REZERV OPSİYON MEKANİZMASININ FİNANSAL İSTİKRARA ETKİSİ ÜZERİNE EKONOMETRİK BİR UYGULAMA

Çalışmada, TCMB’nin 2011 yılı sonunda uygulamaya koyduğu Rezerv Opsiyon Mekanizmasının finansal istikrara etkisini analiz etmek amaçlanmıştır. Analizde, 2011:Q4-2018:Q4 dönemini kapsayan verilerden oluşan bir veri seti ile Aracı Değişken Regresyon Analizi kullanılarak, rezerv opsiyon mekanizması ile finansal sağlamlık, finansal gelişmişlik ve finansal kırılganlık göstergelerinden oluşturulan finansal istikrar endeksi arasındaki, ayrıca göstergelerin her birinin arasındaki ilişkiler araştırılmıştır. Genişletilmiş Dickey- Fuller ve Phillips Perron birim kök testleri yardımı ile serilerin bireysel zaman serisi özellikleri, regresyon analizi ile de serilerin birbirlerine etkileri araştırılmıştır. Uygulama sonuçlarına göre, ele alınan dönemde, rezerv opsiyon mekanizmasının finansal istikrarı temsilen oluşturulan finansal istikrar endeksini olumlu etkilediği tespit edilmiştir.

___

  • ALPER, K., Kara, H., Yörükoğlu, M. (2013). Alternative Tools to Manage Capital Flow Volatility, TCMB Working Paper, No:13/31.
  • ALPER, K., Kara H., Yörükoğlu, M. (2013). Reserve Options Mechanism, Central Bank Review, 13: 1-14.
  • ASLANER, O., Çıplak, U., Kara, H., Küçüksaraç, D. (2014). Reserve Option Mechanism: Does It Work As An Automatic Stabilizer?, TCMB Working Paper, No:14/38.
  • AYSAN, A.F, Fendoğlu, S., Kılınç, M. (2014). Managing Short-Term Capital Flows in New Central Banking: Unconventional Monetary Policy Framework in Turkey, TCMB Working Papers, No:14/03.
  • BARON, R.M., Kenny, D.A. (1986). The Moderator Variable Distinction in Social Psychologycal Research: Conceptual, Strategic and Statistical Considerations, Journal of Personality and Social Psychology, 51(6): 1173-1182.
  • BÖCÜOĞLU, M.E. (2015). Rezerv Opsiyon Mekanizmasının Banka Davranışlarına Etkisi, TCMB Uzmanlık Yeterlilik Tezi.
  • COHEN, J., Cohen P., West, S., Aiken, L. (2003). Applied Multiple Regression / Correlation Analysis for the Behavioral Sciences, Third Edition, London: Lawrence Erlbaum Associates.
  • ÇETİN, M.Ö. (2016). Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Uygulamalarının Gelişimi, Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 8(14): 67-101.
  • DEĞERLİ, A., Fendoğlu, S. (2013). Reserve Option Mechanism as a Stabilizing Policy Tool: Evidence from Exchange Rate Expectations, TCMB Working Paper, No:13/28.
  • DEMİRHAN, B. (2013). Türkiye’de Yeni Yaklaşım Çerçevesinde Para Politikalarının Finansal İstikrarı Sağlama Yönünde Uygulanması, Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 15(2): 567-589.
  • DİCKEY, D.A., Fuller W.A. (1979). Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root, Journal of the American Statistical Association, 74: 427-432.
  • ERGİN, A., Aydın, H.A. (2017). Finansal İstikrarı Sağlamaya Yönelik Bir Araç: Rezerv Opsiyon Mekanizması, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 7(1): 63-75.
  • ERMİŞOĞLU, E., Oduncu, A., Akçelik, Y. (2013). Rezerv Opsiyon Mekanizması ve Kur Oynaklığı, TCMB Ekonomi Notları, Sayı: 2013/04.
  • EROĞLU, N., Söylemez, A.O., Alıç, C. (2016). Türkiye’de Zorunlu Karşılıklar ve Tüketici Kredileri: Ekonometrik Bir Model Denemesi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 38(2): 63-86.
  • EROĞLU, N., Kara F. (2017). Türkiye’de Makro İhtiyati Para Politikası Araçlarının Makroekonomik Değişkenlere Etkisinin VAR Analizi ile İncelenmesi, İstanbul İktisat Dergisi, 76(2): 59-88.
  • HAYES, F.A. (2009). Beyond Baron and Kenny: Statistical Mediation Analysis in the New Millennium, Communication Monographs, 76: 408-420.
  • IMF (2004). “Financial Soundness Indicators: Compilation Guide”, imf.org/external/np/sta/fsi/ eng/2004/guide/ index.htm, (Erişim Tarihi: 10.11.2020).
  • KANTAR, L. (2017). Rezerv Opsiyon Mekanizması ve Döviz Kuru Volatilitesi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama, 21. Finans Sempozyumu Bildiri Kitabı, Balıkesir Üniversitesi, 1: 623-634.
  • KARA, A.H. (2012). Küresel Kriz Sonrası Para Politikası, TCMB Çalışma Tebliği, No:12/17.
  • KARA, A. H. (2016). Turkey’s Experience With Macroprudential Policy, BIS Papers, No:86.
  • KILCI, E.N. (2019). New Trends in Cenrtal Banking in Turkey; A Study on the Reserve Option Mechanism and the Asymetric Interest Rate Corridor, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ağustos 2019 Özel sayı: 185- 200.
  • KURUM, M.S., Oktar S. (2019). Rezerv Opsiyon Mekanizmasının Döviz Kuru Üzerindeki Etkisi, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 41(1): 223-246.
  • KÜÇÜKSARAÇ, D., Özgür Ö. (2012). Rezerv Opsiyon Mekanizması ve Optimal Rezerv Opsiyonu Katsayısının Hesaplanması, TCMB Çalışma Tebliği. No:12/32.
  • PHILLIPS, P.C.B., Perron P. (1988). Testing for a Unit Root in Time Seris Regression, Biometrika, 75(2): 335- 346.
  • PHILLIPS, P. C. B. (1987). Time Series Regression with a Unit Root Test, Econometrica: Journal of Econometric Society, 55(2): 277-301.
  • SAİSANA, M., Tarantola S. (2002). State of the Art Report on Current Öethodologies and Practices for Composite Indicator Development, European Commission JRC.
  • SEREL, A., Özkurt İ.C. (2014). Geleneksel Olmayan Para Politikası Araçları ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 22: 56-71.
  • SEVÜKTEKİN, M., Çınar M. (2014). Ekonometrik Zaman Serileri Analizi, Genişletilmiş 4. Baskı, Bursa: Dora Yayınları.
  • TCMB. EVDS-Elektronik Veri Dağıtım Sistemi, https://evds2.tcmb.gov.tr/, (Erişim Tarihi: 10/2019-12/2020).
  • TCMB. “Zorunlu Karşılıklar Veri Seti”, https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect /TR/TCMB+TR/ Main+ Menu/Istatistikler/Bankacilik+Verileri/Zorunlu+Karsiliklar/, Erişim Tarihi: (10/2019-12/2020). TCMB (2012). Bülten, Sayı 28, Aralık 2012.
  • THE WORLD BANK (2014). “World Development Indicators 2014”, openknowledge.worldbank.org, (Erişim Tarihi: 11.10.2019).
  • TÜİK. İstatistik Veri Portalı, https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Enflasyon-ve-Fiyat-106, (Erişim Tarihi: 10/2019-12/2020).
  • YÜCEL, T., Serbest E. (2012). Yeni Dönem Para Politikası Araçları, Dayanışma Dergisi, 116(2): 8-17.