İsa BAŞBÜYÜK

AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ (m.6/3-c) KAPSAMINDA MÜDAFİ YARDIMINDAN YARARLANMA HAKKI

Savunma hakkı ve silahların eşitliği ilkesi ile yakın ilişki içerisinde olan müdafi yardımından yararlanma hakkı, adil yargılamanın bir unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesiyle teminat altına alınan müdafi yardımından yararlanma hakkına değinilecektir. Çalışma üç kısımdan oluşmaktadır. İlk kısımda adil yargılamada müdafi yardımını zorunlu kılan nedenler üzerinde durulacaktır. İkinci olarak, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde (m.6/3-c) düzenlenen müdafi yardımından yararlanma hakkının içeriğine değinilecek, bu kapsamda müdafi seçme ve müdafi yardımından yararlanma hakkı ile ücretsiz müdafi görevlendirme yükümlülüğü ele alınacaktır. Nihayet son kısımda Türk ceza muhakemesine ilişkin bazı değerlendirmelerde bulunulacaktır.

Right to Counsel Under Europ ean Convention on Human Rights) (Art. 6/3-c)

Right to counsel which is connected with the right of defence and equality of arms is generally regarded as a constituent of the right to a fair trial. In this study, we deal with the right to counsel which is guaranteed under European Convention on Human Rights. This study composes of three part: Firstly, we try to show reasons why a counsel is necessary for a fair trail. Secondly, the right to counsel will be explained within the scope of ECHR Art.6/3-c, allowing for the defendant to choose a counsel and to be assisted by him, and if he cannot aford his own lawyer, requiring that the government is obliged to appoint a free counsel for him/her. At the end of the study, we discuss several points in relation to the Turkish Criminal Procedure System.

PDF

___

Ambos, Kai, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Yargılama Hakları- Silahların Eşitliği, Çekişmeli Önsoruşturma ve AİHS m.6-, (Çev: Yener Ünver), Karşılaştırmalı Güncel Ceza Hukuku Serisi 3, Adil Yargılanma Hakkı ve Ceza Hukuku, Ankara 2004, s. 15-64.
Bayıllıoğlu, Uğur, Savunma Hakkının Etkin Kullanımı Bakımından Müdafi Yardımının Önemi, Ankara Barosu Dergisi, 2004/2, s. 39-52.
Bıçak, Vahit, Suç Muhakemesi Hukuku, 2. Baskı, Ankara 2011.
Cengiz, Serkan/Demirdağ, Fahrettin/Ergül, Teoman/McBride, Jeremy/Tezcan, Durmuş, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Ceza Yargılaması Kurum ve Kavramları, Ankara 2008.
Centel, Nur Başar, Ceza Muhakemesi Hukukunda Müdafi, İstanbul 1984.
Centel, Nur/Zafer, Hamide, Ceza Muhakemesi Hukuku, 9. Baskı, Ankara 2012.
Çula, Rıfat, Müdafiinin İnsan Haklarını Koruma Görevi, TBBD, 2002/1, s. 129-155.
Demirbaş, Timur, Sanığın Hazırlık Soruşturmasında İfadesinin Alınması, İzmir 1996.
Derdiman, Ramazan Cengiz, Hazırlık Soruşturmasında Müdafiden Yararlanma Hakkı, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 29, Sayı: 3, Yıl:1996, s. 117-139.
Dinç, Güney, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine Göre Adil Yargılanma Hakkı, İzmir Barosu Yayınları, İzmir 2006.
Dursun, Selman, 5271 Sayılı CMKda Müdafi, Hukuki Perspektifer Dergisi, Sayı: 3, 2005, s. 125-130.
Erdem, Mustafa Ruhan, AİHM Kararları Işığında Tutuklu Sanık Bakımından Hazırlık Soruşturması Dosyasını İnceleme Hakkı, DEÜHFD, C:6, S:1, 2004, s. 67-110.
Erem, Faruk, Ceza Usulü Hukuku, 5. Baskı, Ankara 1978.
Eser, Albin, Alman ve Türk Ceza Muhakemesi Hukukunda Sanığın Hukuki Durumu, (Çev: Nur Centel), YD, S: 3, 1990, s. 313-338.
Gomien, Dona, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi El Kitabı, (Çev: Serkan Cengiz- Utku Kılınç), İzmir Barosu Yayınları, İzmir 2008.
Gölcüklü, Feyyaz, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde Adil Yargılanma, İlhan Öztrak a Armağan, AÜSBF, Ankara 1994, s. 199-234.
Gözübüyük, Şeref/Gölcüklü, Feyyaz, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygula- ması, 9. Bası, Ankara 2011.
Grabenwarter, Christoph, Yargılama Güvenceleri-Adil Yargılama Hakkı (İHAS md.6), (Çev: Osman Can), Karşılaştırmalı Güncel Ceza Hukuku Serisi 3, Adil Yargılanma Hakkı ve Ceza Hukuku, Ankara 2004, s. 181-244.
Hafızoğulları, Zeki, Genel Çizgileriyle Savunma Hakkı, Ankara Barosu Dergisi, 1994/1, s. 20-33.
Harris, DJ./ OBoyle, M./Warbrick, C., Law of Te Human Convention on Human Rights, London, 1995.
Karakehya, Hakan, Türk Ceza Muhakemesinde Sanığın Dosya İnceleme Hakkı, EÜHFD, C. XI, S. 34 (2007), s. 131-147.
Kocaoğlu, Sinan, Müdafi, Ankara 2011.
Kunter, Nurullah, Ceza Muhakemesi Hukuku, İstanbul 1989.
Kunter, Nurullah/Yenisey, Feridun/ Nuhoğlu, Ayşe, Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, 17. Bası, Kasım 2009.
Mahmutoğlu, Fatih Selami/Dursun, Selman, Türk Hukukunda Müdafiin Görevden Yasaklılık Halleri, Ankara 2004.
Mahoney, Paul, Right to A Fair Trial In Criminal Matters Under Article 6 E.C.H.R, Judicial Studies Institute Journal, Vol. 2:4, 2004, s. 107-129.
Merrills, J. G./Robertson A.H., Human Rights In Europe, Astudy of Te Europe- an Convention on Human Rights, 4.Edition, 2001.
Mole, Nuala/Harby, Catharina, Te Right to Fair Trial, Human Right Handbo- oks, No:3, 2. Edition, Belgium, 2006.
Nester, Daniel C., Distinguishing Fifth and Sixth Amendment Rights to Counsel during Police Questioning, Southern Illinois University Law Journal, Vol. 16, Issue 1 (Fall 1991), s. 101-132.
Neuhard, Jim, Free Counsel: A Right, Not a Charity, New York University Review of Law & Social Change, Vol. 14, Issue 1 (1986), s. 109-118.
Özbek, Veli Özer/Kanbur, M. Nihat/Doğan, Koray/Bacaksız, Pınar/Tepe, İlker, Ceza Muhakemesi Hukuku, 3. Baskı, Ankara 2012.
Öztürk, Bahri/Tezcan, Durmuş/Erdem, Mustafa Ruhan/Sırma, Özge/Kırıt, Yasemin F. Saygılar/Özaydın, Özdem/Akcan, Esra Alan/Erdem, Efser, Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku. 4. Baskı, Ankara 2012.
Samaha, Joel, Criminal Procedure, 7. Edition, 2008.
Simeneh, Kiros Assefa, Criminal Procedural Law, Principles, Rules and Procedures, 2010.
Soyaslan, Doğan, Ceza Muhakemesi Hukuku, 3. Baskı, Ankara 2007.
Şahin, Cumhur, Ceza Muhakemesi Hukuku I, Ankara 2007.
Taşkın, Ş. Cankat, Müdafiin ve Vekilin Hukuki Yardımı, Sınırları İle Uygulamada Karşılaşılan Sorunların AİHM İçtihatları Işığında Değerlendirilmesi, TBBD, Sayı: 69, 2007, s. 211-240.
Tezcan, Durmuş/Erdem, Mustafa Ruhan/Sancakdar, Oğuz, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Işığında Türkiyenin İnsan Hakları Sorunu, 2. Baskı, Ankara 2004.
Toroslu, Nevzat/Feyzioğlu, Metin, Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara 2006.
Tosun, Öztekin, Türk Suç Muhakemesi Hukuku Dersleri I, Genel Kısım, İstanbul 1981.
Ünver, Yener/Hakeri, Hakan, Ceza Muhakemesi Hukuku, 5. Baskı, Ankara 2012.
Viering, Marc, Right to A Fair and Public Hearing, (section 5-10), Teory and Practice of the European Convention on Human Rights, 4. Edition, 2006.
Yokuş-Sevük, Handan, Tutuklu ve Hükümlünün Avukatla Görüşme Hakkı, Hukuk ve Adalet Eleştirel Hukuk Dergisi, Sayı: 9, Yıl: 2007, s. 63-78.
Yokuş-Sevük, Handan, Soruşturma Evresine Hakim Olan İlkeler, Fasikül, CE- HAMER Aylık Hukuk Dergisi, Yıl: 3, Sayı: 21, 2011, (Yokuş-Sevük, İlkeler).
Yurtcan, Erdener, Ceza Yargılamasında Müdafi Kimdir Vekil Kimdir, İstanbul Barosu Dergisi, 1-3, 1999, s. 73-74.
Yurtcan, Erdener, Ceza Yargılaması Hukuku, 11. Baskı, İstanbul 2005.
Zafer, Hamide, Faile Yardım Suçu ve Müdafiin Bu Suçtan Sorumluluğu, İstanbul 2004.
YARARLANILAN AİHM KARARLARI (Kay nak: www.echr.coe.int )
Artico v. Italy, 13.05.1980, Ap. No: 6694/74.
Averill v. United Kingdom, 06.09.2000, Ap. No: 36408/97.
Benham v. United Kingdom, Ap. No: 10.06.1996, 19380/92.
Boner v. United Kingdom, 28.10.1994, Ap. No: 18711/91.
Brennan v. United Kingdom, 16.10.2001, Ap. No: 39846/98.
Croissant v. Germany, 25.09.1992, Ap. No: 13611/88.
Czekalla v. Portugal, 10.10.2002, Ap. No: 38830/97.
Daud v. Portugal, 21.04.1998, Ap. No: 22600/93.
Granger v. United Kingdom, 28.03.1990, Ap. No: 11932/86.
Imbrioscia v. Switzerland, 24.12.1993, Ap. No: 13972/88.
John Murray v. United Kingdom, 08.02.1996, Ap. No: 18731/91.
Kamasinski v. Austria, 19.12.1989, Ap. No: 9783/82.
Maksimenko v. Ukraine, 20.12.2011, Ap. No: 39488/07.
Öcalan v. Turkey, 12.05.2005, Ap. No: 46221/99.
Pakelli v. Federal Republic of Germany, 25.04.1983, Ap. No: 8398/78.
Perks and Others v. United Kingdom, 12.10.1999, Ap. No: 25277/94, 25279/94, 25280/94, 25282/94, 25285/94, 28048/95, 28192/95, 28456/95.
Poitrimol v. France, 23.11.1993, Ap. No: 14032/88.
Quaranta v. Switzerland, 24.04.1992, Ap. No: 12744/87.
S. v. Switzerland, 28.11.1991, Ap. No: 12629/87 13965/88.
Sakhnovskiy v. Russia, 31.12.2010, Ap. No: 21272/03.
Salduz v. Turkey, 27.11.2008, Ap. No: 36391/02.
Van Geyseghem v. Belgium, 21.01.1999, Ap. No: 26103/95.