Pelin BAŞAR, Pınar OKYAY, Filiz ERGİN, Süheyla COŞAN, Adnan YILDIZ

AYDIN İLİ KENT MERKEZİNDE HAVA KİRLİLİĞİ / 1997-2004

Amaç:Çalışmanın amacı, 1997-2004 yılları arasında Aydın ili kent merkezindeki hava kirliliğinideğerlendirmektir.Yöntem:Bu kesitsel çalışmada, 1997-2004 yılları arasındaAydın merkezindeki kükürtdioksit ve partikül maddedüzeyleri incelenmiştir. Veriler, Aydın İl Sağlık Müdürlüğü Çevre Sağlığı Şubesi'nden elde edilmiştir. Ölçümlersürekli örnekleme yapan yarı otomatik kükürtdioksit ve duman ölçer cihazı (Burch-Bulap 201-8, 87036) ile HalkSağlığı Laboratuarınca yapılmıştır. Ölçümler kent merkezindeki 14 farklı bölgeden, sabah (08.00-09.00) veakşam (16.00-17.00) olmak üzere iki kez yapılmıştır. 1997-2003 yılları arasında elde edilen ölçümlerin ortalamadeğerleri aylara/yıllara göre karşılaştırılmıştır. Ölçümler Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği değerleri ilekarşılaştırılmıştır.Bulgular:Yedi yıllık süreçte kükürtdioksit ve partikül madde değerleri incelendiğinde yıllara göre hava kirliliğidüzeylerinde herhangi bir farklılık tespit edilmemiştir (kükürtdioksit ve partikül madde için sırasıyla: p=0,526,p=0,822). Yedi yıllık ortalama kükürtdioksit düzeyi 41,26±24,86 μgr/m3μgr/m3olarak tespit edilmiştir. Aylara göre hava kirliliği düzeyleri karşılaştırıldığında en yüksek değerler kışaylarında, özellikle Ocak ayındadır (p=0,000).Sonuç:Aydın'da hava kirliliği ölçümleri, Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği'nin öngördüğü uzun/kısavadeli sınır değerleri aşmamıştır. 1997-2003 yılları arasında kükürtdioksit ve partikül madde değerleribakımından yıllara göre herhangi bir farklılık tespit edilmemiştir. Bunda, Sağlık Müdürlüğü Çevre SağlıkŞubesinin düzenli çalışmasının rolü büyüktür. Her ne kadar sınır değerler aşılmasa da kış aylarında meteorolojikkoşullar nedeniyle hava kirliliği parametrelerinde belirgin artışlar saptanmıştır. Mevzuat değişikliği nedeniyleson bir yıldır ölçüm yapılamamakta, hava kirliliği verilerine ulaşılamamaktadır. Kirlilik kontrolü ile ilgili olarakalınan önlemler yeterince uygulanmazsa, hava kirliliği parametrelerinde yükselmeler görülebilir. Özellikle kışaylarında kirlilik düzeylerinde ani yükselmeler olabileceği için ölçüm ve izlemlerin sürekli yapılmasıgerekmektedir

Anahtar Kelimeler:

çevre sağlığı, halk sağlığı laboratuarı, hava kirliliği, SO partikül madde

Air Pollution in Aydin City Between 1997-2004

Objective: The objective of this study is to evaluate air pollution in Aydın city between 1997-2004. Method: In this cross sectional study, the levels of particulates and sulfur dioxide in the city of Aydın have been examined between 1997 and 2004. The data have been acquired from the Environmental Health Division of the Health Directorate of Aydın province. Samples were continuously measured by a semi automatic sulphur dioxide and exhaust sampler (Burch-Bulap 201-8, 87036) at the Public Health Laboratory. Measurements of 14 different areas of the city were made twice daily: in the morning (08.00-09.00) and in the evening (16.00-17.00). Montly and yearly comparisons were made using the average values of measurements taken between 1997-2003 with the standards of the Air Quality Protection Regulations. Findings:During the seven year period of monitorization, differences in levels of sulfur dioxide, particulatesand the level of air pollution were insignificant (for the level of sulphur dioxide and particulates, p=0,526, p=0,822 respectively). The seven year average of the level of sulfur dioxide was 41,26±24,86 μgr/m3; while the particulate matter was 27,66±16,23 μgr/m3. In winter months, especially January air pollution levels were the highest (p=0,000). Conclusion: The air pollution measurements do not exceed the Air Quality Protection Regulation, suggestedlong/short term standards. As for the levels of sulphur dioxide and particulates, there has been no change between the years 1997-2003. The organized projects of the Environmental Health Division of the Health Directorate of Aydın Province has played a significant role concerning these results. Even though the limits have not been exceeded, due to meterological conditions during the winter months, the air pollution parameters show an obvious increase in the air pollution. Because of several regulatory changes, air measurements have not been obtained for the last year, and so no current data are available. If adequate air pollution control measures are not taken, there may be a rise in air pollution parameters. Especially during the winter months, the air pollution levels should be continually monitored as sudden increases may occur.

Keywords:

environmental health, public health laboratory, air pollution, SO particulate matter,

PDF

___

World Health Day 2003, Press Releases, Air Pollution http://w3.whosea.org/en/Section260/ Section484/Section487_7862.htm. Ulaşım tarihi: 15Ağustos 2005.
Çobanoğlu Z. Hava kirliliği. Ankara: Özkan Matbaacılık, 2000:2-154.
Topbaş M, Çan G, Kapucu M. Effects of local decisions on air polution in Trabzon, Turkey during 1994-2000. Turk J Public Health 2004;2:80-84.
Güler Ç. Çevre sağlığı. In: Bertan M, Güler Ç (eds). Halk Sağlığı Temel Bilgiler Kitabı, Ankara: Özışık Ofset. 1997: 225-263.
Koç Y, Karagöz N, Seven AS. Hava kirliliğinin Sivas Göğüs Hastalıkları Hastanesine yatışlar üzerine etkisi. Kartal Devlet Hastanesi Tıp Dergisi 2002; 13:75-78.
Ergenoğlu T, Hazar M, Beydağı H, Bozkurt Aİ, Mendeş B. Hava kirliliğinin aerobik kapasite ve solunum fonksiyonlarına etkisi. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi 2001; 21:292- 295.
Berktaş BM, Bircan A. Ankara'da, Atmosferik s ü l f ü r d i o k s i t v e p a r t i k ü l e r m a d d e konsantrasyonlarının astım nedenli acil servis başvurularına etkisi. Tüberküloz ve Toraks 2003; 51:231-238.
Ünsal A, Metintaş S, Öner S, İnan OÇ. Eskişehir'de hava kirliliği ve bazı hastalıklar nedeniyle acil başvuruların incelenmesi. Tüberküloz ve Toraks 1999; 47:449-455.
Özüer MZ, Günhan Ö, Cura O. Değişik klimatolojik ve hava kirliliği değerlerinin nazal rezistansa etkisi. Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Dergisi 1999; 7:91-95.
Lubinski W, Toczyska I, Chcialowski A, Plusa T. Influence of air pollution on pulmonary function in healthy young men from different regions of Poland.AnnAgric Environ Med 2005; 12:1-4.
Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği, 2 K a s ı m 1 9 8 6 ( s a y ı : 1 9 2 6 9 ) , Ulaşım tarihi: 16Ağustos 2005.
Aydın İl Sağlık Müdürlüğü Çevre ve Gıda Kontrol Şubesi Faaliyet Raporu, 1997-2004.
Eğri M. 1996-1997 kış döneminde Malatya il merkezi hava kirliliği parametrelerine meteorolojik koşulların etkisi. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 1997; 4:265-269.
Eğri M, Güneş G, Pehlivan E, Genç M. Son beş yıllık dönemde Malatya il merkezinde hava kirliliği eğiliminin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 1997; 4:375- 379.
Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığı, 2002-2003 YAZIŞMAADRESİ Dr. Pelin BAŞAR
Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk
Sağlığı AD, AYDIN Tel Faks E-Posta
: pelinbasar2004@yahoo.com
Geliş Tarihi : 20.09.2005
Kabul Tarihi : 15.02.2006