TÜRKİYE’DE İLETİŞİM FAKÜLTLERİNE BAĞLI HAKEMLİ DERGİLERDE HALKLA İLİŞKİLER ALANINDA KADIN YAZARLAR TARAFINDAN YAYIMLANAN MAKALELERİN BİBLİYOMETRİK PROFİLİ

Bibliyometri, matematiksel ve istatistiksel yöntemlerin kitaplar ve diğer iletişim ortamlarına uygulanması olarak tanımlanmaktadır (Pritchard 1969: 348). Bu bağlamda bilimsel yayınların bibliyometrik araştırmaları ile elde edilen bulgular bir bilim dalının  mevcut durumunu saptamaya katkı sağlarken,  nasıl ilerlediğine de ışık tutabilmektedir. Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de İletişim fakülteleri tarafından yayınlanan dergilerde kadın yazarlar tarafından yazılan halkla ilişkiler makalelerinin bibliyografik analizini gerçekleştirmektir. Araştırmada Türkiye’de halkla ilişkiler alanında kadın yazarlar tarafından yazılan akademik makalelerin profilini ortaya koymak amacıyla iletişim alanında eğitim veren  belirlenen kriterlere uyumlu fakültelerin dergileri ele alınmıştır. Bu bağlamda Basın Yayın Yüksek Okulundan 1992 yılında Fakülteye dönüştürülen, 1993 yılında da  halkla ilişkiler bölümleri kurulmuş olan  ilk iletişim fakültelerinin, son 10 yılı, çevrimiçi olarak erişilebilen ve ULAKBİM’ de yer alan akademik dergileri çalışmaya dahil edilmiştir. Söz konusu kriterlere uygun 4 derginin olduğu görülmüş, araştırma bu kapsamda yürütülmüştür. Bu bağlamda çalışmada dört fakülte dergisinin ilk yayın tarihlerinden itibaren tüm makaleleri taranmış, toplamda 2.586 olan makaleden  Halkla İlişkiler alanında yazılan 275 makale tespit edilmiş bu makalelerden 140’ı tek kadın yazarlı makale olarak saptanmış ve iki yazar tarafından kodlanarak bibliyometrik analize tabi tutulmuştur. Araştırmada cevap aranan sorular şunlardır: S1: Halkla ilişkiler alanında yapılan bilimsel yayınların yazarlarının cinsiyet dağılımları ne şekilde olmuştur? S2: Halkla ilişkiler alanında kadın yazarlar tarafından yapılan bilimsel yayınların Nitel-Kuramsal / Nicel oranı nasıldır? S3: Araştırma kapsamında ele alınan dergilerin ilk sayılarından itibaren yayımlanan ve kadın yazarlar tarafından yazılmış tüm halkla ilişkiler  makalelerinin, dağılımları nasıldır? S4: Halkla ilişkiler alanında kadın yazarlar tarafından yapılan bilimsel yayınların yıllara göre dağılımları nasıldır? S5: Halkla ilişkiler alanında kadın yazarlar tarafından yapılan bilimsel yayınların yazarların temsil ettiği kurumlara göre dağılımları nasıldır? S6: Halkla ilişkiler alanında kadın yazarlar tarafından yapılan bilimsel yayınların, yazarların temsil ettiği illeri göre dağılımları nasıldır? S7 Halkla ilişkiler alanında kadın yazarlar tarafından yapılan bilimsel yayınların konulara göre dağılımları nasıldır? Araştırma sonucunda ortaya çıkan bulguların, yayınların birkaç yılı bulan kesintilere uğramış olmaları, yayın başlangıç yıllarının farklılık göstermesi gibi nedenlerle dergiler arasında bir karşılaştırma yapılabilmesi mümkün olmamıştır. Ancak araştırmanın Türkiye’de halkla ilişkiler alanında kadın yazarlar tarafından yapılmış olan mevcut akademik çalışmalara ilişkin  bir analiz ortaya koyacağı öngörülmektedir. 

THE BIBLIOMETRIC PROFILE OF ARTICLES WRITTEN BY FEMALE AUTHORS IN THE FIELD OF PUBLIC RELATIONS AT REFEREED JOURNALS OF COMMUNICATION FACULTIES IN TURKEY

Bibliometrics is defined as the application of mathematical and statistical methods to books and other communication environments (Pritchard 1969: 348).  In this context, the findings obtained by bibliometric researches of scientific publications contribute to the determination of the present situation of a field of science and it can also provide an insight about its progress. The aim of this research is to carry out a bibliographic analysis of public relations articles written by female authors in the journals published by Communication faculties in Turkey. In the research, in order to reveal the profile of the academic articles written by the female authors in the field of public relations in Turkey, the faculty journals compliant with the determined criteria in the field of communication were handled.In this context, the first 10 years of the first communication faculties, which were transformed from the School of Press and Broadcasting  to Communication Faculties in 1992, and in which the Public Relations Departments were established in 1993 were included in the study with their academic journals in ULAKBİM, which were accessible online. It was observed that 4 journals were suitable according to the mentioned criteria and the research was carried out in this scope. In this context, all the articles since the initial publication dates of the four faculty magazines were scanned and 275 articles in the field of Public Relations were identified out of 2.586 articles. Of these articles, 140 were identified as single female author articles and coded by two authors and subjected to bibliometric analysis. The questions asked in this study are: QS1: What is the gender distribution of authors of academic publications in the field of public relations? Q2: What is the qualitative-theoretical / quantitative ratio of scientific publications made by female authors in the field of public relations? Q3: What is the distribution of all public relations articles published by the female authors since the first issue of journals which are covered in this research? Q4: What is the distribution of scientific publications made by female authors in the field of public relations according to years? Q5: What is the distribution of scientific publications made by female authors in the field of public relations according to the provinces represented by authors? Q6: What is the distribution of scientific publications made by female authors in the field of public relations according to the institutions represented by the authors? Q7: What is the distribution of scientific publications made by female authors in the field of public relations according to their subjects? It was not possible to make a comparison between the findings of the researches due to the fact of interruption of publications for some years, differences in years etc. It is foreseen, however, that the research will provide an analysis of the existing academic work published by female authors in the field of public relations in Turkey.

___

  • Atabek, G., Ş., & Atabek Ü. (2009). Halkla İlişkiler Literatürü: 1999-2008 Yılları Arasında Yayımlanmış Türkçe Makaleler Üzerine Bir İnceleme, Uluslar arası Halkla İlişkiler Sempozyumu, Uluslar arası Kıbrıs Üniversitesi, 15-17 Nisan, 2009, Lefkoşa
  • Koehler, W. (2001). Information science as “Little Science”: The implications of a bibliometric analysis of the Journal of the American Society for Information Science. Scientometrics, 51(1):117-132.
  • Okay, A.(2016) Health Communication Dergisinde yayınlanan Makalelere Genel Bir Bakış, 2011-2016 Yıllarındaki Makalelerin Ele Alınması, II. Sağlık İletişimi Sempozyumu, Eskişehir Anadolu Üniversitesi, 3-4 Kasım 2016,Eskişehir
  • Peltekoğlu, F. B. (2016). Halkla İlişkiler Nedir?. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım: (115)
  • Pritchard A (1969) Statistical Bibliography or Bibliometrics? Journal of Documentation, 25, 348-349.
  • Saniye, U., & Akdağ, M. (2015).Dergilerde Yayınlanan Hakemli Makalelerin Bibliyometrik Profili:Selçuk İletişim Örneği, Selçuk İletişim Dergisi, 9(1),5-21
  • Tokgöz, O. (2003). Türkiye’de İletişim Eğitimi: Elli Yıllık Bir Geçmişin Değerlendirilmesi. Kültür ve İletişim, 6(2), 7-32.
  • Gazi İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (2017) Arşiv: http://www.iletisimdergisi.gazi.edu.tr/arsiv.php [Çevrim içi 27.05.2017]
  • İstanbul İletişim Fakültesi Dergisi, (2017) Arşiv: http://www.journals.istanbul.edu.tr/iuifd/issue/archive [Çevrim içi 27.05.2017]
  • Marmara İletişim Dergisi, (2017) Arşiv: http://e-dergi-marmara.dergipark.gov.tr/maruid [Çevrim içi 27.05.2017]
  • Selçuk İletişim Dergisi (2017) Arşiv: http://josc.selcuk.edu.tr/issue/archive [Çevrim içi 27.05.2017]