Bir Kuşak Bir Yol Projesi’nin Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri Açısından Önemi

Orta Asya ve Güney Asya, tarihi İpek Yolu’nun birleştirdiği iki bölge olup, Orta Asya cumhuriyetlerinin bağımsızlığına kavuşmasından sonra İpek Yolu yeniden canlanmıştır. “Bir Kuşak Bir Yol (OBOR) Projesi” Asya, Avrupa ve Afrika’yı kara ve deniz yoluyla birbirine bağlayarak Orta Asya ülkelerinin ulaşım ve enerji ağları ile ekonomilerinin yeniden canlandırılmasını, barış ilkesini desteklemeyi ve Çin ile Avrupa arasındaki ticareti geliştirerek uluslararası entegrasyonu sağlamayı hedeflemektedir. “OBOR Projesi” ile Çin büyük miktarlarda birçok yatırım yaptığı ve yakın ticari ilişkiler sürdürdüğü bölgeler ile tesis ettiği ulaşım ağlarıyla ticari ve ekonomik ilişkilerini geliştirmeyi planlamaktadır. “OBOR Projesi” güzergâhında yer alan ülkelerin ortak çıkarlarına dayanmakta olup, Çin, Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri ile güzergah üzerindeki diğer ülkeler için ekonomi, ticaret, istihdam ve kültürel açıdan birçok fayda sağlayacağı beklenmektedir. Çalışmada “OBOR Projesi” ile ilgili literatür araştırması yapılmış, Projenin kapsamı ve rotaları, Projeye ilişkin sorunlar, Proje’nin Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri ilişkilerine potansiyel etkileri incelenmiştir. Çalışmada, “OBOR Projesi”nin güçlü ve zayıf yönleri ile fırsatlar ve tehditlerin ortaya konulması amacıyla “Güçlü ve Zayıf Yönler, Fırsatlar ve Tehditler (SWOT) Analiz Yöntemi kullanılmıştır. “OBOR Projesi”nin Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri ile Çin ve güzergahı üzerindeki ülkelere sağlayacağı faydalar açısından genel bir değerlendirme yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Bir Kuşak Bir Yol Projesi, Uluslararası Ticaret, Ulaşım Koridorları, TRACECA, Türk Cumhuriyetleri

___

  • Alagöz, M. Yapar, S. ve Uçtu, R. (2004), Türk Cumhuriyetleri İle İlişkilerimize Ekonomik Açıdan Bir Yaklaşım. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 12: 59-74.
  • Bal, G., Rüştü, Y. ve Karkacier, O. (2009), Türkiye-Türk Cumhuriyetleri Dış Ticaret İlişkilerine Genel Bir Bakış. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 4(1), 1-23.
  • Bocutoğlu, E. (2017). Çin’in “Bir Kuşak-Bir Yol” Projesinin Ekonomik ve Jeopolitik Sonuçları Üzerine Düşünceler. In: Uluslaararası Avrasya Ekonomileri Konferansı, Session 1C: Bölgesel Çalışmalar, İstanbul, Türkiye.
  • Buyar, C. ve Şener, U. (2022). Tarihi Perspektiften, Sosyo-Ekonomik Değerler Açısından Rusya-Ukrayna Savaşı ve Orta Asya Ülkelerine Etkileri. Uluslararası Medeniyet Çalışmaları Dergisi, 7(2), 136-149.
  • Çekerol, Gülsen Serap ve Gunyashev Elman (2017). Kazakistan Lojistik Sektörü ve Sektör Paydaşlarının Lojistik Köy ile İlgili Görüşlerinin SWOT Analizi ile Değerlendirilmesi. Akademik Bakış Dergisi, 60, 127-168.
  • Çınar, F. e Oğuz, M. (2020). Türkiye’nin COVİD-19 Pandemisine Yönelik Stratejilerinin SWOT Analizi ile Değerlendirilmesi. Sağlık ve Sosyal Refah Araştırmaları Dergisi, 2(2), 6.
  • Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) (2023). DEİK, Türkiye’nin Kuşak ve Yol Girişimi’ndeki Konumunu 8 Farklı Senaryoyla Ortaya Koydu. https://www.deik.org.tr/basin-aciklamalari-deik-turkiye-nin-kusak-ve-yol-girisimi-ndeki-konumunu-8-farkli-senaryoyla-ortaya-koydu, Erişim Tarihi: 05.02.2023.
  • Durdular, Arzu (2016). Çin’in “Kuşak-Yol” Projesi ve Türkiye-Çin İlişkilerine Etkisi. Avrasya Etüdleri. 49(1): 77-97.
  • Ersungur, M., Kızıltan, A. ve Karabulut, K. (2007). Türkiye ile Diğer Türk Cumhuriyetlerinin Ekonomik İlişkilerinin Analizi. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 35, 285-310.
  • Golovko, A. (2009). Çekim Modeli: Avrasya Ülkelerinin Dış Ticareti. Econ Anadolu 2009: Anadolu Uluslararası İktisat Kongresi. Eskişehir, Türkiye.
  • Imomnazar, I. (2018). Impact of the “One Belt, One Road” project o the economy of Central Asian countries. The Business and Management Review, 9 (3): 396-403.
  • Kalaycı, İ. (2013). Deniz Ticareti ve Küresel Mali Kriz: İpek Yolu’nda Türkiye İçin Yeni Stratejiler. Avrasya Etüdleri 45(1), 87-122.
  • Kamilçelebi, H. (2012). Türkiye'de Sigorta Sektörünün SWOT Analizi ve Bir Araştırma. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 4 (1), 45-54.
  • Keskin K. M. (2018). Türkiye İle Türkmenistan Arasındaki Ticari İlişkiler ve Finansal İşbirliğine Yönelik Bir Değerlendirme. Diyalektolog Ulusal Sosyal Bilimler Dergisi 19, 413-422.
  • Kopuk, E. ve Bayraç, H.N. (2021). Bir Kuşak Bir Yol Projesi ve Ekonomik Etkileri. Alanya Academic Review Journal, 5(3). 1353-1374.
  • Lee, P. Tae-Woo, Hu, Zhi-Hua, Lee, Sang-Jeong, Choi, Kyoung-Suk ve Sung-Ho Shin (2017). Research trends and agenda on the Belt and Road (B&R) initiative with a focus on maritime transport. Maritime Policy & Management 45 (3), 282-300.
  • Okur, M. A. (2017). “Bir Kuşak, Bir Yol” Projesi’nin Jeopolitiği Türk Kuşağı ve Uygurlar. Akademik Hassasiyetler, 4(8): 45-55.
  • Özkan, Ö. ve Ay, İ.C. (2020). Marmaray hattı’nın bir kuşak bir yol kapsamında değerlendirilmesi. Journal of Anadolu Bil Vocational School of Higher Education, 15(60), 353-362.
  • Özsümer, Sıla İzmir Ticaret Odası (2018). Çin Ekonomisi ve Bir Yol Bir Kuşak Projesi. İzmir Ticaret Odası, İzmir: Türkiye.
  • Purtaş, Fırat (2011). Orta Asya ile Güney Asya Arasında Modern İpek Yolu Projesi Afganistan, Pakistan ve Hindistan’ın Orta Asya Türk Cumhuriyetleri İle İlişkileri, Rapor, Ahmet Yesevi Üniversitesi, Ankara.
  • Sabancı, B. ve Yılmaz, Z. (2021). Bir Kuşak-Bir Yol Projesi Kapsamında Akdeniz Ticaret Limanlarında Türkiye Fırsatları, Ekonomi Maliye İşletme Dergisi, 4(1):92-93.
  • Seyidoğlu, H. ve Gönültaş, S. (2014). Modern İpek Yolu Projesi ve Türkiye ile Orta Asya Türk Cumhuriyetleri Arasındaki Ekonomik İlişkiler. Avrasya Etüdleri, 45, 2131 -8291
  • Şener, U. ve Sugözü, İ.H. (2022). Orta Asya’da Yeni Bir Hegemonya Denemesi: Çin’in Bir Kuşak Bir Yol (OBOR/BRI) Projesi. İktisadi ve İdari Yaklaşımlar Dergisi, 4(2), 1-14.
  • T.C. Ticaret Bakanlığı (2019). Dış Ticaret İstatistikleri. https://ticaret.gov.tr/istatistikler/dis-ticaret-istatistikleri, Erişim Tarihi: 12.04.2023.
  • TUIC Akademi Çin Kuşak Yol Projesi ve Orta Asya’daki Güvenlik Tehditleri (2021). https://www.tuicakademi.org/cin-kusak-yol-projesi-ve-orta-asyadaki-guvenlik-tehditleri/ Erişim Tarihi: 15.04.2023.
  • Tutar, F.K. ve Bahsi Koçer, F.Ş. (2019). Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 5(17):.621-624.
  • Tuerdi, Reyilaguli (2018). Yeni İpek Yolu Projesi ve Türkiye –Çin İşbirliğine Etkileri. İstanbul Ticaret Üniversitesi, Dış Ticaret Enstitüsü, Working Paper Series, WPS NO/ 137/ 2018-01, 1-15.
  • Yavuz, H, Beşel F. ve İnce, T. (2012). Türkiye ile Türk Cumhuriyetleri Arasındaki Dış Ticaretin Yapısal, Sektörel ve Ürün Grupları İtibariyle Analizi: 1995–2011 Dönemi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi Yayınları, 1. Baskı, 35.
  • Yeşiltaş, M., Çeken, H. Ve Öztürk, İ. (2009). Karadeniz Bölgesindeki Turizm Olanaklarının SWOT Analizi İle Değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(3), 250-269.
  • Yıldızoğlu, E. (2020). ABD ve Çin arasındaki 'yeni soğuk savaş' dünya için ne kadar büyük bir risk?. . BBCNews, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-53404403, Erişim Tarihi: 04.03.20