HASENE ESRA YILDIRIR, Tuğba IŞIKTAŞ, Ayşenur YILDIRIM

FARKLI DİSİPLİNLERDEKİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ENERJİ KAVRAMINA YÖNELİK ALGILARININ BELİRLENMESİ

Bu çalışmada, enerji kavramının farklı disiplinler tarafından nasıl algılandığı ve aralarında farklılık olup olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Veri toplamak amacıyla kelime ilişkilendirme testi (KİT) kullanılmıştır. KİT’te, öğretmen adaylarından (biyoloji, fen bilgisi, fizik ve kimya) ‘enerji’ denilince akıllarına gelen ilk on kelimeyi sıralamaları ve anahtar kavram ve belirtikleri kelimeler ile ilgili bir cümle kurmaları beklenmiştir. Çalışmaya 325 öğretmen adayı katılmıştır. Kelime ilişkilendirme testinden elde edilen veriler, betimsel analiz teknikleri ile değerlendirilmiştir. Veri analizinde, enerji kavramı için öğrencilerin verdikleri cevap kavramların frekansları belirlenmiş ve bu cevap kavramlar kategorileştirilmiştir. Cevap kavramlardan yola çıkılarak kavram ağları çizilmiştir. Testte yer alan cümleler bir kodlama sistemi ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda, enerji çeşitleri/enerji kaynakları, birim/formül, fizik ve kimya ortak kavramları, yaşam sürekliliği için enerji, biyoloji kavramları, fizik kavramları, kimya kavramları, enerji ile ilgili günlük kullanımlar ve enerjinin özellikleri şeklinde kategoriler belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının enerji ve ilgili kavramlar hakkında benzer bilgi eksikliklerine ve yanılgılarına sahip oldukları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Enerji, bağımsız kelime ilişkilendirme testi, öğretmen adayı, bilişsel yapı

DETERMINING THE PERCEPTIONS OF PRE-SERVICE TEACHERS FROM DIFFERENT DISCIPLINES TOWARDS THE CONCEPT OF ENERGY

This study aimed at determining how energy concept is perceived in different disciplines and if there is a difference among these disciplines. To gather data, a word association test (WAT) was used. In the WAT, it is expected from the pre-service teachers (biology, science, physics and chemistry) to express the first ten words that come to their mind when they hear the word "energy" and form a sentence with the words expressed by them. 325 pre-service teachers in total have participated in this study. The data obtained from word association test were evaluated with descriptive analysis techniques. In data analysis, the answers provided by each pre-service teacher were analyzed following the implementation and then a frequency table was drawn. Concept networks were drawn based on answer concepts. The sentences formed by the pre-service teachers were analyzed by a coding system. In consequence of the analysis, it were determined some categorie such as forms of energy/sources of energy, energy units/formulas, common concepts of energy in physics and chemistry, energy for the continuity of life, energy from the perspective of chemistry and the properties of energy. It was revealed that pre-service teachers had similar knowledge insufficiencies and misconceptions about energy and related concepts.

Keywords:

Energy, word association test, pre-service teacher, cognitive structure,

PDF

___

Ayaz, E., Karakaş, H., & Sarıkaya, R. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarının nükleer enerji kavramına yönelik düşünceleri: Bağımsız kelime ilişkilendirme örneği. Cumhuriyet Science Journal, 37, 42-54.
Ayyıldız, Y., & Tarhan, L. (2012). The effective concepts on students’ understanding of chemical reactions and energy. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42(42), 72-83.
Bahar, M., Johnstone, A.H. & Sutcliffe, R.G. (1999). Investigation of students’ cognitive structure in elementary genetics through word association tests. Journal of Biological Education, 33, 134-141.
Benzer, E., Bayrak, B. K., Eren, C. D., & Gürdal, A. (2014). Knowledge and opinions of teacher candidates about energy and energy resources. International Online Journal of Educational Sciences, 6(1).
Bliss, J. & Ogborn, J. (1985). Children’s choices of uses of energy. European Journal of Science Education, 72(2), 195–203.
Boylan, C. (2008). Exploring elementary students’ understanding of energy and climate change. International Electronic Journal of Elementary Education, 1(1), 1-15.
Cachapuz A. F. C., & Maskill, R.(1987). Detecting changes with learning in the organization of knowledge: Use of word association tests to follow the learning of collision theory. International Journal of Science Education, 9, 491-504.
Çelik, H. (2016). An examination of cross sectional change in student’s metaphorical perceptions towards heat, temperature and energy concepts. International Journal of Education in Mathematics, Science and Technology, 4(3), 229-245.
Chabalengula, V. M., Sanders, M., & Mumba, F. (2012). Diagnosing students’understanding of energy and its related concepts in biological context. International Journal of Science and Mathematics Education, 10(2), 241-266.
Duit, R. (1984). Learning the energy concept in school-empirical results from the Philippines and West Germany. Physics Education, 19, 59-66.Ercan, F., Taşdere, A., & Ercan, N. (2010). Kelime ilişkilendirme testi aracılığıyla bilişsel yapının ve kavramsal değişimin gözlenmesi, Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(2), 136-154.
Goldring, H., & Osborne, J. (1994). Students' difficulties with energy and related concepts. Physics education, 29(1), 26.
Gorodetsky, M., & Hoz, R. (1985). Changes in the group cognitive structure of some chemical equilibrium concepts following a university course in general chemistry. Science Education, 69(2), 185-199.
Güneş, T., Alat, K., & Can Gözüm, A. İ. (2013). Fen öğretmeni adaylarına yönelik yenilenebilir enerji kaynakları tutum ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Bilimleri Araştırma Dergisi, 3(2), 269-289.
Güntut, M., Güneş, P. & Çetin, S. (2018). Ortaöğretim kimya 11 ders kitabı. Ankara: Ankara: Devlet Kitapları Birinci Baskı.
Güven, G., & Sülün, Y. (2018). Investigation of the effect of the interdisciplinary instructional approach on pre-service science teachers’ cognitive structure about the concept of energy. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 12(1), 249-281.
Hovardas, T.,& Korfiatis, K., J. (2006). Word associations as a tool for assessing conceptual change in science education. Learning and Instruction, 16, 416-432.
Hırça, N., Çalık, M., & Akdeniz, F. (2008). Investigating grade 8 students' conceptions of 'energy'and related concepts. Journal of Turkish Science Education, 5(1).
Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yontemi (9. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları.
Karatekin, K., Topçu, E., & Aydınlı, B. (2016). The determination of cognitive structure of candidate teachers about energy centrals. International Electronic Journal of Environmental Education, 6(2), 76-91.
Köse, S., Bağ, H., Sürücü, A. & Uçak, E.(2006). The opinions of prospective science teachers' about energy sources for living organisms. Internatinal Journal of Environmental and Science Education, 1(2). 141 – 152.
Kurt, H. (2013). Determining biology teacher candidates'conceptual structures about energy and attıtudes towards energy. Journal of Baltic Science Education, 12(4), 608-639.
Maskill, R., & Cachapuz, A. F. C.(1989). Learning about the chemistry topic of equilibrium: The use of word association tests to detect developing conceptualizations. International Journal of Science Education, 11, 57-69.
Nartgün, Z. (2006). Fen ve teknoloji öğretimi. In M. Bahar (Ed.). Fen ve teknoloji öğretiminde ölçme ve değerlendirme (s.355-415). Ankara: PegemA Publisher.Oluk, S., & Oluk, E. (2016). Ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin canlılarda enerji kavramıyla ilgili bazı kavram yanılgıları. The Journal of Academic Social Science Studies, 51, 97-111.
Opitz, S. T., Harms, U., Neumann, K., Kowalzik, K., & Frank, A. (2015). Students’ energy concepts at the transition between primary and secondary school. Research in Science Education, 45(5), 691-715.
Sağlam-Arslan, A., & Kurnaz, M. A. (2009). Prospective physics teachers' level of understanding energy, power and force concepts. Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 10(1), 1-18.
Sağlam-Arslan, A. (2010). Cross-grade comparison of students’ understanding of energy concepts. Journal of Science Education and Technology, 19(3), 303-313.
Saraç, E., & Bedir, H. (2014). Sınıf öğretmenlerinin yenilenebilir enerji kaynakları ile ilgili algılamaları üzerine nitel bir çalışma. KHO Bilim Dergisi, 24(1), 19-45.
Sever, C., Türeci, D., Artar, N. & Dağ, O. (2018). Ortaöğretim fizik 9 ders kitabı. Ankara: Devlet Kitapları Birinci Baskı. Tekbıyık, A. (2011). Ortaöğretim 9. sınıf enerji ünitesine yönelik kavramsal başarı testi geliştirilmesi, Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (I-II), 118-134.
Töman, U. & Odabaşı Çimer, S. (2012). Enerji dönüşümü kavramının farklı öğrenim seviyelerinde öğrenilme durumunun araştırılması, Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 289-312.
Trumper, R. (1997). A survey of conceptions of energy of Israeli pre-service high school biology teachers. International Journal of Science Education, 19(1), 31–46.
Uzoğlu, M., & Gürbüz, F. (2013). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının ısı ve sıcaklık konusundaki kavram yanılgılarının belirlenmesinde öğrenme amaçlı mektup yazma aktivitesinin kullanılması. International Journal of Social Science, 4(6), 501-517.
Ünal Çoban G., Aktamış H. & Ergin Ö. (2007) İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin enerjiyle ilgili görüşleri. G.Ü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 175-184.
Watts, D. M. (1983). Some alternative views of energy. Physics education, 18(5), 213.
Yalçınkaya, E., Taştan, Ö., & Boz, Y. (2009). High school students’ conceptions about energy in chemical reactions. Pamukkale University Journal of Education, 26, 1-11.
Yıldırır, H. E., & Demirkol, H. (2018). Revealing students’cognitive structure about physical and chemical change: Use of a word association test. European Journal of Education Studies, 4(1), 134-154.
Yürümezoğlu, K., Ayaz, S., & Çökelez, A. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin enerji ve enerji ile ilgili kavramları algılamaları. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3(2), 52-73.