Akdeniz Bölgesi ve Asya kökenli olan Trigonella foenum-graecum L. (Leguminosae) bilinen en eski bitkilerdendir. Bitkinin tohumları ve yaprakları dünyanın farklı ülkelerinde çeşitli amaçlar (tedavi amaçlı, baharat, zararlılarla mücadele ve parfüm sanayi gibi) için kullanılır. Örneğin tohumları Eski Mısır’da; doğumu kolaylaştırıcı ve sütü arttırıcı olarak, geleneksel Çin tıbbında; erkek üreme sistemi ve böbrek rahatsızlıklarında, İran’da ise halk arasında tonik olarak ve kan şekerini düşürmek için kullanılmıştır. Literatüre göre Dioscorides, jinekolojik rahatsızlıkların bütün tiplerinde bu bitkiyi kullanmıştır. Türkiye’de Trigonella foenum-graecum türünün tohumları eski devirlerden beri cinsel gücü arttırıcı, çıban tedavisinde, balgam söktürücü, müshil etkili ve şeker hastalığına karşı kullanılmıştır. Bu tohumlar, İç Anadolu Bölgesi’nde özellikle Kayseri ve Yozgat illerinde sıklıkla tüketilen “Çemen” isimli karışımın ana maddesini oluşturur. Bu çalışmada Trigonella foenum-graecum tohumlarının geçmişte ve günümüzde kullanım alanları ile ilgili bilgiler derlenmiştir

Abstract Originated from Mediterranean Region and Asia, Trigonella foenum-graecum L. (Leguminosae) is one of the oldest herbs known. Fenugreek leaves and seeds have been used in different countries around the world for different purposes (such as medicinal uses, spice, controlling insects, perfume industries). For instance, seeds of Fenugreek was used to easy childbirth and to increase milk flow in Ancient Egypt, for kidney disturbances and male reproductive tract problems in traditional Chinese medicine, and also in Iranian traditional medicine it was used as a tonic, blood sugar lowering. According to the literature, Dioscorides used to seeds of Fenugreek for all types of gynecological problems. In Turkey, Foenugreek seeds have been used to aphrodisiac, treatment of abscess, expectorant, laxative and diabetes since ancient times. The seeds, constitute the main ingredient of the spice mixture, known as “Çemen”, often consumed in the Central Anatolia, especially provinces of Kayseri and Yozgat. In this study, information about usage areas of Trigonella foenum-graecum seeds in the past and present have been compiled.ÖzetAkdeniz Bölgesi ve Asya kökenli olan Trigonella foenum-graecum L. (Leguminosae) bilinen en eski bitkilerdendir. Bitkinin tohumları ve yaprakları dünyanın farklı ülkelerinde çeşitli amaçlar (tedavi amaçlı, baharat, zararlılarla mücadele ve parfüm sanayi gibi) için kullanılır. Örneğin tohumları Eski Mısır’da; doğumu kolaylaştırıcı ve sütü arttırıcı olarak, geleneksel Çin tıbbında; erkek üreme sistemi ve böbrek rahatsızlıklarında, İran’da ise halk arasında tonik olarak ve kan şekerini düşürmek için kullanılmıştır. Literatüre göre Dioscorides, jinekolojik rahatsızlıkların bütün tiplerinde bu bitkiyi kullanmıştır. Türkiye’de Trigonella foenum-graecum türünün tohumları eski devirlerden beri cinsel gücü arttırıcı, çıban tedavisinde, balgam söktürücü, müshil etkili ve şeker hastalığına karşı kullanılmıştır. Bu tohumlar, İç Anadolu Bölgesi’nde özellikle Kayseri ve Yozgat illerinde sıklıkla tüketilen “Çemen” isimli karışımın ana maddesini oluşturur. Bu çalışmada Trigonella foenum-graecum tohumlarının geçmişte ve günümüzde kullanım alanları ile ilgili bilgiler derlenmiştir.