www.fastcompany.com/1521728/junkitecture, (Son erişim tarihi: 20.07.2020).
URL-10, Building made entirely of recycled kitchen sinks, https://inhabitat.com/building-made-entirely-of-kitchen-sinks/, (Son erişim tarihi: 02.03.2020).
URL-11, Superuse Studios, Recycloop, https://www.flickr.com/photos/2012architecten/503344992/in/album-72157600227815063/, (Son erişim tarihi: 02.03.2021, 13:00).
URL-12, The Luxury Pavilion Built From Recycled Bedsprings, https://www.archdaily.com/884520/the-luxury-pavilion-built-from-recycled-bedsprings, (Son erişim tarihi: 08.04.2020).
URL-13, D3 Abwab Pavilion, https://www.fahedarchitects.com/exhibition-installation, (Son erişim tarihi: 08.04.2020).
URL-14, Sustainability consulting, https://davidhertzfaia.com/services, (Son erişim tarihi: 20.07.2020).
URL-15, 747 Wing House/David Hertz Architects, https://www.archdaily.com/165172/747-wing-house-david-hertz-architects, (Son erişim tarihi: 12.04.2020).
URL-16, Konteyner Park, https://atolye.io/tr/proje/konteyner-park-2/, (Son erişim tarihi: 02.03.2020).
URL-17, Konteyner Park (Mercan), http://www.arkiv.com.tr/proje/konteyner-park-mercan/5570, (Son erişim tarihi: 20.07.2020).
URL-18, Container Park/ATÖLYE, https://www.archdaily.com/778903/container-park-atolye-labs, (Son erişim tarihi: 20.07.2020).
URL-19, Doğuş lojistik d cafe, Türk Yapısal Çelik Derneği, https://www.tucsa.org/tr/celik_yapilar_yazi.aspx?yazi=680, (Son erişim tarihi: 24.07.2020).
URL-20, MoMA’nın Paslı Gemisi, https://www.arkitera.com/haber/momanin-pasli-gemisi/, (Son erişim tarihi: 10.04.2020).
URL-21, YAP Seoul–Temp’L/shinslab architecture, https://www.archdaily.com/792602/yap-seoul-nil-templ-shinslab-architecture, (Son erişim tarihi: 10.04.2020).
URL-22, Chile’s rustic Casa Pollo is made from recycled zinc plates and reclaimed wood, https://inhabitat.com/chiles-rustic-casa-pollo-is-made-from-recycled-zinc-plates-and-reclaimed-wood/casa-pollo-by-ortuzar-gebauer-arquitectos-3/, (Son erişim tarihi: 19.07.2020).
URL-23, Casa Pollo/Ortuzar Gebauer Arquitectos, https://www.archdaily.com/887654/casa-pollo-ortuzar-gebauer-arquitectos, (Son erişim tarihi: 19.07.2020)
URL-24, Afvalbrengstation, https://www.wesselvangeffenarchitecten.nl/projecten/afvalbrengstation-2.html, (Son erişim tarihi: 19.07.2020)
URL-25, Afvalbrengstation, Den Haag, https://www.bouwenmetstaal.nl/publicaties/nieuwsbrief-architect-staal/architect-staal-april-2017/afvalbrengstation-denhaag/, (Son erişim tarihi: 10.04.2020).
URL-26, Türkiye’deki Uçak Konseptli Restoranlar, https://blog.biletall.com/turkiyedeki-ucak-konseptli-restoranlar, (Son erişim tarihi: 15.04.2020).
URL-27, Hurda uçaktan yapılan kafe hizmete açıldı, https://www.ntv.com.tr/galeri/ekonomi/hurda-ucak-luks-restoran-oldu,4Bq1x5dTW0CpayU3XnO7OA/ofnbKW_FdEuzRgjp_R4whg, (Son erişim tarihi: 19.07.2020)
URL-28, La Paisanita Refuge / STC Arquitectos, https://www.archdaily.com/945990/la-paisanita-refuge-stc-arquitectos, (Son erişim tarihi: 20.03.2021, 15:15).
URL-29, STC arquitectos uses recycled oil pipes and metal sheets to create refuge in rural argentina, https://www.designboom.com/architecture/stc-arquitectos-recycled-oil-pipes-metal-sheets-refuge-argentina-08-12-2020/, (Son erişim tarihi: 20.03.2021, 15:30).