Şanlıurfa'da Sayfiye Yerleşmeleri
Dönemlik olarak kullanılan sayfiye yerleşmeleri ve bu yerleşmelerdeki meskenler günümüzde gittikçe önem kazanmaktadırlar. Yıl boyunca ekonomik faaliyette bulunan insanlar özellikle yaz mevsimini dinlenerek geçirmektedirler. Türkiye’nin güneyindeki Basra alçak basıncının yaz mevsimi başından itibaren hızla genişlemesine bağlı olarak varlıklı aileler Şanlıurfa şehir merkezinden ayrılarak kuzeydeki Tümlen, Gölpınar ile Yaylacık köylerinde bağ ve fıstık bahçeleri içinde kurdukları sayfiye meskenlere yerleşirler. Yaz mevsiminde etkili olan hakim rüzgar yönü, yükselti, ulaşım ve yer altı suyu imkanlarına bağlı olarak bağ ve Antepfıstığı bahçelerinin yola ve suyu yakın yerlerinde 200-300 m² genişliğinde 2-3 katlı meskenler yapılmıştır. Söz konusu bu meskenlerde 20-30 m² büyüklüğündeki balkonlar dikkat çekerler. Bu meskenlerde bağ evlerinde olduğu gibi sakinleri tarım alanları üzerinde herhangi bir ekonomik faaliyette bulunmazlar.
Country Houses In Şanlıurfa
Country settlements, which are used as temporary settlements, and their dwellings have become a popular convalescent places where people take holiday in hot summer seasons. In summer, as hot and dry period begin because of the effects of the weather movements from the Basra low-pressure area, wealthy families of Şanlıurfa city usually leave their permenant residences and move to north where they have built country houses in Tümlen, Gölpınar and Yaylacık villages located in pistachio nuts gardens. Due to dominant wind direction from the north, appropriate altitude, easily transport and proper groundwater pacilities people have built convalescent houses in pistachio nuts gardens that are close to water sources and also to the main roads. These houses, with 2 or 3 flats, are usually 200-300 square meter in width and have 20-30 square meters large balconies. People usually do not do any economic activities in these settlements as they do in vineyard houses.
___
- ARDEL, A., (1961), "Güneydoğu Anadolu'da Coğrafi Müşahedeler", Türk Coğrafya Dergisi, sayı 21, s.141-148, İstanbul.
- DOĞANAY, H. (1997) Türkiye Beşeri Coğrafyası, MEB Eğitim Dizisi, İstanbul.
- ELİBÜYÜK, M. GÜZEL, A. (2003) “Şanlıurfa İli’nde Dönemlik ve Geçici bir Yerleşme: Hollik”, A.Ü. Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Coğrafya Bilimleri Dergisi, 1, 55–67 Ankara.
- KALELİOĞLU, E., (1970), "Gaziantep Yöresinde Yerleşme, Meskenler ve Nüfus ve Ekonomik Faaliyetler", A.Ü.D.T.C.F. Dergisi, sayı:3-4, s.65-81, Ankara
- KÖSE, A. (1995), "İvrindi (Balıkesir) Çevresinde Saya Yerleşmeleri", Doğu Coğrafya Dergisi, sayı 1, 315-335, Erzurum.
- ÖZAV, L., (1995), "Eski Gediz Kasabası Çevresinde Güme Yerleşmeleri", Türk Coğrafya. Dergisi, sayı 30, s.173-189, İstanbul.
- ÖZÇAĞLAR, A., (2003), Coğrafya’ya Giriş, Hilmi Usta Matbaacılık, Ankara.
- ÖZGÜR, E.M., (2002), Türkiye Coğrafyası. Hilmi Usta Matbaacılık, Ankara.
- SÖZER, A.N., (1974), “Güneydoğu Anadolu’nun Nüfus ve Kır Yerleşme Sorunlarına Coğrafi Bir Bakış”, Türkiye’nin Sosyo-Ekonomik Sorunları Sempozyumu, s.171-207, Erzurum.
- SÖZER, A.N., (1984), “Güneydoğu Anadolu’nun Doğal Çevre Şartlarına Coğrafi Bir Bakış” Ege Coğrafya Dergisi, sayı 2, s. 30-42. İzmir.
- ŞEMSETTİN SAMİ, (1317), Kamusu Türkî, Çağrı Yayınları 1317 sayfa 847–848, İstanbul.
- ÖZEY, R.,(1994), “Serçeme Çayı Havzasının Yerleşme Özellikleri” Atatürk Üniv. K.K.Eğitim Fak., Doğu Coğrafya Dergisi, sayı 1, Erzurum.
- YÜCEL, T. (1988) “Türkiye’de Kır Yerleşme Tipleri” Türk Kültürünü Araş. Enstitüsü Dergisi, sayı 12, s.172-198, Ankara.
- ISSN: 1303-2429
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 1997
- Yayıncı: Marmara Üniversitesi