YÜKSELEN EKONOMİLERİN AR-GE HARCAMALARININ, BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ MALLARININ İHRACATININ VE PATENT SAYILARININ EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİSİ: PANEL VERİ ANALİZİ (2000-2015)

Bilgi ekonomisinin temel parametrelerini oluşturan araştırma geliştirme, üretilen yüksek teknolojili bilgi ve iletişim malları, inovasyon çalışmalarının bir göstergesi olarak yaratılan marka ve patentler, hükümet bütçelerinden eğitime ayrılan pay vb. birçok unsur yükselen ekonomilerin kırılganlık eşiğini atlatmalarına ve sürdürülebilir büyüme ile kalkınma hamlelerinin oluşturulmasında büyük bir önem taşır. Yapılan bu çalışmada Ar-Ge harcamalarının, bilgi ve iletişim teknolojisi ürünleri ihracat yüzdesinin, patent sayılarındaki artış ile ekonomik büyüme (GSYİH) arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada Panel Veri Analizi yöntemi kullanılarak Pedroni Eşbütünleşme, Kao Eşbütünleşme testi ve Dumitrescu-Hurlin nedensellik analizleri yapılmıştır. Yükselen ekonomiler[1] için 2000-2015 dönem verileri incelenmiştir. Yapılan analizler neticesinde Ar-ge harcamalarının, ihraç edilen bilgi ve iletişim teknoloji mallarının, patent sayısındaki artışların ekonomik büyüme ile uzun dönemli bir eşbütünleşme ilişkisine sahip olduğu ve söz konusu değişkenlerin ekonomik büyüme üzerinde pozitif bir etki oluşturduğu gözlemlenmiştir. Ekonomik büyümeden Ar-Ge harcamalarına doğru tek yönlü nedensellik, ekonomik büyüme ile ihraç edilen bilgi ve iletişim teknolojileri arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Ar-Ge, Teknoloji, Ekonomik Büyüme

THE EFFECT OF R & D EXPENDITURES, THE EXPORTATION AND INFORMATION AND COMMUNICATION TECHNOLOGIES PRODUCTS AND PATENT NUMBERS OF RISING ECONOMIES TO THE EFFECT ON ECONOMIC GROWTH: PANEL DATA ANALYSIS (2000-2015)

Research development, high-tech information and communication goods which constitute the main parameters of the knowledg eeconomy, brand and patents created as an indicator of innovation studies, government budget allocations for education and many other similar elements are of great importance for emerging economies to over come the threshold of fragility and to create sustainable growth and development spurts.This study examines R & D expenditures, percentage of information and communication technology products export, the annual rate of increase in the number of patents and its relationship with GDP. Using the Panel Data Analysis method in the study by utilizing the Pedroni and Kao panel cointegration, Dumitrescu-Hurlin causality methods tests. In this paper it was examined the data of 2000-2015 period for Emerging economies, As a result of the analyzes, it has been observed that R & D expenditures, exported information and communication technology goods and the number of patents have a long-term cointegration relationship with economic growth and these variables have a positive effect on economic growth. It is reached that there is a one causality relation from economic growth to R&D expenditures and bidirectional causality between economic growth and information and communication technology products export.

Keywords:

R&D Technology, Economic Growth, Panel Data Analyses,

PDF

___

Aghion, P., &Howitt, P. (1992). A Model of Growth Through Creative Destruction. The Econometric Society, (60)2, 323-352.
Baltagi, Badi. H., (2005). Econometric Analysis of Panel Data, Third Edition, West Sussex, England: John Wiley&Sons Ltd.
Başar, E., Altın, H ve Doğan V. (2009). Girişimcilik, Ankara: Nobel Yayınları.
Blanco, L.,R., Ji Gu, and J, E. Prieger. (2016). The Impact of Research and Development on Economic Growth and Productivity in the US States. Southern Economic Journal 82.3: 914- 934.
Dam, M.M, & Yıldız, B. (2016). BRICS-TM Ülkelerinde Ar-Ge Ve İnovasyonun Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Ekonometrik Bir Analiz, Akdeniz İ.İ.B.F Dergisi 33, Antalya.
Demir, Ö. ve Acar, M. (2005). Sosyal Bilimler Sözlüğü, Adres Yayınları, Ankara.
Dornbusch, R., Fischer, S. &Startz, R. (2011), Macroeconomics. Eleventh Edition, McGraw-Hill: New York
Dumıtrescu, E. I., ve Hurlın, C. (2012), Testing for Granger non-causality in heterogeneous panels. Economic Modelling, 29(4), 1450-1460.
Erkan, H., Atik, H., S. Taban,ve C. Özsoy (2013), Bilgi Ekonomisi, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2748, Eskişehir: Açıköğretim Fakültesi Yayını No: 1706.
Ertürk, E. (1996). Uluslararası İktisat, Bursa: Ekin Kitabevi.
Freimane, R., &Bāliņa, S. (2016). Research and Development Expenditures and Economic Growth in the EU: A Panel Data Analysis. Economics and Business, (29)1, 5-11.
Göktaş, P., Pekmezci A., ve Bozkurt, K. (2018). Ekonometrik Serilerde Uzun Dönem Eşbütünleşme ve Kısa Dönem Nedensellik İlişkileri, Ankara: Gazi Kitabevi.
Grossman, G., M., & Helpman, E. (1990). Trade, Innovation, and Growth. American Economic Association, 80(2), 86- 91.
Gülmez, A. &Yardımcıoğlu, F. (2012). OECD Ülkelerinde Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Eşbütünleşme ve Panel Nedensellik Analizi (1990-2010), Maliye Dergisi, 163, 335-353.
Günsoy, B., Taban, S., Günsoy G., Erdinç, Z., Aktaş, M.T. (2013). İktisadi Büyüme, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları,
Hadri K. (1999). Testing for Stationarity in Heterogeneous Panel Data, Econometrics Journal, 3:148-161.
Im, K.S., M.H. Pesaran and Y. Shin (2003). Testing for Unit Roots in Heterogeneous Panels, Journal of Econometrics, 115:53–74.
Inekwe, J. N. (2015). The Contribution of R&D Expenditure to Economic Growth in Developing Countries, Social Indicators Research, 1-19.
Kao C. (1999). Spurious Regression and Residual-Based Tests for Cointegration in Panel Data, Journal of Econometrics, 90:1-44.
Kemer, O.B. & Arda, E. (2009). Ansiklopedik İktisat ve Dış Ticaret Terimleri Sözlüğü, Ankara: Savaş Yayınevi.
Kök, R. ve Şimşek, N. (2006). Endüstri-İçi Dış Ticaret, Patentler Ve Uluslararası Teknolojik Yayılma, http://www.deu.edu.tr/userweb/recep.kok/dosyalar/eidtpatentyayilma.pdf
Krugman, P., R, Well. (2010). Makro İktisat. Oğuz, F., Arslan., M.M., Akkemik., K.Ali Göksal.,K. (Çev.) Ankara: Palme Yayıncılık.
Krugman, P .R., Obstfeld, M. ve Melıtz, M. J. (2017), Uluslararası İktisat Teori ve Politika, Karaçimen, E. (Çev.), Ankara: Palme Yayıncılık.
Kutlar, A. (2017). Adım Adım Eviews ile Panel Veri Ekonometrisi Uygulamaları, Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
Külünk, İ. (2018). Doğu Asya Ülkelerinin Ekonomik Büyüme Dinamiklerinin Türkiye Ekonomisi İle Karşılaştırmalı Analizi, Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi.
Levin, A., C. Lin, ve C.J. Chu (2002). Unit Root Tests in Panel Data: Asymptotic and Finite Sample Properties, Journal of Econometrics, 108:1–24.
Maddala, G.S. and Shaowen Wu (1999). Comparative Study of Unit Root Tests With Panel Data and a New Simple Test,Oxford Bulletin of Economics and Statistics, Special issue, 61: 631-652.
Mankiw, N. G. (2010). Makro Ekonomi. Çolak,Ö.F. (Çev.Edit.). Ankara: Efil Yayınevi.
Özcan, B. & Arı, A. (2014). Araştırma-Geliştirme Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi, Maliye Dergisi, 166, 39-55.
Özsağır, A. (2013). Bilgi Ekonomisi, Tanım-Uygulamalar-Örnekler, İstanbul: Seçkin Yayınevi.
Pacek, N. &Thorniley, D. (2007). Emerging Markets: Lessonf for Business Success and the Outlook for Different Markets, London: Bloomberg Press.
Pedronı, P. (1997). Panel Cointegration; Asymptotic and Finite Sample Properties of Pooled Time Series Tests, With an Application to the PPP Hypothesis: New Results, Indiana University, Working Papers In Economics, April.
Pedroni, P. (1999). Critical Values for Cointegration Tests in Heterogeneous Panels with Multiple Regressors, Oxford Bulletin Of Economics and Statistics, Special Issue, 653-70.
Pedronı, P. (2000).Fully Modified OLS for Heterogeneous Cointegrated Panels, Nonstationary Panels, Panel Cointegration, and Dynamic Panels. Advances in Econometrics, Ed. Badi H. Baltagi, Amsterdam, New York, Tokyo: Elsevier Science içinde, 93-130.
Pedroni, P. (2001). Purchasing Power Parity Tests in Cointegrated Panels. Review of Economics and Statistics, 727-931.
Pedronı, P. (2004). Panel Cointegration; Asymptotic and Finite Sample Properties of Pooled Time Series Tests with an Application to the PPP Hypothesis, Econometric Theory, 20, 597-625.
Romer, P. (1986). Increasing Returns and Long - Run Growth, The Journal of Political Economy, V. 94(5), p. 1002-1037.
Pesaran, H.M. (2007). A Simple Panel Unit Root Test in the Presence of Cross Section Dependence, Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265-312.
Sağlam, Y., Egeli, H. A. ve Egeli, P., (2017). Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkelerde Ar&Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Panel Veri Analizi, Sosyoekonomi, 25(31), 149-165.
Samimi, A. J., &Alerasoul, S. M. (2009). R&D and Economic Growth: New Evidence from Some Developing Countries. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, (3)4, 3464-3469.
Savaş, V.F. (2007). İktisatın Tarihi, Ankara: Siyasal Kitabevi.
Schumpeter, J. A. (2010). Kapitalizm Sosyalizm ve Demokrasi. (çev. Hasan İlhan), Ankara: Alter Yayınları,
Seyidoğlu, H. (2003). Uluslararası İktisat, 15. Baskı, İstanbul: Güzem Yayınları,
Seyidoğlu, H. (2017). Uluslararası İktisat, 21. Baskı, İstanbul: Güzem Yayınları,
Solow, R. M. (1956), A Contribution to the Theory of Economic Growth, The Quaterly Journal of Economics, 70(1), 65-94.
Tarı, R. (2010). Ekonometri, Ankara: Umuttepe Yayınları,
Taş, S. & İspiroğlu, F. (2017). Yükselen Piyasa Ekonomileri Üzerine Bir Değerlendirme, KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (2), Kahramanmaraş.
Tatoğlu, F.Y. (2012). İleri Panel Veri Analizi- Stata uygulamalı, İstanbul: Beta BasımYayın
Tatoğlu, F.Y. (2013). Panel Veri Ekonometrisi Stata Uygulamalı, İstanbul: Beta Yayıncılık.
Ülger, Ö. (2017). OECD Ülkelerinde Ar-Ge Harcamalarının Büyüme Üzerine Etkileri: Panel Veri Analizi (1996-2015), 4 (15), Sosyal Bilimler Dergisi. http://www.sobider.com/Anasayfa.Aspx
Yeldan, E. (2011). İktisadi Büyüme ve Bölüşüm Teorileri, Ankara: Efil Yayınevi.
Yıldırım, Ç.D, ve Kantarcı, T. (2018). Araştırma Geliştirme Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi Üzerine Bir Panel Veri Analizi, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(5) 661–670.
https://data.worldbank.org/(24.10.2018)
https://data.oecd.org/ (24.10.2018)
http://www.nstmis-dst.org/PDF2017/Table2.pdf (01.10.2018)
http://dst.gov.in/research-and-development-statistics-2017-18-december-2017 (18.11.2018).
https://www.bloomberg.com/news/articles/2018-01-21/emerging-market-scorecard-supports-mexico-and-turkey-over-india (25.11.2018)
https://www.thebalance.com/top-emerging-market-economies-1979085 (16.11.2018)
https://www.msci.com/market-classification (20.10.2018)
https://data.worldbank.org/indicator/GB.XPD.RSDV.GD.ZS?locations=BR-CN-IN-ID-TR-ZA-AE-QA-GR-MX-CZ-KR-PL-RU-PK (24.10.2018)
http://repo.uum.edu.my/2482/1/Dr._Noor_Al-Huda_-_Assessing_the_Socio_Economic.pdf (22.11.2018)
https://www.standardandpoors.com/en_US/web/guest/home (01.10.2018)
http://repo.uum.edu.my/2482/1/Dr._Noor_Al-Huda_-_Assessing_the_Socio_Economic.pdf (29.10.2018)
https://tellmaps.com/uis/rd/#!/tellmap/-680879682 (27.11.2018)
https://www.slideshare.net/KhazanahResearchInstitute/malaysian-development-in-numbers-by-prof-jomo-kwame-sundaram (11.11.2018)