Asya’da Çin ve Rus Bölgeselciliği: Modern İpek Yolu Projesi ve Avrasya Ekonomik Birliği

2008 yılındaki küresel ekonomik kriz sonrasında uluslararası arenada Rusya’nın ve Çin’in görünürlüğüartmıştır. Bu bağlamda Rusya, Batı’nın eski Sovyet alanına nüfuz etmesini ve bu bölgeler ileişbirlikleri gerçekleştirmesini önlemeye yönelik politikalar uygulamaya çalışırken, sahip olduğuüretim kapasitesi ve sermaye miktarı ile dünyanın en büyük ekonomilerinden birini oluşturan Çinde ekonomik alandaki bu başarısını siyasi alana da taşımaya ve kendi etki alanını genişletmeyeçalışmaktadır. Asya’da konumlanmış olan ve birbirleri ile çeşitli alanlarda işbirlikleri kuran, Batıhegemonyasına karşı Doğu cephesinin öncüsü olan bu iki devlet kendi jeopolitik ve jeoekonomikçıkarları doğrultusunda kıtada bölgeselleşme çabaları sarf etmektedirler. Rusya politik saikleri odaknoktasına koyan, coğrafi sınırlamalarla hareket eden, dışa kapalı ve katı kurumsal mekanizmalara sahipolan ve ulus devlet merkezli olarak klasik bölgeselcilik anlayışı kapsamında hareket ederken; Çin iseekonomik motivasyonları merkeze koyan, coğrafi sınır tanımayan, kapsayıcı ve esnek bir yapıda olanve tüm aktörlere açık olarak yeni bölgeselleşme anlayışı çerçevesinde politikalarını uygulamaktadır.Bu mentalite doğrultusunda Rusya, 1990’ların ortasından itibaren oluşturulma sürecine giren ve 2015yılında faaliyete geçen Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) ile eski Sovyet alanında bulunan devletlerinüzerinde nüfuzunu sürdürmeye ve bu ülkelerin kendisine bağımlılık durumlarını devam ettirmeyeçalışırken; Çin de eski İpekyolu coğrafyasını yeniden canlandırarak, Modern İpek Yolu (MİY) olarakda adlandırılan Tek Kuşak Tek Yol Projesi ile kendisini geniş bir alanda politik ve ekonomik olarakmerkezi bir noktada konumlandırmaya çalışmaktadır. Bu çalışmada aynı coğrafyada bölgeselleşmepratiklerinde bulunan Çin’in ve Rusya’nın bölgeselleşme politikasının birbirlerinin tamamlayıcı mıyoksa birbirlerine rakip mi olduğu sorusu Modern İpek Yolu Projesi ve Avrasya Ekonomik Birliğioluşumları üzerinden, küresel arenadaki ihtiyaçları ve konumları da göz önünde bulundurularak,değerlendirilmeye çalışılmıştır. Buna göre, Çin’in sahip olduğu ekonomik avantajlar, diğer ülkelerile olan görece pozitif ikili ilişkileri ve yeni bölgeselcilik anlayışı sayesinde MİY projesi, Rusya’nınekonomik olarak vaatte bulunamaması, Batı ile olumsuz ilişkiler kurması ve bu nedenle dışa bağımlıhale gelmesi nedeniyle, bu ülkenin öncülüğündeki AEB oluşumunu kapsayan ve ona üstün gelen bir boyuta ulaşmıştır. Bununla birlikte Rusya ve Çin’in mevcut konjonktürde izlediği politikaların işbirlikçiolması nedeniyle, MİY ile AEB arasındaki ilişkinin tamamlayıcı yönü ağır basmaktadır

Anahtar Kelimeler:

Bölgeselcilik, Rusya, Çin, Asya, Avrasya Ekonomik Birliği, Modern İpek Yolu Projesi

Chinese and Russian Regionalism in Asia: Modern Silk Road Project and Eurasian Economic Union

Visibilities of Russia and China began to increase in international arena, after the 2008 Global FinancialCrisis. Within this context, while Russia tries to imply policies to prevent Western influence toward ex-Soviet region and their cooperative initiatives with regional actors; China, who is one of the biggesteconomy in the world thanks to production capacity and its accumulation of capital, aims to raise itspolitical effect and enhance sphere of influence as did in economic field. These two states, that arelocated in Asia, cooperate in various areas and lead Eastern frontier against to Western hegemony, makeregionalization efforts in their own geopolitical and geoeconomical interests in the continent. On theone side, Russia adopts classical regionalism understanding which is shaped by political motivations,has geographical boundaries, exclusive and strict institutional mechanism, and eligible for nation-states;on the other hand China indigenises new regionalism approach that is surrounded by economicalgoals, has distanceless and borderless characteristics, inclusive and flexible mechanism, and open toall actors in international arena. In this direction, while Russia tries to maintain its influence over anddependency relationship with ex-Soviet countries through Eurasian Economic Union (EAEU) whichis output of twenty years process; China aims to revive old Silk Road geography and puts itself in thecenter politically and economically via One Belt One Road Initiatives (OBOR), also known as ModernSilk Road Project. In this paper, China’s and Russia’s regionalism understandings had been evaluatedwithin the scope whether they are cooperative or complementary by taking into consideration theirneeds and positions in international arena. As a result of this assessment, Chinese OBOR containsand overcomes Russian EAEU, thanks to its economical advantages, better bilateral and multilateralrelations with other actors in the international society and inclusive regionalism understanding. Bydint of these countries’ converging policies in international issues, bilateral relationship of OBOR andEAEU turns the scale toward complemantary situation.

Keywords:

Regionalism, Russia, China, Eurosian Economic Union, Modern Silk Road Project,

PDF

___

Acharya, A. (2001). Constructing a Security Community in Southeast Asia. London: Routledge. Aksu, H. (2016). “Çin’in Yeni Bölgeselleşme Ve Normatif Güç Paradigması Ortadoğu’yu Dönüştürür Mü?”. Orsam. 8 (76), 70-73. Albert, E. (2018). “China’s Big Bet on Soft Power”. Council on Foreign Relations. https://www.cfr.org/ backgrounder/chinas-big-bet-soft-power Antkiewicz, A. & Whalley, J. (2005). “China’s New Regional Trade Agreement”. World Economy, 28(10): 1539–1557. Bogubaev, K. (2013). “Kyrgyzystan-Russian Relations”. Strategic Outlook. http://strategicoutlook.org/ publications/Kyrgyzstan_Russia_Relations.pdf Brzezinski, Z. (2010). Büyük Satranç Tahtası. Yelda Türedi (çev.). İstanbul: İnkılap Yayınları. Bugubaev, K. (2013). “Kyrgyzstan-Russia Relations”. Strategic Outlook, http://strategicoutlook.org/ publications/Kyrgyzstan_Russia_Relations.pdf. CGIT. (2015). China Global Investment Tracker. http://www.aei.org/china-global-investment-tracker/ Erişim Tarihi: 14.04.2018). Crisis Group. (2016). “The Eurasian Economic Union: Power, Politics and Trade”. Europe and Central Asia Report. 240, Temmuz 2016. Eurasian Commission. (2015). Dogovor o Yevraziiskom Ekonomicheskom Soyuze, http://www. eurasiancommission.org/ru/Lists/ EECDocs/635.375.701449140007.pdf. Eurasian Economic Comission. (2015). Eurasian Economic Integration: Facts And Fıgures. Moskova. Fallon, T. (2015). “The new Silk Road Xi Jinping’s grand strategy for Eurasia”. American Foreign Policy Interests. 37(3), 140–147. Frear, T., Kulesa, L. & Kearns, I. (2014). “Dangerous brinkmanship: Close military encounters between Russia and the West in 2014”. European Leadership Network Policy Brief, Gorenburg, D. (2014). “Countering Color Revolutions: Russia’s New Security Strategy and Its Implications for US Policy”. PONARS Eurasia Policy Memo, 342, 1-6. Hettne, B., Inotai, A. & Sunkel, O., (1999). Globalization and the New Regionalism. Basingstoke: MacMillan Press. Hoffmann, S. (1982). Reflections on the Nation-State in Western Europe Today. Journal of Common Market Studies, 20(1–2): 21–37. Hongyuan, L., Yun, G. & Qifa, S. (2012). China’s Road. Beijing: Huangshan Publishing House. Hurrell, A. (2016). “Hegemony, liberalism and global order: what space for would-be Great Powers?”. International Affairs, 82(1), 1–19. IISS. (2015). “China’s ambitious Silk Road vision”. Strategic Comments. 21(6), 4-5. Kaczmarski, M. (2017). “Non-western visions of regionalism: China’s New Silk Road and Russia’s Eurasian Economic Union”. International Affairs, 93 (6), 1357–1376. Katıtaş, G. (2018). “Bir Dış Politika Nüfuz Aracı Olarak Uluslararası Örgütler ve Dış Yardımların Politik Ekonomisi: ABD, Çin ve Rusya Üçgeni”. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Keohane, R. O. 1984. After Hegemony: Cooperation and Discord in the World Political Economy. Princeton, NJ: Princeton University Press Kibar, Tamina. “Avrasya Ekonomik Ortaklığı”, Türksam. http://www.turksam.org/tr/yazilar. asp?kat1=2&yazi=163, (29.06.2007). Kinyakin, A. (2016). “The Eurasian Economic Union: between co-existence, confrontation and cooperation with the EU”. Rocznık Integracjı Europejskıej, 10, 461-480. Kolpakova, T. V. & Kuchinskaya, T. N. (2015). “China’s ‘New Regionalism’ as a Mechanism to Strengthen the Influence of China in the Global Integration Processes: An Example of Eurasian Economic Union”. International Journal of Economics and Financial Issues, 5(Special Issue), 109-115. Kupchan, C. (2014). “Unpacking hegemony: the social foundations of hierarchical order”. İçinde; (Ed.) G. J. Ikenberry, Power, order, and change in world politics, Cambridge: Cambridge University Press. Leonova, O. (2016). “Global Regionalization as a Phenomenon of Globalization”. Globalistics and Globalization Studies. 271–276. Lingliang, Z. (2016). “Conceptual analysis of China’s belt and road initiative: A road towards a regional community of common destiny”. Chinese Journal of International Law. 15(3), 517–541. Makarychev, A. (2013). “Regionalism and Identities in the Common Neighborhood: European and Russian Discourses”. CEURUS EU-Russia Papers, 10, http://www.ceurus.ut.ee/ wp-content/uploads/2011/06/ MakarychevEU-Russia-paper-10.pdf. Mattli, W. (1999). “Explaining Regional Integration Outcomes”. Journal of European Public Policy, 6(1): 1–27. Mearsheimer, J.J. (2001). The tragedy of Great Power politics. New York: Norton. Milner, H. V. (1997). Interests, Institutions and Information: Domestic Politics and International Relations. Princeton, NJ: Princeton University Press. Mistry, P. S. (2003). “New Regionalism and Economic Development”. İçinde; (Ed.) F. Söderbaum & T. M. Shaw. Theories of New Regionalism: A Palgrave Reader. Basingstoke: Palgrave Macmillan, 117–139. Moon, C. (2018). “ASEAN”. Brittanica, https://www.britannica.com/topic/ASEAN. Moravcsik, A. (1991). “Negotiating the Single European Act: National Interests and Conventional Statecraft in the European Community”. International Organization, 45 (1), 19–56. OECD Development Centre (2018). “Medium-term Projection Framework – 2018”. http://www.oecd.org/ dev/asia-pacific/mpf.htm. Pavlov, A. (2011). “Assessing the Economic Effect of Kyrgyzstan’s Accession to the Customs Union, A study on the Kyrgyz Republic Integration into the EurAsEU Customs Union”. Journal of Eurasian Economic Integration, 1 (10), 1-18. Putin, V. (2011). “Novyi integratsionnyi proyekt dliya Yevrazii-budushcheye, kotoroye rozhdayetsiya segodniya”. Izvestia, 3 Oct. 2011, http://izvestia.ru/news/502761. Putin, V. (2016). “Novyi integratsionnyi proyekt”. Plenarnoye zasedaniye Petersburgskogo mezhdunarodnogo ekonomicheskogo foruma, St Petersburg, 17 June 2016, http://kremlin.ru/events/president/ news/52178 Qoraboyev, I. (2018). “One Belt‚ One Road: A Comparative Regionalism Approach”. İçinde; Yu Cheng, Lilet Song ve Lihe Huang (Ed.) The Belt & Road Initiative in the Global Arena Chinese and European Perspectives. Singapur: Palgrave, 103-116. Robert Gilpin, R. (1987). The Political Economy of International Relations. Princeton University Press. Stone Sweet, A. & Caporaso, J. A. (1998). “From Free Trade to Supranational Polity: The European Court and Integration”. İçinde; (Eds.) A. Stone Sweet and W. Sandholtz, European Integration and Supranational Governance. Oxford: Oxford University Press, 92–133. Şanlı, Bahar. (2008). “Ekonomik Entegrasyon Teorisi Çerçevesinde Avrasya Birliği’nin Olabilirliği”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22 (1), 13-30. The Shanghai Cooperation Organisation. (2017). “The Shanghai Cooperation Organisation”. http://eng. sectsco.org/about_sco/. Troitsky, M. (2009). “Global Regionalism and Foreign Policy of Russia”. Svobodnay mysle. 11, 35–46. Wood, J. (2017). “ASEAN at 50: What does the future hold for the region?”. World Economic Forum. https:// www.weforum.org/agenda/2017/05/asean-at-50-what-does-the-future-hold-for-the-region. www.europeanleadershipnetwork.org/medialibrary/2014/11/09/6375e3da/Dangerous%20 Brinkmanship. pdf. Kinyakin, Andrey. “The Eurasian Economic Union: between co-existence, confrontation and cooperation with the EU”, Rocznık Integracjı Europejskıej. No.10, 2016, ss.461-480. Xiaotong, Z. & Xiaoyue, L. (2014). “China’s Regionalism in Asia”. The Asian Forum, 3 (3), http://www. theasanforum.org/chinas-regionalism-in-asia. Xinhua. (2002). “Deepen the solidarity and cooperation and create a bright century”. http://news.xinhuanet. com/ziliao/200206/05/content_425593.htm. Ye, M. (2015). “China and competing cooperation in Asia–Pacific: TPP, RCEP, and the New Silk Road”. Asian Security, 11 (3), 206–24. Zhang, D. (2018). “The Concept of ‘Community of Common Destiny’in China’sDiplomacy: Meaning, Motives and Implications”. Asia & the Pacific Policy Studies. 5 (2), 196–207.