Sosyal Politikaları Açın: Sosyal Bilimleri Açın Raporu Işığında Bir Değerlendirme

Gulbenkian Komisyonunun “Sosyal Bilimleri Açın; Sosyal Bilimlerin Yeniden Yapılanması Üzerine Rapor”u sosyal bilimlerin tarihsel haritasına bakıp nasıl bir sosyal bilimler kurmalıyız sorusuna cevap aramıştır. Sosyal bilimler nedir, ortaya çıkış süreci nasıl gelişmiştir, sosyal bilimler doğa bilimlerinin tahakkümü altında mıdır, bundan kurtulma süreci nasıl ilerlemiştir ve sosyal bilimleri nasıl yeniden kurabiliriz gibi çeşitli sorulara verdiği cevaplarla sosyal bilimler ile alakalı bölümlerde okuyan tüm öğrenciler için başucu kitabı olacak nitelikte bir eserdir. En genel tanımıyla rapor anakronik disiplin ayrışmasını, Batılı evrenselliği, metodolojik pozitivizmi reddetmektedir. Bunların yerine tüm bilimsel bilginin “çoğulcu evrensellik” adı altında birleştirilmesini önermektedir. Raporun başlığındaki “açın” vurgusu geleceğe açık olmak, "öteki" yi "biz" olarak tanımak ve birçok olası geleceğe açık olmak gibi çeşitli anlamlarda kullanılmıştır. Raporun yazarlarının tüm iyimserliklerine rağmen, bugün sosyal bilimler akademik hayatta kalma mücadelesinde söz edilen sorunlarla hala baş etmeye çalışmaktadır. Sanayi devriminden sonra ortaya çıkan kötü çalışma koşullarından işçileri ve emeği sömürülmekten korumak amaçlı ortaya çıkan sosyal politika anlayışı geniş anlamda sosyal adalet ve sosyal refahı maksimize etmeyi hedefleyen, gelir dağılımındaki eşitsizlikleri düzeltici politikalarla sosyal dengeyi kurmak için çalışan bir sosyal bilim alanıdır. Sosyal politikanın bir bilim dalı olarak diğer sosyal bilimler kadar eski olmadığı gibi diğer bilim dallarıyla olan yakın ilişkisi ve kesişen konuları sebebiyle ayrı bir kimlik inşa etmesi hala tartışılmakta olan bir konudur. Disiplinler arası bir yaklaşıma sahip olmasıyla Gulbenkian Komisyonunun ortaya koyduğu sosyal bilimlerin mücadele ettiği sorunlarla hala mücadele etmekte olan bir alandır. Rapor ışığında sosyal politikaları inceleyen ve değerlendiren mevcut bir çalışma olmaması sebebiyle bu makalenin alana katkısı olacaktır. Makalede “Sosyal Bilimleri Açın” raporu ve temel meseleleri özetlenecek, rapor ışığında sosyal bilimlerin bir alanı olan sosyal politika için nasıl bir sosyal politika kurmalıyız sorusuna cevap verilmeye çalışılacak ve sonuç bölümünde raporun önerileri hem sosyal bilimler hem de sosyal politikalar açısından değerlendirilecektir.

___

  • Alcock, P., & May, M., Rowlingson K. (2011). Sosyal Politika Kuramlar ve Uygulamalar, Çev: Barış. Yıldırım, Boran Mercan, Onur Can Taştan, Osman Tezgel, Şenay Gökbayrak), Siyasal Kitapevi, Ankara.
  • Baert, P. (2010). Sosyal bilimler felsefesi: pragmatizme doğru. Küre Yayınları.
  • Gulbenkian Komisyonu (2008). Sosyal Bilimleri Açın: Sosyal Bilimlerin Yeniden Yapılanması Üzerine Rapor (Çev. Şirin Tekeli). İstanbul: Metis Yayıncılık.
  • Koray, M. (2013). Akademik Alanda Sosyal Politika Nereye?. Calisma ve Toplum, 36 (1).
  • Öner, N. (2015). Bilginin serüveni. Divan Kitap.