TÜRK HAVAALANI SEKTÖRÜNÜN ULUSLARARASI REKABETÇİLİK ANALİZİ - INTERNATIONAL COMPETITIVENESS ANALYSIS OF TURKISH AIRPORT INDUSTRY

Havaalanları, hava taşımacılığı sisteminin temel taşlarından biridir. Türkiye’nin coğrafi konum açısından Asya, Avrupa ve Orta Doğu arasında geçiş noktası konumunda olması, son yıllarda imzalanan ikili havacılık anlaşmaları ve uygulanan liberal politikalar sayesinde havaalanı yolcu trafiği önemli ölçüde artmıştır. Havaalanı sektörünün uluslararası rekabetçilik düzeyini belirlemek sektörün geleceğini öngörmek ve Türkiye ekonomisi açısından son derece önemlidir. Bu araştırmada Michael Porter’ın Elmas Modeli’nden faydalanılarak Türkiye’deki havaalanı sektörünün uluslararası rekabetçilik düzeyi ortaya konulmaktadır. Ayrıca, Türkiye’de havaalanı sektörü için uygulanabilecek rekabetçi stratejiler ve politika önerileri getirilmektedir. Araştırmada nicel veri toplama araçlarından bir tanesi olan anket yöntemi kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre Türk havaalanı sektörünün uluslararası rekabetçilik gücünü etkileyen faktörlerin ortalamaları şu şekildedir: Girdi koşulları faktörü (3,37), talebi etkileyen faktörler (3,53), sektördeki firmaların yapısı ve stratejileri (3,14), ilgili ve destekleyici kuruluşlar (3,41) ve devlet (2,85).

Anahtar Kelimeler:

Hava Taşımacılığı, Havaalanı Sektörü, Havaalanı Yönetimi, Uluslararası Rekabetçilik, Elmas Modeli

INTERNATIONAL COMPETITIVENESS ANALYSIS OF TURKISH AIRPORT INDUSTRY - TÜRK HAVAALANI SEKTÖRÜNÜN ULUSLARARASI REKABETÇİLİK ANALİZİ

Airports play a vital role for air transport system. Due to the geographical location of Turkey as a transit point between Asia, Europe and the Middle East, bilateral aviation agreements signed in recent years and liberal aviation policies, air passenger traffic at the airports has increased significantly. Determining the level of international competitiveness of the airport sector is extremely important in terms of forecasting the future of the industry and in terms of the Turkish economy. In this study, the international competitiveness level of the airport sector in Turkey is analyzed utilizing Michael Porter’s Diamond Model. Moreover, competitive strategies and policy proposals are introduced for airport sector in Turkey. The survey method, which is one of the quantitative data collection tools, is used. According to the results of the analysis of the applied surveys, the averages of the factors affecting the international competitiveness of the Turkish airport sector are as follows: Factor conditions (3,37), demand conditions (3,53), firm strategy, structure and rivalry (3,14), related and supporting industries (3,41) and government (2,85).

Keywords:

Air Transport, Airport Industry, Airport Management, International Competitiveness, Diamond Model,

PDF

___

ACI (2017), “ACI Media Releases”, http://www.aci.aero/News/Releases/Most-Recent/2017/09/18/Animal-spirits-unleashed--Aviation-grows-in-spite-of-the-looming-backdrop-of-protectionism-and-policy-uncertainty (20.07.2018)
Aghdaie,S., Seidi,M. ve Riasi,A. (2012), “Identifying the Barriers to Iran’s Saffron Export By Using Porter’s Diamond Model”, International Journal of Marketing Studies, 4(5), s.129-138
Bulu, M., Erarslan, H., ve Kaya, H. (2006), “Türk Elektronik Sektörünün Rekabetçilik Analizi”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9
Bulu, M. ve Erarslan, H.(2008), “Bolu İli Turizm Sektörünün Uluslararası Rekabetçilik Analizi”, Seyahat ve Otel İsletmeciliği Dergisi, 1
Bulu, M., Erarslan, H. ve Barça, M.(2007), “Türk Gıda Sektörünün Uluslararası Rekabetçilik Düzeyinin Analizi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 9(1), s.311-335
Curran, J. (2000), “Competition in UK Higher Education: Competitive Advantage in the Research Assessment Exercise and Porter’s Diamond Model”, Higher Education Quarterly, 54, s.386-410.
DHMI (2017), “İstatistikler”, http://www.dhmi.gov.tr/istatistik.aspx (11.10.2017)
Erarslan, H., İpçioğlu, I, Hasit, G. ve Erşahan, B.(2008), “Bilecik Bölgesi Mermer Sektörünün Uluslararası Rekabetçilik Analizi: Sektörel Sorunlar Ve Çözüm Önerileri”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(10), s.193-217
Erarslan, H., Karataş, A. ve Kaya, H.(2007), “Türk Plastik Sektörünün Rekabetçilik Analizi”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11, s.203-219
Frasineanu,L.(2008), “The Porters Theory Of Competitive Advantage”, Economic Sciences Series, 7(36), s.3495-3498.
Gümüş, A. ve Hızıroğlu, M.(2015), “Measuring And Explaining Turkey’s Competitiveness In Services Using Balassa Index And Diamond Model”, Journal of Business Research Turk, 7(2), s.195-213
Gürbüz, S. ve Şahin, F.(2014), Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: Felsefe-yöntem-analiz, Seçkin: Ankara
Graham, A. (2014), Managing airports: an international perspective, Routledge: Londra
Liu,D. ve Hsu,H. (2009), “An International Comparison of Emprical Generalized Double Diamond Model Approaches to Taiwan and Korea”, Competitiveness Review: An International Business Journal, 19(3), s. 160-174
Luigi,D.(2007), “Development Of The Firm’s International Competitiveness”, Studies in Business and Economics, 2(2), s.8-15
Moon,H., Rugman,A. ve Verbeke,A. (1998). “A Generalized Double Diamond Approach to the Global Competitiveness of Korea and Singapore”, International Business Review, 7(2), s.135-150
Öz, Ö . (1999), The Competitive Advantage Of Nations: The Case Of Turkey, Ashgate
Porter, M.(1990), The Competitive Advantage Of Nations, Harvard Business Review
Riasi, A. (2015), “Competitive Advantages of Shadow Banking Industry: An Analysis Using Porter Diamond Model”, Business Management and Strategy, 6(2), s.15-27
Rodrigues, G. ve Khan, R. (2015), “Competitiveness of Clothing Industry Based on Porter’s Diamond Model: SAFTA Countries”, Proceedings of Academics World International Conference, United States, s.18-23
Rugman,A. ve D’Cruz,J. (1993), “The ‘’Double Diamond’’ Model of International Competitiveness: The Canadian Experience”, Management International Review, 33, s.17-39.
Selli, F., Erarslan, H., Chowdhury, D. ve Sukumar, A.(2010), “International Competitiveness: Analysis Of Turkish Animal Husbandry: An Emprical Study In GAP Region”, Enterprise Risk Management, 1(1), s.100-114
Tabachnick, B. ve Fidell, L.(2013). Using Multivariate Statistics, Pearson, Boston TAV (2015), “TAV Havaalanı Holdingi 2014 Yıllık Raporu”, http://www.tavyatirimciiliskileri.com/tr-TR/Lists/Annual%20Reports/Attachments/10/TAV_FRAT_NIHAI.pdf (20.07.2018)
Torlak, G., Şevkli, M. ve Zaim, S. (2011), “Analyzing Business Competition By Using Fuzzy TOPSIS Method: An Example Of Turkish Domestic Airline Industry”, Expert Systems with Applications, 38, s.3396-3406
Türkiye İstatistik Kurumu (2018), Temel İstatistikler, http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist (25.07.2018)
Yazgan, A. ve Yiğit, S.(2013), “Türk Sivil Havacılık Sektörünün Uluslararası Rekabetçilik Düzeyinin Analizi”, The Journal of Social and Economic Research, 25, s.421-445
Yıldız, S. ve Alp, S.(2014), “Bir Kümelenme Örneği Olarak Kars Kaşar Peyniri Endüstri Kümesi”, H.Ü İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(1), s.249-272