Türkiye’de Afet Zararlarını Azaltma Çalışmaları: Mevzuat Açısından Genel Bir Değerlendirme

Doğa olaylarının afet şeklini alması insanların oluşturduğu sistemlerin bir sonucudur. Bu sistemlerin devamlılığını ya da sürekliliğini sağlayan ise, tabi oldukları yasal dayanaklar ve yönetmeliklerdir. İlgili mevzuat çerçevesinde tanımlanan kurallar da, zaman içerisinde teknoloji ve ihtiyaçlar doğrultusunda değişirler. Türkiye’de afet zararlarını azaltma çalışmalarına yönelik ilgili yasa ve yönetmeliklerde yapılan değişimler hep yaşanan afetler, talihsiz olaylar ve tecrübeler sonrası gerçekleşmiştir. Cumhuriyet tarihimizde 1939 Erzincan Depremi ile başlayan depremlerin neden olduğu zararları azaltılma çalışmaları bugün dahi istenilen düzeye erişememiştir. Hatta 1999 Marmara depremine kadar yapılmış çalışmaların çoğunun afet sonrası oluşan zararların giderilmesi yönünde olduğu gözlenmektedir.Bu bağlamda, yaşanan 1999 Marmara depremi sonrası, Türkiye’de afet zararlarını azaltma çalışmalarına yönelik denetim ve mevzuat yetersizlikleri sorgulanır hale gelmiştir. Oluşturulan yeni gündem neticesinde, TÜBİTAK ve çeşitli üniversitelerin de katıldığı “proje odaklı” uygulamaya dönük bir dönem başlamıştır. Bu çalışmada, Osmanlı döneminden günümüze kadar geçen süreçte, ülkemizde yürürlüğe girmiş yasal düzenlemeler kapsamında yapılan uygulamalarla birlikte ne tür sorunlar ile karşılaşıldığı ve çözüm önerilerine yönelik genel bir değerlendirme yapılmıştır. Ayrıca bugün halen yürürlükte olan “6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun” işleyişi eleştirel bir bakış açısı ile incelenmiştir._________________________________________________________________________Disaster Mitigation Studies in Turkey:  An Overall Assessment in Terms of Laws and RegulationsAbstractNatural events take the form of disaster is a result of man-made systems. Legal basis and regulations allows the continuity of these systems. The rules that are defined by legislation, over time, they change according to needs and technology... The changes made in the laws and regulations related to disaster mitigation in Turkey occurred after the unfortunate events and experienced disasters. Starting from the 1939 Erzincan earthquake of harm reduction efforts is not at the desired level even today.. In fact, it is observed that most of the work until 1999 Marmara earthquake is the elimination of the losses occurred after disasters. In this context, after the 1999 Marmara earthquake, lack of supervision and legislation for disaster mitigation work in Turkey has become questionable. Created as a result of the new agenda, TUBITAK and the participation of various universities "project-oriented" applications began facing a period.. In this study, a general assessment of solutions was made about the applications under the legislation and the problems that our country is faced in the period from the Ottoman to the present day. In addition, which is still in force today “the Law on Transformation of Areas under the Disaster Risk No. 6306” was examined in a critical perspective.

___

  • Anonim, (1962).Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, T.C. Bayındırlık Bakanlığı, Ankara
  • Anonim, (1968). Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, T.C. Bayındırlık Bakanlığı, Ankara
  • Anonim, (1975). Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, T.C. Bayındırlık Bakanlığı, Ankara
  • Anonim, (1998). Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, T.C. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Ankara
  • Anonim. (2004). JICA Türkiye’de Doğal Afetler Konulu Ülke Strateji Raporu, Ankara
  • Anonim, (2007). Afet Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik, T.C. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Ankara
  • Anonim, (2012). 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun, 2012, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara
  • Alcantara, I. (2002). Geomorphology, Natural Hazards, Vulnerability and Preventionof Natural Disasters in Developing Countries, Geomorphology, 47, 107-124, Amsterdam
  • Alyamaç, K.E. ve Erdoğan A.S. (2005). Geçmişten Günümüze Afet Yönetmelikleri ve Uygulamada Karşılaşılan Tasarım Hataları, Deprem Sempozyumu, 707-715,Kocaeli
  • Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. (2015). Bakanlığın Tarihçesi, https://www.csb.gov.tr/turkce/index.php?Sayfa=sayfa&Tur=webmenu&Id=15
  • Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. (2012). Dünden Bugüne Deprem Yönetmeliği, https://www.csb.gov.tr/iller/dosyalar/dosya/il_webmenu12559.pptx
  • Göktürk, İ. ve Yılmaz, M. (2005). Ülkemizde Afet Politikaları ve Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Bir Değerlendirme, Bayındırlık Bakanlığı, Ankara
  • Keleş R. (1998). Kent Bilim Terimleri Sözlüğü, İmge Kitabevi, Ankara
  • Taymaz , T. (Ed.), (2001). Symposia on Seismotectonics of The North-Western Anatolia – Aegean and Recent Turkish Earthquakes, 113, İstanbul
  • Tekdemir, A. (2011). Tanzimat Dönemi Nafia Nezareti, Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 1 (1), 109-132, Edirne
  • Yavaş, H. (2001). Doğal Afet Yönetimi Ve Yerel Gündem 21 Çalışmaları Kapsamında İzmir’de Deprem Riski, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(3), 118-138, İzmir