TÜRK CEZA KANUNU'NDA HAKARET SUÇU

Şerefe karşı suçlar, 5237 sayılı TCK m. 125-131 arasında düzenlenmiştir. Şeref, bireyin toplum içinde diğer kişiler nezdindeki saygınlığını ifade eder. Hakaret etmek; kişilerin birey olmaktan kaynaklanan ve diğer kişiler nezdinde sahip oldukları sosyal değerin yok sayılması ve kişiliklerinin değersizleştirilmesidir. Kişilerin saygınlıklarını zedeleyebilecek söz ve davranışlar, belli bir somut durum ya da olgunun isnat edilmesi suretiyle olabileceği gibi genel ve soyut nitelikteki söz ve davranışlarla da işlenebilir. Hakaret, mağdurun huzurunda işlenebileceği gibi, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle de işlenebilir. Mağdurun hakaret fiilinin işlendiği yerde bulunmadığı, hakarete bizzat muhatap olmadığı durumlarda da mağdurun saygınlığı başka kişiler nezdinde zedelenmiş olacaktır. Ancak mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırı- labilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi şartı Kanun’da aranmıştır. Hakaret suçu kasten işlenebilen suçlardandır. Gerçek kişilerin bu suçun mağduru olabileceklerine dair herhangi bir tartışma yoktur, ancak tüzel kişilerin de bu suçun mağduru olup olamayacağı tartışmalıdır. Düşünceyi açıklama ve eleştiri, basının haber verme hakkı, dilekçe ihbar ve şikayet hakkının kullanılması, idari ve adli merciler önündeki iddia ve savunmalar bu suç açısından başlıca hukuka uygunluk nedenleridir. Suçun haksız bir fiile tepki olarak işlenmesi; kasten yaralama suçuna tepki olarak işlenmesi; karşılıklı olarak işlenmesi halleri cezayı azaltan veya kaldıran şahsi nedenler olarak düzenlenmiştir.

The Crime of Defamation in Turkish Criminal Code

Ofences against the honour are between articles 125 and 131 of Turkish Criminal Code (Law Nr. 5237). Te legal aim of the crime of defamation is to protect the dignity of an individual in society. Crime of defamation may be committed in presence or absentia of the victim. But in order to punish the ofense committed in absentia of the victim, the act should be committed in presence of least three persons. Te mental element of the crime of defamation is intention and the material element of the crime is any types of written, oral or pictorial acts which are suitable to insult the social dignity of a person. Any person may be the victim of this crime but some scholars agree that not only natural persons but also corporations may be the victim of this crime. In case the accusation or act constituting ofense is proved, the person responsible of such act may not be punished. No punishment is imposed declarations before administrative authorities or the courts. Te penalty shall be diminished in case of mutual defamation or provocation.

___

Arısoy, Mine: “Hakaret”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Yıl: 2007, Sayı :72, s.152 – 205.

Aydın, Öykü Didem: “Ceza Hukukunun Çağdaş İlkeleri ve Avrupa Birliği Kriterleri Açısından Türk Ceza Kanunu”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı: 53, s.63 - 140.

Bayındır, Sinan – Apiş, Özge: “Bir Hukuka Uygunluk Nedeni Olarak Haber Verme Hakkının Yazılı Basın Yoluyla İşlenen Hakaret Suçları Açısından Değerlendirilmesi”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2010, Sayı: 91, s.67 - 109.

Bıçak, Vahit: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında İfade Özgürlüğü, Liberal Düşünce Topluluğu Yayını, Ankara, 2002.

Centel, Nur – Zafer, Hamide – Çakmut, Özlem: Kişilere Karşı İşlenen Suçlar, Beta Yay., İstanbul, 2007, Cilt:1.

Çetin, Erol, Yeni Türk Ceza Yasası’ndaki Hakaret Suçları, 3. Baskı, Ankara 2008.

Dönmezer, Sulhi – Yenisey, Feridun: Karşılaştırmalı Türk Ceza Kanunu ve 1997 Tasarısı, Gerekçeler, İstanbul, 1998.

Erman, Sahir - Özek Çetin: Ceza Hukuku Özel Bölüm, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar, Dünya Yay., İstanbul, 1994.

Hafızoğulları, Zeki - Özen, Muharrem: Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler-Kişilere Karşı Suçlar-;US-A Yay., Ankara, 2011.

İlkiz, Fikret: “Yargıtay 4. Ceza Dairesi Kararları Eleştirisi”, Yargıtay Kararları Çerçevesinde Ceza Hukuku Sempozyumu, Türk Ceza Hukuku Derneği Yay., İstanbul, 2011, s. 187 - 199.

Kayançiçek, Murat: Şerefe Karşı Suçlar, Adalet Yay., Ankara, 2008.

Özbek, Veli Özer: “Şerefe Karşı Suçlar”, Hukuk ve Adalet Dergisi, Nisan 2005, Sayı:5, s. 254 - 279.

Özbek, Veli Özer– Kanbur, M. Nihat– Doğan, Koray– Bacaksız, Pınar – Tepe, İlker: Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, Seçkin Yay., Ankara 2010.

Özen, Mustafa: “Hakaret Suçu ve İnternet Yoluyla İşlenmesi”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2008, Sayı: 75, s. 94-108.

Özen, Muharrem: “Hakaret Suçlarında Haber Verme ve Eleştiri Hakkı”, 3. Yılında Yeni Ceza Adaleti Sistemi, (Editör: Bahri Öztürk), Seçkin Yay., Ankara, 2009, s. 315 - 336.

Parlar, Ali – Hatipoğlu, Muzafer: Ceza Hukuku ve Özel Hukukta Hakaret Suçları ve Tazminat Davaları, Adalet Yay., Ankara, 2008.

Savaş, Vural - Mollamahmutoğlu, Sadık: Türk Ceza Kanununun Yorumu, 3. Baskı, 4. Cilt, Ankara, 1999.

Soyaslan, Doğan: Ceza Hukuku Özel Hükümler, 5. Baskı, Yetkin Yay., Ankara, 2005.

Tarhan, Emine Ülker: Yeni Türk Ceza Yasasında Tehdit ve Hakaret Suçları, Yetkin Yay., Ankara, 2007.

Tezcan, Durmuş - Erdem, Mustafa Ruhan - Önok, Murat: 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’na Göre Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, Seçkin Yay., 5. Baskı, Ankara, 2007.

Üzülmez, İlhan: “Hakaret Suçu”, Ceza Hukuku Dergisi, Nisan 2010, Sayı: 12, s. 41 - 71.

Yenidünya, Ahmet Caner – Alşahin, Mehmet Emin: “Bireyin Şerefine Karşı Suçlar”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı: 68, Yıl: 2007, s. 43 - 93.