ULUSLARARASI TURİZMDE SON EĞİLİMLER VE TÜRKİYE’DE TURİZM POLİTİKALARININ EVRİMİ
Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde kitle turizmi büyük ölçüde gelişmiş ülkelerin talep yapıları tarafından biçimlendirilmektedir. Kitle turizminin olumlu ekonomik etkilerinden faydalanmayı hedefleyen Türkiye’de bu turizm tarzını teşvik etmeye yönelik kamu politikaları 1960’lı yıllardaki beş yıllık kalkınma planlarıyla oluşturulmuştur. 1960’ların sonundan bu yana da yabancı kitle turizmine yönelik devlet teşvikleri özellikle Akdeniz ve Ege gibi kıyı bölgelerine yönelmiştir. 1980’lerdeki turizm teşvikleriyle birlikte bu bölgelere gelen yabancı turist sayısında önemli artışlar yaşanmıştır. Bununla birlikte 1990’lardan bu yana ilgili bölgelerde kitle turizminin olumsuz ekonomik ve çevresel etkileri de belirginleşmeye başlamıştır. Diğer taraftan, dünyada 1990’larden bu yana çevresel ve ekonomik olarak daha sürdürülebilir turizm tipleri de kendini göstermektedir. Ekoturizm, kültür turizmi, trekking, doğa turizmi, Agroturizm, konferans turizmi, sağlık-spa turizmi, dini turizm, macera ve spor turizmi gibi yeni turizm türleri son yılların yükselen eğilimleri haline gelmiştir. Bu çalışmanın amacı dünyada yükselen bu yeni turizm türleri doğrultusunda Türkiye’de uygulanan turizm politikalarının evrimini analiz etmektir.
Anahtar Kelimeler:
L8 Hizmet Sektörü: Turizm, Kitle Turizmi, Yeni Turizm Türleri, Sürdürülebilir Turizm, Turizm Politikaları, Türkiye
-
Mass tourism in developing countries such as Turkey has been shaped by the demand structures of developed countries. Public policy to the mass tourism in Turkey was established with Five Years Development Plans in 1960’s. Especially foreign mass tourism activities in the coastal regions such as Mediterranean and Aegean have been encouraged by public authorities since the end of 1960’s. The number of foreign tourists arrive to these regions has been increased rapidly with tourism encouragements in 1980’s. After that, some negative economic and environmental impacts have been occurred in these regions since the end of 1990’s. However, the new types of tourism that environmentally and economically more sustainable have been emerged since 1990’s in the world. These new types of tourism such as Ecotourism, Cultural tourism, trekking, nature tourism, Agrotourism, conference tourism, halth/spa, religious tourism, adventure and sport tourism are rising as recent trends in the world. The aim of this paper is to analyze the change of Turkey’s tourism policies according to the rising new types of tourism in the world
Keywords:
L8 Industry Studies: Services Tourism, Mass Tourism, New Types of Tourism, Sustainable Tourism, Tourism Policy, Turkey,
___
- Artun, E., “Halkın Kültürünün Uluslar arası İlişkilerde Ülkelerin Tanıtımına Katkısı”, http://turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/60.php, (Erişim Tarihi: 02.03.2013)
- Barutçugil, İ. S., Turizm Ekonomisi ve Turizmin Türk Ekonomisindeki Yeri, Beta Yayınları, İstanbul, 19 Dinç, H., “Kitle Turizmine Dönüşük Politikaların Faturası ve Bir Karşı Tepki: Alternatif Turizm Arayışları”, Sürdürülebilir Turizm: Turizm Planlamasına Ekolojik Yaklaşım, MSÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, İstanbul, 1996.
- Ekin Yazım Merkezi, Turizmde Yeni Trendler Işığında Akdeniz Bölgesinin Geleceği ve Rekabetin Odaklandığı Bölge Ülkelerinde Durum, http://www.turizmgazetesi.com, (Erişim Tarihi: 02001).
- Dinçer, M. Z., Turizm Ekonomisi ve Türkiye Ekonomisinde Turizm, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1994.
- DPT, Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1963-1967), Ankara, 1963.
- DPT, İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1968-1972), Ankara, 1967.
- DPT, Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1973-1977), Ankara, 1973.
- DPT, Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1979-1983), Ankara, 1979
- DPT, Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1985-1989), Ankara, 1985.
- DPT, Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planı (1990-1994), Ankara, 1989.
- DPT, Seventh Five Development Plan (1996-2000), Ankara, 1995.
- DPT, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, (2001-2005), Ankara, 2000.
- DPT, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Turizm Özel İhtisas Komisyonu Raporu, 1999
- DPT, Dokuzuncu Kalkınma Planı, (2007-2013), Ankara, 2006
- Han X., B. Fang, “Measuring the Size of Tourism and its Impact in an Economy”, Statistical Journal of UN Economic Commission for Europe, Vol. 14, Issue 4, 1997, ss.357-359.
- Http://www.turizmgazetesi.com/news.aspx?id=66312, Erişim Tarihi: 03.03.2013
- Köfteoğlu, F., “Türkiye ve Dünyada Seyahat Endüstrisi”, Görüş Dergisi, Temmuz-Ağustos 1998 Luke, J.S., “Policy Leadership”, içinde, International Encyclopedia of Public Administration, Ed. J.Shafritz, Vol.3, Westview Press, 1998
- Olalı, H., A. Timur. Turizm Ekonomisi, Ofis Matbaası, İzmir,1988
- Öner, Ç., Seyahat Ticareti, Literatür Yayınları, İstanbul, 1997
- Özdemir M, Turizm Nedir? Kitap Özetleri, TC Turizm Bankası Yayınları, Ankara, 1999
- Smith, S. L. J., Tourism Analysis, Longman, Harlow, England, 1995
- Soyak, A., Türkiye’ye Yönelik Yabancı Turizmin İktisadi Etkileri: Akdeniz ve Ege Bölgeleri Üzerine Bir Araştırma, Derin Yayınları, 2. Baskı, İstanbul, 2009
- Soyak, A., “Turizm Sektöründe Bağımlılığın Sonuçları ve Politika Önerileri 2”, içinde, Ekonomi ve Politikada Ulusal Tavır, Derin Yayınları, İstanbul, 2011, ss.103-106
- TC. Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı, Turizm Sektörü Raporu, Ankara, 2010
- TC. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye Turizm Stratejisi 2023, Ankara, 2007
- Toureg-Innovation and Tourism Knowlodge, Global Swot Analysis, October, 2009
- UNWTO, World Tourism Barometer, Vol 11, January, 2013
- Wanhill, S. R. C., “UK, Politics and Tourism”, Tourism Management, Vol.8, No.1, ss.54-58 Vagianni H. ve I. Spilanis, “Sustainable tourism: utopia or necessity? The role of new forms of tourism in the Aegean Islands – Greece”, in Bramwell B. (ed), Coastal mass tourism. Diversification and sustainable development in S.Europe, Channel View Publications, 2004, ss.269-291.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2011
- Yayıncı: Marmara Üniversitesi