FRANSIZ VE TÜRK CEZA KANUNU'NDA CİNSEL TACİZ SUÇU (Kanunilik İlkesi Bakımından Bir Değerlendirme)

Fransız Anayasa Konseyi, Fransız Ceza Kanunu (CP) madde 222-33’de düzenlenen cinsel taciz suçuna ilişkin hükmü, kanunilik ilkesine aykırı olduğu gerekçesiyle 4 Mayıs 2012 tarihinde iptal etmiş ve 6 Ağustos 2012 tarihinde kabul edilen 2012-954 sayılı Kanun ile cinsel taciz suçu yeniden tanımlanmıştır. Yeni düzenlemede cinsel taciz suçunun temel şekli çok hareketli suç olarak tanımlanmış, madde 222-33’ün birinci ve ikinci fıkralarında cinsel içerikli hareketlerin tekrarlanıp tekrarlanmamasına göre suçun iki farklı şekli öngörülmüştür. Türk ceza hukukunda TCK m.105/1’de cinsel taciz suçu tanımlanmamış, eylemin “cinsel amaçlı taciz” şeklinde olacağı ifade edilmiştir. Türk Ceza Kanunu’nun madde gerekçesinde ise cinsel tacizin, cinsel yönden ahlak temizliğine aykırı olarak mağdurun rahatsız edilmesi olduğu ve vücut dokunulmazlığının ihlali niteliği taşımayan cinsel davranışlarla gerçekleştirilebileceği belirtilmiştir. Ancak gerekçede, hangi tür hareket veya sözlerin bu madde kapsamında olduğu açık ve net bir biçimde açıklanmamıştır. Çalışmamızda, Türk ve Fransız Ceza Hukuku’nda cinsel taciz suçu, kanunilik ilkesi bakımından mukayeseli olarak incelenecektir.

A study of sexual harassment crime in French and Turkish Penal Codes according to princip le of legality

French Conseil Constitutionnel (Constitutional Committee) held that the provision previously included in the Criminal Code (at Article 222-33) was void on the grounds that it was insuficiently precise and therefore unconstitutional on 4 May 2012 (Conseil Constitutionnel, May 4, 2012, n°2012-240). The new law re-establishes former article 222-33 of the Criminal Code and defines sexual harassment more precisely as two ofences: “The criminal ofence of sexual harassment by repeated words or actions of a sexual nature” and “The criminal ofence of sexual harassment by sexual blackmail”. The crime of sexual harassment is described in Article 105 of the Turkish Penal Code. Article 105 is considered, actions constituting sexual harassment must have the following key elements: Te action should be performed with sexual purpose, should violate moral pureness in a sexual manner, should not be in contact with the victim’s body, should have been committed against the victim’s will and should have disturbed the victim.

___

  • Alacakaptan, Uğur, “Ceza Hukukunda Tamamlayıcı Kurallar ya da Öteki Ceza Hukuku”, 3. Yılında Ceza Adalet Sistemi, Hukuk Devletinde Suç Yaratılmasının ve Suçun Aydınlatılmasının Sınırları Sempozyumu, Ankara 2009.
  • Allain, Emmanuelle, “Harcèlement sexuel: la loi et la circulaire”, Actualité Juri- dique Pénale, No: 09 du 13.09.2012.
  • Artuk, Mehmet Emin, “Cinsel Taciz Suçu”, Hukuki Perspektifer Dergisi, S. 7, Temmuz 2006.
  • Artuk, Mehmet Emin, “Cinsel Taciz ve Ceza Hukuku”, Prof.Dr. Yılmaz Günal’a Armağan, Ankara 1995.
  • Artunç, Mustafa, “Cinsel Taciz Suçu”, Terazi Hukuk Dergisi, Temmuz 2007, S. 11. Artunç, Mustafa, Kişilere Karşı Suçlar, Ankara 2008.
  • Bakıcı, Sedat, Açıklamalı-İçtihatlı Genel Adap ve Aile Düzenine Karşı Cürümler, Ankara 1994.
  • Beccaria, Cesare, Suçlar ve Cezalar Hakkında, (Çev. Sami Selçuk), Ankara 2004.
  • Centel, Nur, “Cinsel Suç Mağduru Kadının Korunması”, Prof.Dr. Kenan Tunçomağ’a Armağan, İstanbul 1997.
  • Centel, Nur, “Yeni Türk Ceza Yasası ve Kadın”, İstanbul Barosu 127. Kuruluş Yılı ve Avukatlar Günü Kutlama Etkinlikleri çerçevesinde 06.04.2005 tarihinde yapılan “AB’ne Uyum Yasalarında Kadın Erkek Eşitliği ve Eşitlik Kurumları” konulu panelde sunulan tebliğin güncelleştirilmiş metni (Polis Dergisi 44 (2005)’de yayınlanmıştır). http://nurcentel.com/makaleler/yenitckvekadin. pdf.
  • Centel, Nur, “Kadını Şiddete Karşı Korumaya Yönelik Yasa Hükümlerine Eleştirel Yaklaşım”, İstanbul Ticaret Üniversitesi İnsan Hakları Hukuku ve Kadın Paneli, İstanbul 2003. http://nurcentel.com/makaleler/kadinakarsisiddet.pdf (Erişim tarihi: 20.01.2013).
  • Centel, Nur/Zafer, Hamide/Çakmut, Özlem Yenerer, Türk Ceza Hukukuna Giriş, İstanbul 2011.
  • Cihan, Erol, “Suçta ve Cezada Kanunilik İlkesi”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi, 70. Yılında Türk Ceza Kanunu, 26 - 27 Mart 1997, İstanbul. Cornu, Gérard, Vocabulaire Juridique, Paris 2009.
  • Çağlayan, Muhtar, Türk Ceza Kanunu, C. 3, Ankara 1970.
  • Dini, Muguette/Zocchetto, François/Détraigne, Yves, “Proposition de loi-Relative à la définition du harcèlement sexuel”, Sénat, Session Ordinaire de 2011-2012, No: 556. http://www.senat.fr/rap/r11-596/r11-5961.pdf (Erişim tarihi: 08.01.2013).
  • Dönmezer, Sulhi/Erman, Sahir, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, İstanbul 1997, C. 1. Erem, Faruk/Danışman, Ahmet/Artuk, Mehmet Emin, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara 1997.
  • Erol, Haydar, 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu, Ankara 2007.
  • Gündüz, Remzi/Gültaş, Veysel, Cinsel Suçlar, Ankara 2011.
  • Koca, Mahmut/Üzülmez, İlhan, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2009.
  • La Garde des Sceaux Ministre de la Justice, “Présentation des dispositions de droit pénal et de procédure pénale de la loi no: 2012-954 du 6 août 2012 relative au harcèlement sexuel”, 7 Aout 2012. http://www.afaires-publiqu- es.org/textof/TO/12/6191-0812.htm, (Erişim tarihi: 06.01.2013). Montesquieu, Charles de Secondat baron de, Kanunların Ruhu Üzerine, (Çev. Fehmi Baldaş), Ankara 2004.
  • Önder, Ayhan, Ceza Hukuku Dersleri, İstanbul 1992.
  • Önder, Ayhan, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, İstanbul 1991.
  • Özbek, Veli Özer/Bacaksız, Pınar/Doğan, Koray/Kanbur, M. Nihat, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, Ankara 2010.
  • Özek, Çetin, “1997 Türk Ceza Yasası Tasarısına İlişkin Düşünceler”, Sahir Erman’a Armağan, İstanbul 1999.
  • Özmen, Remzi, Notlu-Gerekçeli- Karşılaştırmalı 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu, Ankara 2004.
  • Parlar, Ali/Hatipoğlu, Muzafer, Türk Ceza Kanunu Yorumu, C.2, Ankara 2010.
  • Perrier, Jean-Baptiste, “Harcèlement sexuel: précisions sur l’abrogation en raison de l’imprécision- Arret rendu par Conseil constitutionnel”, Actualité Juridique Pénale, no: 9 du 13.09.2012.
  • Projet de loi relatif au harcèlement sexuel, Etude d’impact, Juin 2012. http:// www.legifrance.gouv.fr/content/download/2808/19806/version/1/file/ei _ harcelement_sexuel_cm_13.06.2012.pdf (Erişim tarihi: 06.01.2013).
  • Services du Conseil constitutionnel, “Décision no 2012-240 QPC, Article 222- 33 du Code Pénal, Définition du délit d’harcèlement sexuel”, Dossier Do- cumentaire, http://www.conseil-constitutionnel.fr/conseil constitutionnel/ root/bank/download/2012240QPCdoc.pdf (Erişim tarihi: 08.01.2013).
  • Sevük, Handan Yokuş, “5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nda Cinsel Saldırı ve Cinsel Taciz Suçları”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 57, 2005.
  • Taner, Tahir, Ceza Hukuku-Umumi Kısım, İstanbul 1949.
  • Tezcan, Durmuş/Erdem, Ruhan/Önok, Murat, Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, Ankara 2007.
  • V.Özer Özbek/N.Kanbur/K.Doğan/P.Bacaksız/İ.Tepe, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, Ankara 2010, 398.
  • Zafer, Hamide, Ceza Hukuku Genel Hükümler TCK m.1-75, İstanbul 2011.