Tapestry Sanatı ve Türkiye’de Gelişim Süreci

Tapestry ve Tekstil Sanatı teknik ve malzemeyi ortak kullanmaktadır. Goblen ve duvar halısı olarak da anılan Tapestry, kilim tekniği ile dokunan resimsel anlatımları ifade etmektedir. Tapestry dokumalar, tüm en boyunca devam etmeyen atkı ipliklerinin, aynı sırada desene göre yer değiştirme ve dönüş yapmasıyla -devamsız atkı- oluşturulan atkı yüzlü dokumalardır. Avrupa’daki tarihsel geçmişe bakıldığında 14. yüzyılın başlarına kadar örnek sayısı az olmasına karşın, sonrasında güçlü anlatımları olan, duvarları kaplayacak kadar büyük boyutlu Tapestry örnekleri dikkat çekmektedir. Toplumsal statü ve zenginlik göstergesi olarak kabul gören Tapestry, dönemin karton ressamları ve dokumacıları tarafından gerçekleştirilmiştir. Anadolu topraklarındaki köklü dokuma geleneği Tapestry Sanatının gelişmesinde belirleyici rol oynamıştır. Tekstil sanatı içinde önemli bir yere sahip olan bu sanat, Türkiye’de Tekstil Sanatının biçimlenmesinde etkili olmuştur. Akademisyenlerin yaptığı çalışmalar da, Türkiye’de Tapestry Sanatının gelişimine öncülük etmiştir. Bu çalışmada Dünyada ve Türkiye’de tapestry sanatının gelişimine genel açı ile bakılıp, uygulamalar üzerinden irdelenerek aktarılması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Tapestry, Goblen, Dokuma Resim, Lif Sanatı, Tekstil Sanatı

PDF

___

Acar, S. (2013), “ ‘Tapestry’ Geleneğinden Lif Sanatına Geçiş Sürecinde Jagoda Buic ve Sanatsal Çalışmaları”. Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi. Sayı; 9. S. 51-59.
Arıgil, S. (1999), “Geçmişten Günümüze Dokuma Resim Sanatına Bakış”. Ev Tekstili Dergisi. Sayı; 22. S. 66-67.
Arslan, S. (2017), “Resmin Dokunması”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı; 24. S. 45-57.
Akbostancı, İ. (1999), “Tapestry (Duvar halısı)”. Ev Tekstili Dergisi. Sayı; 23. S. 42-45.
Akbostancı, İ. (2000), “Yapıldıkları Dönemin Uygarlık Yansıması; Duvar Halıları”. Tombak Antika Kültürü Koleksiyon ve Sanat Dergisi. Sayı; 31. S. 40-45.
Constantine, M. and Larsen, J. L. (1972), “Beyond Craft: The Art Fabric”, New York, London: Van Nostrand Reinhold.
Gür Üstüner, S. (2018), “Türkiye’de Tekstil Sanatının Bugünü”. Uluslararası Kültür, Sanat ve Toplum Sempozyumu. S. 1037-1066.
Özay, S. (2001), “Dünden Bugüne Dokuma Resim Sanatı”. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Özay, S. (1995), “ “Gelenekten Geçişler” Dokumanın Bugünü: Lif Sanatı”. Milliyet Sanat Dergisi. Sayı; 358. S. 34-35.
Özay, S. (1997), “Halk Dokumacılığından Dokuma Sanatına”. 5. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi. S. 309-314.
Sergi Kataloğu (2019), “Tapestry Dokunmuş Hikâyeler”, Anna Laudel Sanat Galerisi.
Sürür, A. (1982), “Goblen Halıcılığı”. Türkiyemiz Dergisi. Sayı; 36. S. 14-19.
https://www.metmuseum.org/toah/works-of-art/37.80.3/ (Erişim Tarihi: 18.09.2019)
https://www.metmuseum.org/toah/works-of-art/2006.36/ (Erişim Tarihi: 18.09.2019)
https://www.metmuseum.org/toah/works-of-art/41.190.254/ (Erişim Tarihi: 18.09.2019)
https://www.metmuseum.org/toah/works-of-art/2008.8/ (Erişim Tarihi: 18.09.2019)
https://collections.vam.ac.uk/item/O89213/the-forest-tapestry-morris-william/ (Erişim Tarihi: 09.09.2019)
https://albersfoundation.org/art/anni-albers/weavings/#slide4 (Erişim Tarihi: 20.09.2019)
https://pflummage.tumblr.com/post/182280706908/otti-berger-bauhaus-textiles Erişim Tarihi: 20.09.2019)
https://www.guntastolzl.org/Works/Bauhaus-Dessau-1925-1931/Wall-Hangings/i-9tjffTR/A Erişim Tarihi: 20.09.2019)
https://collection.maas.museum/object/83969#&gid=1&pid=1 (Erişim Tarihi: 18.09.2019)