Sanal Dini İletişim Motivasyonları Üzerine Bir Alan Araştırması: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Öğrencileri

2000’lerden itibaren internet kullanımının yaygınlaşması din tutumları, iletişim, teknoloji, ekonomi ve sosyal yapı üzerinde farklılaşma ortaya çıkartmıştır. Bu durum iletişim kurma, alış-veriş yapma, bilgilenme, eğitim, öğrenme ve araştırma biçimlerinin de değişmesine neden olmuştur. İnternet artık günümüzde kişilerin neredeyse bütün ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde sanal olarak hizmet sunmaktadır. İşte bu durum internet kullanımlarında yeni motivasyonların ortaya çıkmasını sağlamıştır. Özellikle ülkemizde nüfusun genç ve internet kullanım oranlarının yüksek olması sanal dini iletişimin araştırılmasını gerekli kılmıştır. Bu araştırma, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin sanal dini iletişim motivasyonlarını saptamak amacı ile nicel desende ele alınmıştır. Örnekleme alınan 278 öğrencinin motivasyonlarının 5 faktörde toplandığı (bilgi edinme, dini eğitim, sanal ibadet, güven, kolaylık), günlük ortalama X = 102 dakikalarını internet kullanımına ayırdıkları fakat internet kullanım süreleri ile sanal dini iletişim motivasyonları arasında anlamlı bir ilişki olmadığı saptanmıştır.

A Field Research on Virtual Religious Communication: Sivas Cumhuriyet University Students

The spread of internet use since the 2000s has brought about a differentiation in religious attitudes, communication, technology, economy and social structure. This has led to a change in the ways of communication, shopping, information, education, learning and research. Internet now offers virtual services to meet almost all the needs of people today which has led to the emergence of new motivations in internet usage. Especially in Turkey, the young population and high rates of internet use made it necessary to investigate virtual religious communication. This research was carried out in a quantitative pattern in order to determine the motivations of virtual religious communication of the students of the Faculty of Theology at Sivas Cumhuriyet University. The motivations of the 278 students were collected in 5 factors (knowledge acquisition, religious education, virtual worship, trust, convenience), they spared their daily average X == 102 minutes to internet use, but there was no significant relationship between time spent online and motivations for virtual religious communication.

___

  • Almagor, R. C. (2011). Internet history. International Journal of Technoethics, 2, 45-54.
  • Atalay, R. (2014). Lise öğrencilerinin sosyal medyaya ilişkin tutumları ile algıladıklarısosyal destek düzeyleri arasındaki ilişkisi (Bahçelievler ilçesi örneği). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Boru, T. (2018). Chapter five research design and methodology 5.1. Introduction. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/329715052_chapter_ fıve_research_desıgn_and_methodology_51_ıntroduction.
  • Cheong, P. H. (2014). Religion and the internet: Understanding digital religion, social media and culture. In G. Laderman & L. Leon (Eds). Religion and American Cultures. An Encyclopedia of Traditions, Diversity and Popular Expressions (p. 1215- 1236). Santa Barbara, California: ABC-CLIO.
  • Campbell, H. A. (2013). Internet and religion. New Media & Society, 15(5), 680-694.
  • Castells, M. (2016). İletişim gücü. çev. Ebru Kılıç. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Certel, H. (2008). Din-iletişim ilişkisi ve dini iletişim engelleri. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 21(2), 127-158.
  • Cerf, V. G., Roberts, L., Kleinrock, L. ve Wolff, S. (1997). The past and future history of the internet. Communications of The ACM, 40(2), 102-108.
  • Çakır, A. (2014). Faktör analizi. İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
  • Çakır, H. & Topçu, H. (2015). Bir iletişim dili olarak internet. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 71-96.
  • Paunile, H. C. (2006). Religion and the internet: Understanding digital religion, social media and culture. (G. Laderman & L. Leon -Eds.-) California: ABC-CLIO.
  • Johnson, G. (2006). Internet use and cognitive development: A theoreticalframework. e–Learning, 3(4), 567.
  • Gezginci, G. ve Işıklı, Ş. (2018). Dindar Facebook etkisi: Türk kullanıcılar üzerine bir analiz. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi (MEDİAD), 1(1), 111-133.
  • Gülnar, B. (2016). Turkish university students loneliness degree and internet using. 2nd Internatıonal Conference on the Changing World and Social Research, (Barcelona, Spain), 136-153.
  • Güreşçi, M. (2000). Yakın geleceğin etkili reklam ortamı: İnternet (Türkiye örneği). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Haberli, M. (2015). İslam ve internet: Dijitalleşen din. içinde Mete Çamdereli, Dijitalleşen Din, 45-68. İstanbul: Köprü Yayınları.
  • Hackett, R. I. J. (2006). Religion and the internet. Diogenes, 211, 67–76.
  • İğrek, A. Ş. (2009). Yeni bir sosyal ağ oluşumu: İnternetin insan ilişkileri üzerindeki etkileri. Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Bursa.
  • Jeffrey, H. and Dougles, C. (2000). Religion on the internet: Research prospects and promises. Religion and the Social Order, 8, 25-54.
  • Kalendar, M. E. (2016). Fen lisesi ve sosyal bilimler lisesi öğrencilerinin sosyal medya kullanım alışkanlıklarının incelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Afyon.
  • Kalmus, V., Siibak, A. and Reola, A. (2011). Motives for internet use and their relationships with personality traits and socio-demographic factors. Trames, 15(65/60) 4, 385–403.
  • Kayadibi, F. (2001). İslam dininin eğitim ve öğretime verdiği önem. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 4, 33-44.
  • Keefer, A. and Baiget, T. (2001). How it all began: A brief history of the internet. Vine, 31(3), 90.
  • Ko, H., Hoan, C. and Marilyn, S. R. (2005). Internet uses and gratifications: A structural equation model of interactive advertising. Journal of Advertising, 34(2), 57-70.
  • Kocakülah, A. ve Can, H. (2017). Yaşam temelli ısı ve sıcaklık konusu öğretiminin sekizinci sınıf öğrencilerinin kavramsal anlamalarına etkisi. Journal of Research in Education and Teaching, 6(1), 318-328.
  • Kur’an-ı Kerim Meali. (2009). H. Altuntaş-M. Şahin (Çev.), Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
  • Kök, S. ve Tekerek, M. (2012). Sokak siyasetinden sosyal ağlara yeni aktivizm: Arap baharı deneyimi. II. Bölgesel Sorunlar ve Türkiye Sempozyumu, (Kahramanmaraş), 59-65.
  • Menekşe, Ö. (2015). Dinin dijitalleşmesi ve mobil uygulamalar. içinde Mete Çamdereli, Dijitalleşen Din, 175-222, İstanbul: Köprü Yayınları.
  • Odabaşı, H. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri 1. Erişim adresi: https:// odabashuseyin.files.wordpress.com/2011/04/1.pdf
  • Oyman, N. (2016). Sosyal medya dindarlığı. KSÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 28, 125- 167.
  • Parent, I. and Cruickshank, N. (2009). The growth of the internet and knowledge networks and their impact in the developing world. Information Development Sage Publications, 2(25), 91.
  • Parlak, A. (2018). Esbâb-I nüzûl bağlamında elestü bi rabbiküm kâlû belâ mîsâkının keyfiyet analizi. Universal Journal of Theology, 3(2), 109-132.
  • Patterson, N. (1999). Making connections: Hypertext and research in a middle school classroom. English Journal, 89(1), 69-73.
  • Pew Research Center. (2000). CyberFaith: How Americans pursue religion online. Erişim adresi: https://www.pewresearch.org/internet/2001/12/23/part-1-defining-the-religion-surfers/ Rosalind, H. (2006). Religion and the internet. Diogenes, 211, 67-76.
  • Şahin, M. ve Gülnar, B. (2016). İletişim korkusu ve internet kullanımı ilişkisi: Türkiye’deki üniversite öğrencileri arasında bir alan araştırması. Selçuk İletişim Dergisi, 9(2), 5-26.
  • Thompson, T. (2011). Demographic and motivation variables associated with internet usage activities. Internet Research: Electronic Networking Applications and Policy, 11(2), 125-137.
  • Vardi, R. (2012). İnternet ve İslam: Din sosyolojisi açısından dini siteler üzerine bir araştırma. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
  • Vardi, R. (2012). İnternet kullanıcılarının dini içerikli kullanım alışkanlıkları. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17(28), 101-138.
  • Walker, C. S. (2020). Din, akıllı telefonlar ve sosyal medya ile nasıl değişiyor? BBC Future. Erişim Tarihi: 22 Şubat 2020. https://www.bbc.com/future/article/20170222-how-smartphones-and-social-media-are-changing-religion
  • Wahid, F. and Furuholt, B. (2006). Internet for development? Patterns of use among internet café customers in Indonesia. Information Development, 22(4), 278-291.
  • We Are Social (2019). Dijital in 2019/Turkey. Erişim adresi: https://wearesocial.com/global-digital-report-2019.
  • We Are Social (2020). Dijital in 2020/Turkey. Erişim adresi: https://wearesocial.com/digital-2020.