Ufuk YÜKSEL, Şehriban ERASLAN

6127

Jeolojik Miras Niteliğindeki Doğal Taşların Peyzaj Tasarımında Kullanım Olanakları

Türkiye, doğal taş rezervi ve çeşitliliği bakımından zengin bir ülke olup jeolojik miras niteliğinde doğal taşların olduğu bir ülkedir. Türkiye'de jeolojik miras niteliği taşıyan doğal taşların ekonomik, dayanıklı, uzun ömürlü ve estetik olma özellikleri, peyzaj mimarlığı alanında bu taşların yoğun biçimde kullanılmasını beraberinde getirmektedir. Akdeniz bölgesindeki jeolojik miras niteliğindeki doğal taşların tespiti ve peyzaj mimarlığında kullanım alanlarının araştırılması bu çalışmanın çıktıları olarak belirlenmiştir. Jeolojik miras niteliğindeki doğal taşların tespitine yönelik öncelikle kavramsal çerçevenin anlaşılması için literatür taramasına ihtiyaç duyulmuştur. Sonrasında bu taşların miras niteliğine vurgu yapmak ve tespitine yönelik, Akdeniz Bölgesinde antik kentlerde yerinde gözlem, mevcut durum tespiti ve fotoğraflama yapılmıştır.  Akdeniz yöresindeki doğal taşların özellikleri, genellikle kullanıldıkları yerler belirlenmiş ve elde edilen bulgulara göre jeolojik miras niteliği taşıyan doğal taşların peyzaj mimarlığı meslek disiplinine yönelik uygun kullanım alanlarına ilişkin öneriler getirilmiştir. _________________________________________________________________________________Usage Possibilities of Natural Stones as Geological Heritage in Landscape DesignAbstractTurkey which is a country with regard to natural stone reserve and diversity, has natural stones as geological heritage. In Turkey, natural stones having geological nature of inheritance have features as economic, resistant, lost lasting and aesthetic. So, these stones are intensely used in Landscape Architecture field. The detection of natural stones in geological nature of inheritance in the Mediterranean Region and investigation of the usage areas in landscape architecture has been identified as outcomes of this work. Firstly it was needed to literature for understanding the conceptual framework for the detection of natural stone in the geological nature of inheritance. After that, in the ancient cities in the Mediterranean Region in situation observation, existing situation, photographing were done to emphasize the heritage qualities of these stones. The features of natural Stones in Mediterranean Region, are determined where they usually used and according to the findings. Characteristics of natural stones in Mediterranean Region are determined according to where they are generally used. According to the findings, landscape architecture of the geological heritage of natural Stones brought suggestions for suitable usage areas for the professional discipline. Keywords: Geological heritage, natural stone, landscape architecture
Anahtar Kelimeler:

Jeolojik Miras, Doğal Taş, Peyzaj Mimarlığı

PDF

___

  • Altınçekiç, H. (2001). Bazı doğal taşların irdelenmesi ve peyzaj düzenlemelerinde kullanım olanakları, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 51 (1), 49-57.
  • Altunel, E. (1996). Pamukkale travertenlerinin morfolojik özellikleri, yaşları ve neotektonik önemleri. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 118, 47-64.
  • Bağcı, M., Yıldız, A., Başaran, C. (2014). İscehisar mermer ocak ve fabrikalarda oluşan artıkların agrega olarak kullanılmasının araştırılması. Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi, 10 (1), 7-14.
  • Bingöl, Z. (2004). Akdeniz bölgesinin kültür ve inanç turizmi potansiyeli açısından değerlendirilmesi. Bilgi Dergisi, 8 (1), 125-137.
  • Çelik, M.Y. (2003). Dekoratif doğal yapı taşlarının kullanım alanları ve çeşitleri. Madencilik Dergisi, 42 (1), 3-15.
  • Değerli, B. (2015). Peyzaj tasarımında kullanılan doğal taşların fiziksel ve petrografik özelliklerinin, hiperspektral yansıma özellikleriyle karşılaştırılması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Harita Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Samsun.
  • Farrelly, L. (2011). Mimarlığın Temelleri (Çev. Neslihan Şık). Literatür Yayınları, Akademik Temeller Dizisi 01, İstanbul.
  • Güneri, S. (2009). Doğal taşların teknik özelliklerine göre kullanım alanlarının ve uygulama parametrelerinin belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 175s, İzmir.
  • Karaca, Ö. (2006). Anadolu antik kentleri. Uluslararası Amisos Dergisi, 2 (2), 88-108.
  • Kazancı, N., Gürbüz, A. (2014). Jeolojik miras nitelikli Türkiye doğal taşları. Türkiye Jeoloji Bülteni, 57 (1), 19-44.
  • Kazancı, N., Şaroğlu, F., Suludere, Y. (2015). Jeolojik miras ve Türkiye jeositleri çatı listesi. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 151, 263-272.
  • Kılıç, Ö., Anıl, M. (2006). Kireç söndürme şartlarının söndürülmüş kireç kalitesine etkisi. Madencilik Dergisi, 45 (1), 15-22.
  • Kılınçarslan, Ş., Başyiğit, C., Aktaş, H., Çankıran, O., Ürgüp, M.N., Uzun, İ. (2007). Yalvaç Pisidia Antiocheia kentinde kullanılan tuğla ve bağlayıcı malzemelerin kimyasal, fiziksel ve mekanik özelliklerinin araştırılması. Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi, 2, 1-6.
  • Kıraç, S., Kıraç, İ. (2011). Aspendos yüzey araştırması. Anadolu Akdeniz Arkeoloji Haberleri, 9, 142-148.
  • Kuter, N., Erdoğan, E. (2006). Yalvaç, Pisidia Antiocheia antik kenti ve çevresinin peyzaj özellikleri ve turizm açısından değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 1, 111-123.
  • Özkahraman, H.T., Işık, E.C. (2003). Isparta kaynaklanmış tüflerinin kaplama taşı olarak kullanılmasının önemi ve uygun yapıştırma harcı üretimi. Türkiye IV. Mermer Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 18-19 Aralık, 201-212.
  • Öztank, N., Türkmen, F. (2001). Mermer-kireçtaşı ve konglomeraların yapılarda kullanımını denetleyen parametreler. Türkiye III. Mermer Sempozyumu, 3-5 Mayıs, 123-132. Polat, S. (2011). Türkiye'de traverten oluşumu, yayılış alanı ve korunması. Marmara Coğrafya Dergisi, 23, 389-428.
  • Ramazanoğlu, G. (2009). Adana’da Roma dönemi köprüsü: Taşköprü. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (1), 305-322. Sargın, S. (2005). Isparta’da kentsel koruma. Doğu Coğrafya Dergisi, 14, 251-281.
  • Seçkin, Ö.B. (1997). Peyzaj Yapıları II. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayın No: 447, İ.Ü. Yayın No: 4029, İ. Ü. Basımevi ve Film Merkezi, İstanbul.
  • Sel, E. (2006). Dünya ve Türkiye ölçeğinde doğal taş ve seramik kaplama malzemelerinin sektörel analizi. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 91s, İstanbul.
  • Taşlıgil, N., Şahin, G. (2016). Yapı malzemesi olarak kullanılan Türkiye doğal taşlarının iktisadi coğrafya odağında analizi. Marmara Coğrafya Dergisi, 33, 607-640. Ulu, M.İ. (2009).Türkiyede Doğal Taş Kullanım Kültürü ve Kireçtaşının Önemi, İstanbul.
  • Üstol, G., Balkaya, Ç., Kanyoncuoğlu, Ü.Y. (2013). Pisidia Antiokheia antik kentinde yer radarı ve elektrik özdirenç tomografi araştırmalarının ilk sonuçları. Türkiye 20. Uluslararası Jeofizik ve Kongre Sergisi, 25-27 Kasım, 14-17.
  • Yavuz, H. (2010). Doğal taş elemanlarının peyzaj düzenlemelerinde kullanımı, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 155s, İstanbul.
  • Yüksel, U. (2010). Kişisel Fotoğraf Arşivi.
  • Yüksel, U. (2018). Kişisel Fotoğraf Arşivi.
  • URL-1. Mülazımoğlu, N. ve İnaner, H. Türkiye'de Jeolojik Mirasın On Yılı,http://web.firat.edu.tr/jeokoruma/jeo/PDF/N.S.%20M%C3%9CLAZIMO%C4%9ELU.pdf, Erişim Tarihi: 20.07.2018.
  • URL-2. http://www.dogaltas.net/taban-tugla-karisik-granit-kup-tas-.html, Erişim Tarihi: 20.07.2018.
  • URL-3. https://www.karotasyapi.com/bazalt/439276a0-915e-446c-a736-31547b780c02/, Erişim Tarihi: 20.07.2018.
  • URL-4. Web adresi: http://www.karotasyapi.com/kuptas-bazaltkuptas-travertenkuptas-andezit-kuptas/andezit-parke/mutlu2-2/, Erişim Tarihi: 21.07.2018.
  • URL-5. http://2egstones.blogspot.com/p/blog-page_9586.html, Erişim Tarihi: 21.07.2018.
  • URL-6. http://www.mermeryapimarket.com/havuz-taslari-traverten.html, Erişim Tarihi: 20.07.2018.
  • URL-7. http://www.marmaraflora.com/sert-zemin-uygulamalari/cim-derz-doseme-kayrak-4/, Erişim Tarihi: 19.07.2018.
  • URL-8. https://www.karotasyapi.com/dogal-taslar/limra/page/215/, Erişim Tarihi: 22.07.2018.
  • URL-9. https://www.granices.com/bianco-carrara-mermer/, Erişim Tarihi: 19.07.2018.
  • URL-10. http://www.insaatderyasi.com/cakil-taslarindan-yapilan-muhtesem-dekorasyonlar-2316h.htm, Erişim Tarihi: 20.07.2018.
  • URL-11. http://www.tursaga.com/usrfiles/files/yayinlar/aglasun_ve_sagalassos_tr.pdf, Erişim Tarihi: 29.07.2018.
  • URL-12. http://gezginyuzlersitesi.com/gidilen/sagalassos-antik-kenti-burdur-emel-firatli/, Erişim Tarihi: 29.07.2018.
  • URL-13. http://www.hurriyet.com.tr/sagalassos-efsanesi-24500382, Erişim Tarihi: 02.08.2018.
  • URL-14. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/adana/gezilecekyer/tas-kopru804491, Erişim Tarihi: 30.07.2018.
  • URL-15. https://perilce.com/mersinin-bilinmeyen-antik-kentleri/, Erişim Tarihi: 30.07.2018.
  • URL-16. https://yoldaolmak.com/olba-antik-kenti-silifke.html, Erişim Tarihi: 03.08.2018.
  • URL-17. http://www.hatayvakfi.org.tr/sayfa.php?SayfaTuru=gezi&SayfaId=65217918, Erişim Tarihi. 31.07.2018.
  • URL-18. https://www.hataysa.com/listing/erzin-issos-antik-kenti/, Erişim Tarihi: 23.07.2018.
  • URL-19. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/kahramanmaras/gezilecekyer/germanicia-antik-kenti, Erişim Tarihi: 31.07.2018.
  • URL-20. http://arkeolojihaber.net/tag/germenicia-antik-kenti/, Erişim Tarihi: 25.07.2018.
  • URL-21. http://www.isteisparta.com/newsdetails.asp?id=17469, Erişim Tarihi: 25.07.2018.
  • URL-22. http://www.isparta.bel.tr/haber.aspx?hid=3227, Erişim Tarihi: 23.07.2018.
  • URL-23. http://www.maden.org.tr, Dekoratif Doğal Yapı Taşlarının Kullanım Alanları ve Çeşitleri, (Ziyaret tarihi: 05.10.2017).
Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2016
  • Yayıncı: Atila GÜL
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Edirne Kent Ormanında Zararlı Biyotik Etmenlerin Belirlenmesi

Açelya Çağla BAKKALOĞLU, Ömer Kamil ÖRÜCÜ

Koku İhtiva Eden Ağaç Odunlarının Peyzaj Mimarlığı Uygulamalarında Kullanımına İlişkin Genel Bir Değerlendirme

Mehmet TOPAY, Göksu ŞİRİN

Dünden Bugüne Tutkallı Tabakalı Ahşap Yapı Elemanların İncelenmesi ve Yapılarda Taşıyıcı Olarak Kullanılması Üzerine Öneriler

Sinan KAYAKIRAN, Emre KİSHALI

Satisfaction Analysis of Recreational Quality of Erciyes Mountain Ski Centre

İşık SEZEN, Tendü Hilal GÖKTUĞ, Başak AYTATLI, Esma YIKILMAZ

Sürdürülebilir Kentleşme: Dokuma Kenti Buldan Örneği

Gizem ERDOĞAN, Büşra ÖZTÜRK

Jeolojik Miras Niteliğindeki Doğal Taşların Peyzaj Tasarımında Kullanım Olanakları

Ufuk YÜKSEL, Şehriban ERASLAN