Meşrutiyetten Cumhuriyete Mehmet Akif Ersoy’un Siyasi Faaliyetleri ve Düşünsel Biyografisinde Yer Alan Siyasal Kavramlar

Öz Mehmed Akif Ersoy doğduğu ve yetiştiği dönem itibariyle Osmanlı İmparatorluğu’nun parçalandığı bir zaman diliminde, şair ve mütefekkir kimliği ile çeşitli edebi, düşünsel ve siyasal çalışmalarda bulunmuş bir şahsiyettir. Mehmed Akif’in edebi yönü pek çok bilimsel araştırmaya konu olmuş ancak siyasal biyografisi ve siyasal yönelimleri, entelektüel biyografisinde yer alan ve eserlerinde işlediği siyasal kavramlar çok az sayıda araştırmaya konu olmuştur. Bu makale, Mehmed Akif Ersoy’un hem siyasal biyografisini hem de Mehmed Akif’in düşünsel ve edebi ürünlerinde siyasi kavramlara yüklediği temel anlamları ele almak üzere kaleme alınmıştır. Anahtar Kelimeler: Mehmed Akif Ersoy, siyaset, siyasal kavramlar, hürriyet, hilafet, devlet, adalet, ittihad-ı İslam, milliyetçilik, siyasi partiler. Mehmed Akif Ersoy is a person who has carried out various literary, intellectual and political studies with his identity as a poet and an enthusiast during a period when the Ottoman Empire broke up as of the time he was born and raised. The literary aspect of Mehmed Akif has been the subject of many scientific researches, but his political biography, political orientations, and political concepts in his intellectual biography and works have been the subject of very few studies. This article was written to address both the political biography of Mehmed Akif Ersoy and the basic meanings Mehmed Akif attributed to political concepts in his intellectual and literary products. Key Words: Mehmed Akif Ersoy, politics, political concepts, freedom, caliphate, state, justice, ittihad-ı Islam (Panislamism), nationalism, political parties.

Anahtar Kelimeler:

mehmed akif, siyasi faaliyetleri

Political Activities in the Constitutional Biography of Mehmet Akif Ersoy from Constitutional Period to the Republic

Mehmed Akif Ersoy is a person who has carried out various literary, intellectual and political studies with his identity as a poet and an enthusiast during a period when the Ottoman Empire broke up as of the time he was born and raised. The literary aspect of Mehmed Akif has been the subject of many scientific researches, but his political biography, political orientations, and political concepts in his intellectual biography and works have been the subject of very few studies. This article was written to address both the political biography of Mehmed Akif Ersoy and the basic meanings Mehmed Akif attributed to political concepts in his intellectual and literary products.

Keywords:

Mehmed Akif Ersoy politics, political concepts,

PDF

___

Bacanlı, H. (2018). “Birinci TBMM’de Burdur Milletvekili Mehmet Akif Ersoy ve Faaliyetleri”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C.1, S.34 1-54
Düzdağ, M. E. (1988). Mehmed Akif Ersoy, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 21.
Düzdağ, M. E. Mehmed Akif Hakkında Araştırmalar II, İstanbul: M.Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 2006), 193
Düzdağ, M. E. (1996). Mehmed Akif Ersoy, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Türk Büyükleri Dizisi, 21.
Düzdağ, M. E. (2008) İstiklal Şairi Mehmed Akif Ersoy, İstanbul: Fide Yayınları, 65.
Doğan, C. (2003) “İttihad-I İslâm Yahut Bu Vatan Nasıl Kurtulur?: Mehmed Akif’in Osmanlısı”, The Journal of Academic Social Science Studies, Volume 6, Issue 5, 93-106.
Eraslan, C. (2011) “Milli Mücadelede Mehmed Akif ve Akif’in Ankara Günleri” Vefatının 75. Yılında Uluslararası Mehmed Akif Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 12-13 Mart 2011, (İstanbul: Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları, 64.
Erişirgil, M. E. (2006) İslamcı Bir Şairin Romanı Mehmed Akif, Ankara, Atlas Kitap, 91-92.
Ersoy, M. A. (2005) Safahat, (İstanbul: Çağrı Yayınları, 89-90.
Ersoy, M. A. (2010). Safahat, Ankara: Akçağ Yayınları, 173.
Ersoy, M. A. (1326). “Hasbihal”, Sırat-ı Müstakim, V/107
Ersoy, M. A. (2008). Safahat, İstanbul: Fide Yayınları, 419
Ersoy, M. A. (2016). Tefsir Yazıları ve Vaazlar, (Ankara: DİB Yayınları,191.
Ersoy, M. A. (2016). Tefsir Yazıları ve Vaazlar, Der. M.Ertuğrul Düzdağ, (Ankara, DİB Yayınları,
Fergan, E. E. (1938). Mehmed Akif Hayatı Eserleri, İstanbul: Işıklar Kitabevi. 330
Fergan, E. E. (1938). Mehmed Akif, İstanbul: Asar-ı İlmiye Neşriyatı.
Göçer, G. (2017) “Mehmet Akif Ersoy’un Siyasal Kimliği Ve İttihat Ve Terakki Cemiyeti İle Olan İlişkisi”, MAE Üniversitesi SBE Dergisi, C.9, S.19, 354-367.
Göçer, G. (2012). “Balkan Harbi Sonrası Bir Özeleştiri Örneği Olarak Kırmızı ve Siyah Kitap 1328 Faciası”, TYB Akademi Dergisi, S. 6, 73-92
Güler, A. (2014). “Yeni Arşiv Belgelerinin Işığında Mehmet Akif’in Ankara’ya Gelişi ve İlk Günleri”, Devlet, S. 452, Y.11, 11
Kabaklı, A. (1975). Mehmet Akif, (İstanbul: Toker Yayınları, 59.
Kaya, H. (2009). “Mehmed Akif’in Dini ve Siyasi Fikirleri”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 6.
Kuntay, M. C. Mehmed Akif. (2007), İstanbul: LM Yayınları, 85.
Kutay, C. (1992). Necid Çöllerinde Mehmet Akif, (İstanbul, Boğaziçi Yayınları, 8-21.
Kuntay, M. C. (2012). Mehmed Akif, , İstanbul, Timaş Yayınları, 144.
Koçıbay, O. (14.10.2019). “Mehmet Akif Ersoy ve Burdur”, http://www.kocibay.net/mehmetakif. Html,
Kara, İ. (2004). “İslâmcı Söylemin Kaynakları ve Gerçeklik Değeri”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, İslâmcılık, C. 6, (İstanbul: İletişim Yayınları, , 36.
Karaer, N. (2011). “Mehmed Akif ve Sultan Abdülhamid”, Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, S. 26,: 137-144.
Karaer, N. (2008) “Mehmet Akif ve II. Meşrutiyet”, I. Uluslararası Mehmed Akif Sempozyumu, 19-21 Kasım 2008, Burdur: MAE Üniversitesi, 639-645.
Kaya, H. (2009). “Mehmed Akif’in Dini ve Siyasi Fikirleri”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 115.
Kır, İ. (1988). ‘Mehmed Akif’in Görüşlerinin Sosyolojik Analizi’, (Yayınlanmamış YL Tezi, Fırat Üniversitesi, SBE, , 97-103
Lapidus, I. M. (1996). Modernizme Geçiş Sürecinde İslâm Dünyası, (Çeviren: Sefa Üstün), (İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 21. ,
Okay, O. (1989). Mehmed Akif Bir karakter Heykelinin Anatomisi, Ankara: Akçağ, 18-19.
Öztürk, Y. N. (2008) Allah İle Aldatmak, İstanbul: Yeni Boyut Yayınları, 71.
Sebilürreşad Dergisi No: 382, 12 Aralık 1918 Tarihli Nüsha.
Semiz, Y. (04.05.2016), “I. Dünya Savaşında M. Akif”, http://www.turkiyat.selcuk.edu.tr/pdfdergi/s5/14.pdf. , 241-244
Şen, H. (2016) “Mehmed Akif Ersoy’un Düşüncelerinin Biyografik Analizi”, Sosyoloji Dergisi, S.34, 243-268.
Şengüler, İ. H. (1992) Açıklamalı Mehmed Akif Külliyatı, C.9, İstanbul: Hikmet Neşriyat, 226.
Vakkasoğlu, V. (1983), İslam Şairi Mehmed Akif, İstanbul: Orhan Yayınları, 125-126
Yetiş, K. (2006). Bir Mustarip Mehmet Akif Ersoy, (Ankara: Akçağ Yayınları, 65.