İŞBİRLİKÇİ REKABET AĞI İÇERİSİNDE FİRMALARIN REKABETÇİ DAVRANIŞLARI
Bu çalışmanın amacı, eş zamanlı olarak rekabet ve işbirliğine odaklanarak, rakip firmalarla oluşturulan işbirliği
ağının, firmaların rekabetçi davranışlarına etkisini sınamaktır. Literatürde işbirliği ağlarına yönelik çalışmalar
olmasına rağmen rekabetçi işbirliğini konu olan çalışmaların oldukça az olması ve firmaların bu tür
işbirliklerinin gün geçtikçe artması konunun irdelenmesi açısından önem taşımaktadır. Çalışmada ilk olarak
firmaların rekabetçi davranışlarını açıklayabilmek için rekabetçi işbirlikleri yoğunluklarına göre rekabet yoğun
ve işbirliği yoğun olarak sınıflandırılmıştır. Bu ilişki yoğunluklarının temelinde rekabetçi işbirliği ağının yapısal
özellikleri ve firmaların rekabetçi davranışları tartışmaya açılmaktadır. Sonuç olarak ise firmalar rakipleriyle
işbirliği yönelmiş olsa da aralarındaki rekabetçi işbirliği ilişkisinde rekabet yoğunluğunun daha yüksek olduğu
söylenilebilir.
___
- Aime, F. (2007): Collaborating and Competing? Uncoupling Value Creation and Value
Appropriation in Strategic Alliances, Unpublished Dissertation, Michigan State
University.
- Albers, S. and Schweiger, B. (2011): Network-Based Competition – Antecedents, Forms and
Research Implications, 5th International Conference on Economics and Management
of Networks, December 1 to December 3, 2011, Limassol, Cyprus.
- Andrevski, G. et al. (2013): Alliance Portfolio Configurations and Competitive Action
Frequency, Journal of Management August 5.
- Aslan, Z. (2005): Türk Firmalarının İş İlişkileri: Ostim Örneği, Başkent Üniversitesi,
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- Aşık, N.A. (2008): Şirket Birleşmeleri ve Sivil Havacılık Sektöründeki Uygulamaları,
Mevzuat Dergisi, 11(126).
- Bae, J. and Gargiulo, M. (2003): Local Action and Efficient Alliance Strategies in the
Telecommunications Industry, Working Paper Series, INSEAD,
http://www.insead.edu/facultyresearch/research/doc.cfm?did=1001 Erişim Tarihi
08.05.2014.
- Bengtsson, M. and Kock, S. (1999): Cooperation and Competition in Relationships Between
Competitors in Business Networks, Journal of Business & Industrial Marketing,
14(3): 178-194.
- Bengtsson, M. and Kock, S. (2000): Business Networks—to Cooperate and Compete
Simultaneously, Industrial Marketing Management 29, 411-426.
- Bleeke, J. and Ernts D. (2003): Sınır Ötesi İttifaklarda Kazançlı Çıkmanın Yolu, (Çev: Ahmet
Kardam), Harvard Business Review Dergisinden Seçmeler, MESS Yayınları, Ankara.
- Child, J. and Faulkner, D. (1998): Strategies of Cooperation: Managing Alliances, Networks,
and Joint Ventures, Oxford University Press, Oxford, New York. İçerisinde ClarkeHill, C. et al. (2003): The Paradox of Co-Operation and Competition in Strategic
Alliances: Towards a Multi-Paradigm Approach, Management Research News, 26(1):
1-20.
- Child, J. et al. (2005): Cooperative Strategy, Oxford University Press, New York.
- Clarke-Hill, C. et al. (2003): The Paradox of Co-Operation and Competition in Strategic
Alliances: Towards a Multi-Paradigm Approach, Management Research News, 26(1):
1-20.
- Culpan, R. (2008): The Role of Strategic Alliances in Gaining Sustainable Competitive
Advantage for Firms, Management Revue, 19(1-2): 94-105.
- Culpan, R. Global Business Alliances: Theory and Practice, Quorum Boks, Wesport,
Connecticut, London 2002.
- Currall, S.C. and Inkpen, A.C. (2002): A Multilevel Approach to Trust in Joint Ventures,
Journal of International Business Studies, 33(3): 475-495.
- Demirel, Y. et al. (2011): Departmanlar Arası Ortaklaşa Rekabet Stratejisinin İnovasyon ve
İnovasyonun Algılanan İşletme Performansı Üzerindeki Etkisi: Bir Kamu Bankasında
Uygulama, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Dergisi,
22(68): 73-90.
- Dixit, A.K. and Nalebuff, B.J. (2002): Stratejik Düşünme: İş, Politika ve Günlük Yaşamın
Rekabetçi Yanı, Çev. Nermin Arık, Sabancı Üniversitesi, İstanbul.
- Düden, S. (2012): Dağıtım Kanalı İşlem Maliyetlerinin Fırsatçılık ve İşbirliği Açısından
Değerlendirilmesi: Türkiye Otomotiv Sektörü Dağıtım Kanalı Üzerine bir Uygulama,
Akdeniz Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Antalya.
- Dyer, J.H. (1997): Effective Inter-firm Collaboration: How Firms Minimize Transaction
Costs and Maximize Transaction Value, Strategic Management Journal, 18(7): 535-
556.
- Freeman, L.C. (1979): Centrality in Social Networks Conceptual Clarification, Social
Networks, 1: 215-239.
- Gibbs, R. and Humphries, Andrew. (2009): Strategic Alliances & Marketing Partnerships:
Gaining Competitive Advantage Through Collaboration and Partnering, Kogan Page
Limited, London and Philadelphia, First published.
- Gnyawali, D.R. and Madhavan, R. (2001): Cooperative Networks and Competitive
Dynamics: A Structural Embeddedness Perspective, The Academy of Management
Review, 26(3): 431-445.
- Gnyawali, D.R. and Park, B. (2011): Co-opetition Between Giants: Collaboration with
Competitors for Technological Innovation, Research Policy, 40: 650–663.
- Gnyawali, D.R. et al. (2006): Impact of Co-Opetition on Firm Competitive Behavior: An
Empirical Examination, Journal of Management, 32(4): 507-530.
- Gulati, R.N. (1995): Social Structure and Alliance Formation Patterns: A Longitudinal
Analysis, Administrative Science Quarterly, 40(4): 619-652.
- Gulati, R.N. et al. (2000): Strategic Networks, Strategic Management Journal, 21: 203-215.
- Hassan, A. et al. (2010): Horizontal Alliances and Competitive Aggressiveness: An
Embeddedness Approach, Journal of Leadership & Organization Studies, 17(3): 240–
252.
- Hossain, L. (2009): Effect of Organisational Position and Network Centrality on Project
Coordination, International Journal of Project Management, 27: 680-689.
- Hoyt, J. and Huq, F. (2000): From Arm’s-Length to Collaborative Relationships in the Supply
Chain: An Evolutionary Process”, International Journal of Physical Distribution &
Logistics Management, 30(9).
- Inkpen A.C. and Tsang E.W. K. (2005): Social Capital, Networks, and Knowledge Transfer,
The Academy of Management Review, 30(1): 146-165.
- Inkpen, A.C. and Currall, C.C. (2004): Coevolution of Trust, Control, and Learning in Joint
Ventures, Organization Science, 15(5): 586-599.
- Ireland, R.D. et al. (2002): Alliance Management as a Source of Competitive Advantage,
Journal of Management, 28(3): 413-446.
- Jack, S. L. (2005): The Role, Use and Activation of Strong and Weak Network Ties: A
Qualitative Analysis, Journal of Management Studies, 42(6): 1233-1259.
- Khanna, T. et al. (1998): The Dynamics of Learning Alliances: Competition, Cooperation,
and Relative Scope, Strategic Management Journal, 19(3): 193-210.
- Köker A.R. (2008): Örgütlerarası Ağların Yenilik Derecesi Üzerindeki Etkileri: OSTİM ve
Ankara Organize Sanayi Bölgelerinde Bir Çalışma, Yayımlanmamış Doktora Tezi,
Ankara.
- Krishnan, R. et al. (2006): When Does Trust Matter to Alliance Performance?, Academy of
Management Journal, 49(5), 894-917.
- Lei, D. and Slocum J. W. (1992): Global Strategy, Competence - Building and
Strategic Alliances, California Management Review, 35(1): 81-97.
- Lei, D. et al. (1997): Building Cooperative Advantage: Managing Strategic Alliances to
Promote Organizational Learning”, Journal of World Business, 32(3): 203-223.
- Lin J.L. et al. (2008): Competition or Cooperation? An Exploratory Study of Cross-border
Industry Network, Academy of International Business (AIB) 2008 Annual
Conference, Milan, Italy June 30- July 3.
- Luo, X. et al. (2007): Working with Rivals: The Impact of Competitor Alliances on Financial
Performance, Journal of Marketing Research, 44: 73-83.
- Luo, Y. (2007a): A Coopetition Perspective of Global Competition, Journal of World
Business, 42: 129-144.
- Luo, Y. (2007b): Are Joint Venture Partners More Opportunistic in a More Volatile
Environment?, Strategic Management Journal, 28: 39-60.
- Özkan-Canbolat, E. (2008): Örgütsel Ağ Düzeneğinin Örgütsel Alandaki Çeşitlilik ve
Değişime Etkisi: Çankırı Örneği, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Başkent Üniversitesi,
Ankara.
- Park, S.H. and Ungson, G.R. (2001): Interfirm Rivalry and Managerial Complexity: A
Conceptual Framework of Alliance Failure, Organization Science, 12(1): 37-53.
- Peng, T.A. et al. (2012): Is Cooperation with Competitors a Good Idea? An Example in
Practice, British Journal of Management, 23, 532-560.
- Provan, K.G. et al. (2007): Interorganizational Networks at the Network Level: A Review of
the Empirical Literature on Whole Networks, Journal of Management, 33: 479.
- Ritala, P. et al. (2008): The Effect of Strategic Alliances Between Key Competitors on Firm
Performance, Management Research, 6(3): 179-187.
- Sarvan, F. et al. (2010): Antalya Serbest Bölgesi’nde Yat Üretim Kümesinin Gelişimi:
Kaynaklara Dayalı Bir Analiz, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, (19): 286-312.
- Silverman, B.S. and Baum J.A.C.(2002): Alliance-Based Competitive Dynamics, Academy of
Management Journal, 45(4): 791-806.
- Sözen, C. (2009): Örgütsel Öğrenme, Değişim ve Sosyal Ağ Düzenekleri, (Der. Varoğlu A.K.
ve Basım N.), Örgütsel Değişim ve Öğrenme, Siyasal Kitabevi, Ankara.
- Sözen, H.C. (2007): Bağlam Kapsamında Örgütler Arası Ağ Düzenekleri: Dayanıklı Ev
Aletleri Sektörü Örneği, Başkent Üniversitesi Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
- Şengün, A.E. (2007): Alıcı-Tedarikçi İlişkilerinde Güven ve Güvensizliğin Mübadele
Performansı Üzerine Etkileri: Ankara Mobilyacılar Sitesi Örneği, Yönetim
Araştırmaları Dergisi, 7(1-2): 5-38.
- Thompson, J. and Martin F. (2005): Strategic Management: Awareness and Change, 5th
Edition.
- Toh, P. K. and Polidoro, F. (2013): A Competition-Based Explanation of Collaborative
Invention within the Firm, Strategic Management Journal, 34: 1186-1208.
- Williamson, O.E. (1991): Strategizing, Economizing, and Economic Organization, Strategic
Management Journal, 12, Special Issue: Fundamental Research Issues in Strategy and
Economics, 75-94.
- Zaheer, A. and McEvily, B. (1999): Bridging Ties: A Source of Firm Heterogeneity in
Competitive Capabilities. Strategic Management Journal, 20(12): 1133.
- Zeng, M. (2003): Managing the Cooperative Dilemma of Joint Ventures: The Role of
Structural Factors. Journal of International Management, 9: 95-113.
- Zhang, Z. (2009): Alliance Paradox: An Emirical Study of Alliance Portfolıo Effects on
Customer Service Quality in the U.S. Airline Industry, University of Central,
Unpublished Dissertation, Florida Orlando, Florida.