Tarımda Alternatif Kamusallığın Olanakları: İzmir Tire Süt Kooperatifi Örneği

Son yıllarda tarım sektörü küçük üreticiliğin çözülmesi, işsizliğin artışı, gıda krizleri, güvencesiz çalışma biçimlerinin yaygınlaşması gibi çok sayıda sorunla gündeme gelmektedir. Çalışmada toplumda “demode” bir örgütlenme modeli olarak görülen kooperatiflerin, tarımda yaşanan sorunlar karşısında ne tip çözümler ve imkânlar sağlayabileceği tartışılmaktadır. Bu çerçevede İzmir Tire’de süt sektöründe faaliyet gösteren Tire Süt Kooperatifi ve bu kooperatifin İzmir Büyükşehir Belediyesiyle işbirliği içinde yürüttüğü faaliyetler odak noktası olarak seçilmiştir. Çalışmada kooperatif ve belediye arasında yatay ilişkiler temelinde kurulan işbirliğinin tarımda yönetim, üretim, piyasa, gıda ve dağıtım boyutlarıyla ne tür olanaklar ve farklılıklar taşıdığı sorularının alternatif kamusallık kavramı etrafında incelenmesi amaçlanmaktadır

Anahtar Kelimeler:

Kooperatifler, alternatif kamusallık, küçük üreticiler, gıda güvenliği, Tire

Possibilities of Alternative Publicity in Agriculture: The Case of Izmir Tire Milk Cooperative

In recent years, the agricultural sector is encountering frequent problems such as dissolution of small producers, increase of unemployment, food crisis, and spread of precarious employment. The study discusses that what kind of solutions might be offered for the challenges in agriculture by cooperatives, which are regarded as “outdated” organization form by the society. In this framework Tire Milk Cooperative which operates in the milk sector in Tire, İzmir and its activities carried out in cooperation with Izmir Metropolitan Municipality are chosen as the focal point. The study aims to examine the questions of what potentiality and differences comprised in conjunction with alternative publicity concept in context of management, production, market, food and distribution aspects of agriculture with regards to cooperation formed between the cooperative and municipality on the basis of horizontal relations

Keywords:

Cooperatives, alternative publicity, small producers, food safety, Tire,

PDF

___

Akçay, Ümit. “Ekonomik Demokrasi Ama Nasıl? Planlama Yeniden”. Başlangıç, 13 Mart 2015, http://baslangicdergi.org/ekonomik-demokrasi-ama-nasil-planmala-yeniden, erişim tarihi 22 Mayıs 2017.
Aruoba, Çelik. “Tarımsal Kalkınmada Kredi Kooperatiflerin Önemi Üzerine Bazı Dü- şünceler”. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi 26, no. 2 (1971): 107-135.
Aydın, Zülküf. “Neo-Liberal Transformation of Turkish Agriculture”. Journal of Agrarian Change 10, no. 2 (2010): 149-187.
Ballı, Ergül. “Türkiye’de Tarımsal Kooperatifçiliğin Gelişimi ve Fiskobirlik: Tarihsel Bir Değerlendirme”. Türkiye Cumhuriyeti’nin Ekonomik ve Sosyal Tarihi Uluslararası Sempozyumu’nda sunulan bildiri, Atatürk Araştırma Merkezi, İzmir, 26-28 Kasım 2015.
Boratav, Korkut. Tarımsal Yapılar ve Kapitalizm. Ankara: İmge Kitabevi, 2004.
Brass, Tom. “How Agrarian Cooperatives Fail: Lessons From 1970s Peru”. The Journal of Peasant Studies 34, no. 2 (2007): 240-287.
Çetin, Hakkı. “Kamu Ekonomisi Yönünden Tarım Satış Kooperatifleri Birliklerinin Fonk- siyonları”. Vergi Sorunları Dergisi 297 (2013): 155-163.
Dinçer, Nabi. “Türkiye’de Kooperatifçilik”. Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, cilt 9 içinde 1274. İstanbul: İletişim Yayınları, 1985.
Fındıkoğlu, Ziyaeddin. Kooperasyon Sosyolojisi: Nazari ve Tatbiki Kooperatifçilik Denemesi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1974.
İnalcık, Halil. “Çiftliklerin Doğuşu: Devlet, Toprak Sahipleri ve Kiracılar”. Osmanlı Toprak Mülkiyeti ve Ticari Tarım içinde, derleyen Çağlar Keyder ve Faruk Tabak, 15-35. İstan- bul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2010.
Kessler, Gerdhard. Kooperatifçilik. Çeviren Ziyaeddin Fındıkoğlu. İstanbul: İstanbul Üni- versitesi Yayınları, 1940.
Keyder, Çağlar ve Zafer Yenal. “Türkiye’de Tarım ve Gıda Üretiminin Yeniden Yapılan- ması ve Uluslararasılaşması”. Bildiğimiz Tarımın Sonu: Küresel İktidar ve Köylülük içinde 103-136. İstanbul: İletişim Yayınları, 2013.
“Kırsal Kalkınmada İzmir Modeli”, 4 Mevsim 5, no. 17 (2016): 22-24.
Lenin, V. I. Tarımda Kapitalizm. Çeviren Serpil Güvenç. Ankara: Sol Yayınları, 1996.
Marks, Karl ve Friedrich Engels. Gotha ve Erfurt Programlarının Eleştirisi. Ankara: Eriş Ya- yınları, 2004.
Marx, Karl. Kapital, üçüncü cilt. Çeviren Alaattin Bilgi. Ankara: Sol Yayınları, 2004.
Oral, Necdet, der. Türkiye’de Tarımın Ekonomi-Politiği 1923-2013. Ankara: Notabene Yayın- ları, 2013.
Oral, Necdet. Türkiye Tarımında Kapitalizm ve Sınıflar. Ankara: TMMOB Yayınları, 2006.
Outhwaite, William, der. Modern Toplumsal Düşünce Sözlüğü. İstanbul: İletişim Yayınları, 2008.
Özbek, Meral, der. Kamusal Alan: Politik Kamusal Alan ve Kolektif Yaratıcılık. İstanbul: Hil Yayın, 2002.
Özden, Fatih. “Doğadan Tüketiciye Tarımda Kapitalist Tahakkümün Kimi Görünümleri, Yabancılaşma ve Alternatifler Üzerine”. Praksis 43 (2017): 741-765.
Pahnke, Anthony. “Institutionalizing Economies of Opposition: Explaining and Evalua- ting the Success of the MST’s Cooperatives and Agroecological Repeasantization”. The Journal of Peasant Studies 42, no. 6 (2015): 1087–1107.
Proudhon, P. J. General Idea of The Revolution In The Nineteenth Century. Çeviren John Be- verley Robinson. New York: Haskell House Publishers Ltd., 1969.
Sina, Zeynep ve Serap Soyer. “Sosyolojik Açıdan Kooperatifçilik Teorisinin Niteliğine İlişkin Düşünceler”. Amme İdaresi Dergisi 31, no. 3 (1998): 103-117.
Sklair, Leslie. Globalization: Capitalism and Its Alternatives. Oxford: Oxford University Press, 2002.
Sulemezov, Stoyan. Lenin Kooperatif Planı ve Bulgaristan Kooperatif Hareketi. Ankara: Bilim ve Sosyalizm Yayınları, 1976.
Şahin, Güven ve Nuran Taşlıgil. “Kolektif İşletme Tiplerine Tipik Bir Örnek: Kibbutzlar”. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 9 (2012): 213-229.
T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü, “Türkiye Koopera- tifçilik Stratejisi ve Eylem Planı 2012-2016”, http://www.gtb.gov.tr.
Tekeli, İlhan. İzmir İli/Kenti İçin Bir Tarımsal Gelişme ve Yerleşme Stratejisi. İzmir: İzmir Ak- deniz Akademisi, 2017.
Thompson, E. P. İngiliz İşçi Sınıfının Oluşumu. Çeviren Uygur Kocabaşoğlu. İstanbul: İle- tişim Yayınevi, 2006.
Tire Süt Kooperatifi Tanıtım Kitapçığı. Tire, 2017.
Tugay, Ertuğrul. “İBB’nin Tarıma ve Kırsal Kalkınmaya Yönelik Çalışmaları Yayınlanma- mış Bilgi Notu”. İBB Tarımsal Desteklemeler Daire Başkanlığı, 2016.
Uzgören, Nusret. Atatürk Kooperatifçilik ve Türk Kooperatifçilik Kurumu. Ankara: Türk Koo- peratifçilik Kurumu Yayınları, 1983.
Yasa, İbrahim. “Kibbutz’un Toplumsal İdeolojisi ve Yapısı”. Ankara Üniversitesi Siyasal Bil- giler Fakültesi Dergisi 27 (1972): 9-15.
Yıldırım, Uygar Dursun. Türkiye Tarımında Yapısal Dönüşüm ve Mevsimlik Tarım İşçileri: Sakarya Örneği. İstanbul: Sav Yayınları, 2015.
Yılmaz, Koray R. “Alternatif Kamusalın Politik Ekonomisi: Teorik Bir Tartışma ‘Genel Olarak Sermaye’den ‘Genel Olarak Birliğe’”, Praksis 30-31 (2012-2013): 257-274.