ERCAN YILMAZ, Ruhi YİĞİT, İSMAİL KAŞARCI

İlköğretim öğrencilerinin özyeterlilik düzeylerinin akademik başarı ve bazı değişkinler açısından incelenmesi

Bu araştırmanın amacı, İlköğretim öğrencilerinin öz yeterlik düzeylerinin akademik başarı,cinsiyet, yaş, kardeş ve okulun yeri gibi bir kısım değişkenler bakımından farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymaktır. Araştırmada Öz-Yeterlik ve Başarı Tespit Sınavı Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, Konya’da yer alan farklı ilköğretim kurumlarında öğrenim görmekte olan, 2487’si kız, 2575’i erkek öğrenci olmak üzere toplam 5062 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın ilk bulgusunda, kız öğrencilerin öz yeterlik puanları erkek öğrencilerden yüksek bulunmuştur. İkinci bulguda, öğrencilerin öz-yeterlilik puanlarında sınıflara göre farklılık tespit edilmiş, 8. Sınıfların puanı, 6 ve 7. Sınıflara göre yüksek bulunmuştur. Ayrıca 2 kardeşi olanların, 4 ve daha fazla kardeşi olanlardan , 3 kardeşi olanların ise 5 ve daha fazla kardeşi olanlardan öz-yeterlilik puanları yüksek bulunmuştur. Büyükşehirlerde oturan öğrencilerin, öz-yeterlilik puanları, diğer tüm yerleşim birimlerindeki öğrencilerden yüksek bulunmuştur. Son bulguda ise, öz-yeterlilik ile BTS puanları arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur.

A study on self-efficacy levels of primary education students in terms of academic success and some variables

The purpose of this research is to determine whether or not the self-efficacy levels of primary school students differentiate in terms of academic success and some variables such as gender, age, sibling and the location of school. The research utilized Self-Efficacy and Achievement Assessment Test Scale. The study group of the research was 5062 students – 2487 girls and 2575 boys – studying at different schools in Konya. The first finding from the research indicated that self-efficacy scores of girls were higher than those of boys. Second finding showed that self-efficacy scores of students differentiated on the basis of grades; scores of 8 grade students were found higher than those of 6 and 7 grade students. Moreover, students who have 2 siblings had higher self-efficacy scores than those who have 4 or more siblings; similarly, students with 3 siblings scored higher than those with 5 or more siblings. Students living in metropolises had higher self-efficacy scores than those of students living in all other settlements. Final finding of the research showed a significant positive relationship between self-efficacy and achievement assessment test (AAT) scores.

PDF

___

Akbaba, S. (2004). Psikolojik Sağlığı Koruyucu Rehberlik Ve Psikolojik Danışma. Ankara: Pegem A Yayıncılık.

Akbulut, E. (2006). Müzik Öğretmeni Adaylarının Mesleklerine İlişkin Öz Yeterlik İnançları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 (2), 24–33.

Aydıner, B.B. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Amaçlarının Alt Boyutlarının Genel Öz-Yeterlik Yaşam Doyumu Ve Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychology Review, 84 (2), 191-215.

Bandura, A., Barbaranelli, C., Caprara, G.V., ve Pastorelli, C. (1996). Multifaceted impact of self-efficacy beliefs on academic functioning. Child development, 67 (3), 1206–1222.

Bandura, A. (1997). Self-efficacy: Theexercise of control. New York: W. H. Freeman Company.

Bozkaya, M. (2002, Kasım). The Impact of Self-Efficacy on Student’s Academic Achievement and Attitudes in an Online Education course in Turkey. Dallas, Texas–USA: Annual Conference, Association for Educational Communications and Technology (AECT) International Conference Bildiriler Kitabı

Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları.

Canpolat, A. M., Çetinkalp, Z. K. (2011). İlköğretim II. Kademe Öğrenci-Sporcuların Başarı Algısı ve Öz-Yeterlik Düzeyleri Arasındaki İlişki. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi Ve Spor Bilim Dergisi, 13 (1), 14–19.

Chaplain, R.P. (2000). Beyond exam results? Differences in the social and psychological perceptions of young males and females at school. Educational Studies, 26(2), 177– 190.

Chye, S.,Walker, R.A., ve Smith, I. (1997). Self regulated learning in tertiary students: the role of culture and self efficacy on strategy use and academic achievement. Annual conference of the Australian association for research in education. http://www.aare.edu.au/97pap/chyes350.htm (12.03.2003)

Çetin, B. (2007). Yeni İlköğretim Programı Uygulamalarının İlköğretim 4. Ve 5. Sınıf Öğrencilerinin Çalışma Alışkanlıkları İle Öz-Yeterliliklerine Etkisi Ve Öğrencilerin Program Hakkındaki Görüşleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

Dembo, M.H. (2004). Motivation and learning strategies for college success: A self management approach. New Jersey: Lawrence Erlbaum.

Doni, N.Y., Şimşek, Z., Gürses, G., Özer, M.S. (2008). Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Öz-Etkililik Yeterlik Düzeyleri. Bu çalışma, III. Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulları Sempozyumu’nda (18–21 Haziran 2008, Van) poster olarak sunulmuştur.

Ekici, G. (2006). Biyoloji Öğretmenlerinin Laboratuvar Kullanımı Öz-Yeterlik Algıları. VII. Ulusal Fen Bilimleri veMatematik Eğitimi Kongresi Bildirileri. (s. 226–230). Ankara: Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi.

Freidmen, I. A. (2003). Self-efficacy and burn out in teaching: The importance of interpersonal -relations efficacy, social psychology of education, 6, 191–215.

Gülay, E. (2006). Meslek Lisesi Öğretmenlerinin Öğretmen Öz-Yeterlik İnançları Üzerine Bir Araştırma. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 24, 87–96.

Gültekin, E. S., (2008). 5 Yaş Çocuklarının Sosyal Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Hampton, N., Mason, E. (2003). Learning disabilities, gender, sources of efficacy, selfefficacy beliefs, and academic achievement in high school students. Journal of School Psychology, 41 (2), 101–12.

Kanchana, M. (2002). Self-Concept and career decision-making self- efficacy of undergraudate college students: lndian and American comparisons. journal of psychological researches, 1&2, 17-26.

Kauchak, P. D., Eggen, P. D. (1998). Learning and teaching: Researched-Based methods. Boston: Allyn & Bacon.

Kuzgun, Y. (2003). Meslek Rehberliği ve Danışmanlığına Giriş. Ankara: Nobel Yayınları.

Lee , W.S. (2005). Encyclopedia of School Psychology. Sage Publication.

Leung, M.,Chan, K. (1998). Gender and elective differences in the motivated strategies for learning of pre-service teacher education in Hong Kong.

http://www.aare.edu.au/98ap/leu98366.htm adresinden 27 Aralık, 2003 tarihinde edinilmiştir.

Malpass, J. R., O’neil, J., Harold, F., ve Hocevar, D. (1999). Self-regulation, goal orientation, self-efficacy, wory and high stakes math achievement for mathematically gifted high school students. Roeper Review, 21 (4), 281–290.

Midgley, C., Anderman, E.M., Hicks, L.(1995). Differences between elementary and middle school teachers and students: A goal theory approach. Journal of Adolescence, 15, 90– 113.

Netz, Y., Raviv, S. (2004). Age differences in motivational orientation toward physical activity: an application of social- cognitive theory. The Journal of psychology, 138 (1), 35–48.

Pintrich, P.R., De Groot, E. (1990). Motivational and self regulated learning components of classroom academic performance. Journal of Educational Psychology, 82 (1), 33–40.

Sağlam, H.İ. (2011). Öğretmen Adaylarının Etkili Vatandaşlık Yeterlik Düzeyleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19 (1).

Say, M. (2005). Fen Bilgisi Öğretmenlerinin Öz-Yeterlilik İnanışları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

Schwarzer, R. (1993). Measurement of perceived self-efficacy. Psychometric scales for crosscultural research. Berlin, Germany: Freie Universität Berlin.

Schwarzer, R., & Jerusalem, M. (1995). Generalized Self-Efficacy scale. Windsor, UK: NFER-NELSON

Senemoğlu, N. (2001). Gelişim Öğrenme ve Öğretim- Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Gazi Kitabevi.

Sezer, F.,İşgör, İ.Y., Özpolat, A.R., Sezer, M. (2006). Lise Öğrencilerinin Öz Yeterlilik Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 129-137.

Schunk, D. H., Zimmerman, Barry J., (1998). Self-Regulated learning from teaching to self reflective practice. New York: Guilford Press.

Snyder, C. R., Lopez, S. (2002). Handbook of positive psychology. Londra: Oxford University Press.

Tokinan, B. Ö. (2008). Yaratıcı Dans Etkinliklerinin Motivasyon, Özgüven, Öz-yeterlik ve Dans Performansı Üzerindeki Etkileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.

Umay, A. (2002). İlköğretim Matematik Öğretmenliği Programının Matematiğe Karşı Öz Yeterlik Algısına Etkisi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresinde sunulmuş bildiri, ODTÜ, Ankara.

Umaz, D. (2010). Diyarbakır’daki İlköğretim Öğretmenlerinin Öz-yeterlik Düzeyi Ve Yaşadıkları İletişim Sorunları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Uzun, N., Ekici, G., Sağlam, N. (2010). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Bilgisayar Öz-Yeterlik Algıları Üzerine Bir Çalışma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18 (3), 775-788.

Üredi, I., Üredi, L. (2006). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Cinsiyetlerine, Bulundukları Sınıflara ve Başarı Düzeylerine Göre Fen Öğretimine İlişkin Öz-Yeterlik İnançlarının Karşılaştırılması. Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Cilt:1 Sayı:2.

Yentür, N., Şimşek, Z., Gürses, G., Özer, M, Z. (2008, Haziran). Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Örgencilerinin Öz-Etkililik Yeterlik Düzeyleri. 3. Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulları Sempozyumu’nda (18-21Haziran 2008, Van) poster olarak sunulmuştur.

Zajacova, A., Lynch, S.M., ve Espenshade, T.J. (2005). Self-Efficacy, stress, and academic success in college. Research in HigherEducation, 46 (6), 677–706.

Zengin, U. (2003). İlköğretim Öğretmenlerinin Özyeterlik Algıları ve Sınıf İçi İletişim Örüntüleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, D.E.Ü. EğitimBilimleri Enstitüsü, İzmir.

Zimmerman, B. J. (2000). Self-efficacy: An essential motive to learn. Contemporary educational psycholog. 25, 82–91.

Zimmerman, B.J., Kitsantas, A. (2005). Students' perceived responsibility and completion of homework: The role of self-regulatory beliefs and processes. Contemporary educational psychology. 397–417.

Zusho, A., Pintrich, P.R. (2003). Skillandwill: The role of motivation and cognition in the learning of college chemistry. International journal of science education. 25 (9), 1081–1094.