BÜYÜCÜLÜKTEN ŞİFACILIĞA KADIN SAĞALTICILARIN ÖYKÜSÜ

İnsanlığın varoluşundan günümüze kadar farklı kültürlerin insanları bilinmeyi merak ederek ve onun çekiciliğine kapılarak, gizemli olanı keşfetme arzusunun yanı sıra bilin(e)meyeni bilmenin getireceği ayrıcalıkları da kazanmayı düşlediğini söyleyebiliriz. Doğaüstü olayların gizemin keşfetmeye geniş anlamıyla "büyü" adını vermekteyiz. Büyü, başkalarına zarar vermek amacıyla yapılabileceği gibi yarar sağlamak amacıyla da yapılmaktadır. Büyü kavramı, geleneksel folklorda nesiller boyunca aktarılan birikimlerin sonucunda oluşturulan batıl/boş inançları içermektedir. Geleneksel büyü uygulamaları tarihsel süreçte, dinsel uygulamaların korumacılığında yararlı amaçlar uğruna rahatça uygulanmakla birlikte seyrek de olsa gözaltı yaşamış ve kontrol edilmiştir. Tarihsel süreçte tek tanrılı dinlerin kabulü ve Ortaçağ sonlarında yapılan "cadı" avcılığıyla kilisenin baskıcılığı artmış ve büyünün zararlı yönüne doğru zorunlu bir ilerleme olmuştur. Bu çalışmada tarihsel gelişimi içerisinde büyücülük, modern cadı kavramlarının ortaya çıkışı, bu bağlamda gelişimsel süreçte ebelik, doğuma yardım, hasta bakımı ve hekimlik mesleğine katkıları irdelenecektir. Ancak çalışmada "büyücülüğün" tarihsel arka planını yansıtmak yerine kadın şifacıların tedavideki rolleri ve tedaviye katkılarının belirlenmesi amaçlanmaktadır.

Story of Women Healers from Sorcery to Healing

We can say that, from the existence of mankind to the present day, people of different cultures dream the desire of exploring the mysterious as well as to win privilege of knowing the unknown by curiosity of mysterious and its charm. We give name "sorcery" in broad terms exploring the mysteries of the supernatural. Sorcery can be done in order to harm others just as for the benefits of them. Concept of sorcery includes superstitious/useless beliefs that were created as a result of the experiences transmitted through the generations in traditional folklore. In historical process, traditional sorcery practices were applied easily for useful purposes in the protectionism of religious applications and were rarely under custody and controlled. Domineeringness of Church has been increased by acceptance of the monotheistic religions and witch hunt, and has been a mandatory progress towards the harmful aspects of sorcery.In this study, sorcery in the historical development, the emergence of the modern witch concept and their contributions to midwifery, birth help, patient care and medicine in development process will be probed. But, aim of this study is determining role of women healers in the treatment and the contribution to the treatment instead of reflecting the historical background of sorcery.

PDF

___

Arcterberg J. Kadın Şifacılar. Çev. Bilgi Altınok. İstanbul, Everest Yayınları. 2009;9:55-62.
Akın H. Ortaçağ sonları ve Yeniçağ Başlarında Avrupa'da Çocuk Cadılar ve Çocuk Cadı Avı. Ankara, Phenix Yayınevi. 2010; 84.
Akın H. Ortaçağ Avrupası'nda Cadılar ve Cadı Avı. Ankara, Phenix Yayınevi. 2011;24-59,71-151,233-270.
Crow, W.B. Büyünün, Cadılığın ve Okültizmin Tarihi, Çev. Fulya Yavuz, Dharma Yayınları. 2002.
Öztürk Türkmen H. "Tarihsel Olarak Şiacılık ve Tıbbın Değerleri ", Lokman Hekim Journal. 2011;1(2):21,25.
Şahinbaş Erginöz G. Hititlerde Anatomi ve Tıp. İstanbul, İstanbul Ünv. Edebiyat Fakültesi Yayını, 1999.
Ehrenreich, B., English, D. Hitches, Midwives, Nurses. A History Of Women Healers. 1992.
Martin, L. Cadılığın Tarihi: Ortaçağ'da Bilge Kadının Katli, Çev. Barış Baysal, Kalkedon Yayınları. 2009;(29-32):42.
Berktay F. Kadınların tarihinden tüyler ürpertici bir yaprak. Cadılar, Büyücüler ve Hemşireler (Ed. B. Ehrenreich, D. English, Çev.E. Uğur), 1. Baskı. İstanbul, Kavram Yayınları. 1992;73-78.
Duer, HP. Mahremiyet. Uygarlaşma Tarihi Miti II. Çev. Mustafa Tüzel. Ankara, Dost Kitabevi. 2004;24-58.
Güngören, A. Cadıların Günbatımı. Ayraç Yayınları. Ankara, 2008;5-8,56-61.
Harris M. İnekler, Domuzlar, Savaşlar ve Cadılar, Çev. M. Fatih Gümüş, Ankara, İmge Kitabevi,1995.
Malinowski, B. Büyü, Bilim ve Din, (çev.: Saadet Özkal), İstanbul, Kabalcı Yayınevi. 2000;5-8.
Federici, S. "Caliban ve Cadı: Kadın, Beden ve İlksel Birikim". Çev. Öznur Karakaş. İstanbul, Otonom Yayınları. 2011;28
Rivers W.H. R. (1924) Tıp, Büyü ve Din. Çev. İ. Enis Kök Saldı. İstanbul, Epsilon Yayıncılık;2004.