Türkçe Öğretiminde Kaygı Üzerine Yapılan Çalışmaların Eğilimleri

Bu araştırmanın amacı Türkçe öğretiminde kaygı üzerine yapılan çalışmaların eğilimlerini incelemektir. Dört temel dil becerisiyle sınırlandırılan araştırmanın inceleme nesnesini 2010-2019 yılları arasında yayımlanmış makaleler ve lisansüstü tezler oluşturmaktadır. Doküman incelemesiyle gerçekleştirilen araştırmada elde edilen bulgulara göre kaygı üzerine en fazla çalışmanın makale türünde hazırlanan araştırmalar olduğu; araştırmalarda son beş yılda belirgin bir artışın görüldüğü ve araştırmaların temel dil becerilerinden daha çok yazma ve konuşmaya dayalı gerçekleştirildiği belirlenmiştir. Araştırmalarda kullanılan modellere bakıldığında tarama türündeki çalışmaların ağırlıkta olduğu ve çalışmalarda ortaokul öğrencileri, lisans öğrencileri ve yabancı uyruklu öğrencilerin en fazla tercih edilen örneklem grupları olduğu tespit edilmiştir. Örnekleme alınan öğrenci sayılarında 1-100 arası sayı aralığının ilk sırada yer aldığı görülmüştür. Çeşitli değişkenlerin kaygı üzerindeki etkisini ele alan araştırmalarda ise cinsiyet ve sınıf düzeyi değişkeninin diğer değişkenlere oranla daha fazla incelendiği belirlenmiştir. Elde edilen bulguların sıklık ve yüzde değerleri tablo ve grafikler aracılığıyla sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Türkçe Öğretimi, Kaygı, Temel Dil Becerileri, Akademik Çalışmalar

Tendencies of the Studies Conducted on Anxiety in Turkish Language Teaching

This research aims to investigate the tendencies of the studies conducted on anxiety in Turkish language teaching. The object of investigation of the research, which is confined only to four basic language skills, consists of graduate dissertations and articles published between 2010-2019. The document review method is applied in the study. According to the findings, it was found that most studies on anxiety were prepared as research articles; a significant increase has been in research in the last five years and the studies are mostly based on writing and speaking rather than basic language skills. As for the models used in the studies, it was determined that survey-model studies are predominant, and secondary school students, undergraduate students and foreign students are the most preferred sample groups. It was observed that the number range between 1-100 was the most preferred number of students samples. In the studies conducted on the effects of various variables on anxiety, it was determined that the gender and grade level variables were examined more than other variables. The frequency and percentage values of the findings are presented through tables and graphs.

Keywords:

Teaching Turkish,

PDF

___

Akaydın, Ş., & Çeçen, M. A. (2015). Okuma becerisiyle ilgili makaleler üzerine bir içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 40(178), 183-198. DOI: 10.15390/EB.2015.4139
Akgün, A., Gönen, S., & Aydın, M. (2007). İlkögretim fen ve matematik ögretmenliği öğrencilerinin kaygı düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(20), 283-299.
Altunkaya, H. (2017). İlkokul beşinci sınıf öğrencilerinin okuma kaygıları ile okuduğunu anlama becerileri arasındaki ilişki. International Journal of Language Academy, 5(3), 106-121. DOI: 10.18033/ijla.3594
Alver, M., & Taştemir, L. (2017). Konuşma becerisi üzerine yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(3), 451-462.
Arslan, A. (2017). Ortaokul öğrencilerinin dinleme kaygıları ve akademik özyeterlik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. International e-Journal of Educational Studies, 1(1), 12-31.
Ateş, A., & Akaydın, Ş. (2015). Ortaokul öğrencilerinin yazma kaygılarının incelenmesi: Malatya ili örneği. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 16, 24-38.
Ateş, M. (2018). Ortaokul öğrencilerinin dinleme kaygılarının incelenmesi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 7(19), 139-153.
Aydın, S., & Takkaç, M. (2007). İngilizceyi ikinci dil olarak öğrenenlerde sınav kaygısının cinsiyet ile ilişkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 259-266.
Bağcı, H., & Baz, D. (2019). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrencilerin okuma kaygıları. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 195-210. DOI: 10.17556/erziefd.459424
Baki, Y. (2019). Yabancılara Türkçe öğretimi alanındaki araştırma eğilimleri. International Journal of Language Academy, 7(3), 22-41. DOI: 10.18033/ijla.49
Baş, G. (2013). Yabancı dil öğrenme kaygısı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2, 49-68.
Berk, R. R. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde elektronik dinletilerin dinlediğini anlama başarısı ve dinleme kaygısına etkisi (Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr
Biçer, N. (2017). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında yayınlanan makaleler üzerine bir analiz çalışması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27, 236-247. DOI: 10.5505/pausbed.2017.69772
Bozdam, A., & Taşğın, Ö. (2011). Öğretmen adaylarının mesleki kaygı düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 13 (1), 44–53.
Bozkurt, Ü. B., & Uzun, N. E. (2015). Türkçenin eğitimi-öğretimine ilişkin bir alan yazını değerlendirmesi: Uluslararası bilimsel toplantılarda eğilimler/yönelimler. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 1(2), 1-15.
Büyükikiz, K. K. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında hazırlanan lisansüstü tezler üzerine bir inceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(25), 203-213.
Büyüköztürk, Ş. , Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
Cattell, R. B., & Scheier, İ. H. (1958). The nature of anxiety: A review of thirteen multivariate analyses comprising 814 variables. Psychological Reports, 4, 351-388.
Coşkun, E., Özçakmak, H., & Balcı, A. (2012). Türkçe eğitiminde eğilimler: 1981- 2010 yılları arasında yapılan tezler üzerine bir meta-analiz çalışması. E.Yılmaz vd. (Ed.), Türkçenin eğitimi öğretimi üzerine çalışmalar içinde (s. 204-212). Ankara: Pegem.
Cüceloğlu, D. (2012). Yeniden insan insana. İstanbul: Remzi.
Doğan, T., & Çoban, A. E. (2009). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 34(153), 157-168.
Doğan, Y., & Özçakmak, H. (2014). Dinleme becerisinin eğitimi üzerine yapılan lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(2), 90-99.
Dönmez, B., & Gündoğdu, K. (2016). 2000-2016 yılları arasında Türkçe öğretim programları alanında yayımlanan makale ve tezlerin analizi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(4), 2109-2125.
Hay, M. C. (2009). Anxiety, remembering, and agency: Biocultural ınsights for understanding sasaks’ responses to illness. ETHOS-Journal of the Society for Psychological Anthropology, 37(1), 1-31. DOI: 10.1111/j.1548-1352.2009.01029.x.
İşeri, K., & Ünal, E. (2012). Türkçe öğretmen adaylarının yazma kaygı durumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2),67-76.
Karakoç Öztürk, B. (2016). Bir eylem araştırmasının öğrencilerin öykü yazma becerilerine yönelik algılarına ve yazma kaygılarına etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(3), 390-415.
Karakuş Tayşi, E., & Taşkın, Y. (2018). Ortaokul öğrencileri için yazma kaygısı ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(2), 1172-1189.
Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
Karçiç, A., & Çetin, M. (2015). Yabancı dil Türkçe öğreniminde konuşma becerisinin gelişimini engelleyen kaygılar üzerine (Bosna Hersek örneğinde). Turkish Studies, 10(11), 971-986.
Kardaş, M. N., Çetinkaya, V., & Kaya, M. (2018). 2005-2017 yılları arasında dinleme eğitimi üzerine yapılmış akademik çalışmaların eğilimleri üzerine bir araştırma. Kuram ve Uygulamada Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 21-32.
Katrancı, M., & Kuşdemir, Y. (2015). Öğretmen adaylarının konuşma kaygılarının incelenmesi: Sözlü anlatım dersine yönelik bir uygulama. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 415-445.
Kavruk, H., & Deniz, E. (2015). Ortaokul öğrencilerinin konuşma kaygıları (Samsun ili örneği). Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 15, 63-89.
Kılıç, Y., & Arslan, A. (2018). Çeşitli değişkenler açısından Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü öğrencilerinin yazma kaygısı durumları. EKEV Akademi Dergisi, 22(74), 347-358.
Kuru, O. (2018). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin konuşma kaygılarının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(4), 2193-2206.
Kuşdemir, Y., & Katrancı, M. (2016). Okumada kaygı ve anlama: Ana fikri bulamıyorum öğretmenim. Eğitim ve Bilim, 41(183), 251-266. DOI: 10.15390/EB.2016.4951
Küçük, S., & Kaya, E. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ile ilgili hazırlanan tezlerde geçen anahtar kelimelere yönelik içerik analizi. Journal of History Culture and Art Research, 7(5), 442- 456. DOI: 10.7596/taksad.v7i5.1880
Maden, A., & Durukan, E. (2016). Türkçe öğretmeni adaylarının dinleme kaygıları. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, (5)4, 1945-1957.
Melanlıoğlu, D. (2013). Ortaokul öğrencileri için dinleme kaygısı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 6(11), 851-876.
Melanlıoğlu, D., & Demir, T. (2013). Türkçe öğrenen yabancılar için konuşma kaygısı ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(3), 389-404.
Mohamadi, M., Alishahi, Z., & Soleimani, N. (2014). A study on test anxiety and ıts relationship to test score and self-actualization of academic EFL students in Iran. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 98, 1156–1164.
Özdal, F., & Aral, N. (2005). Baba yoksunu olan ve anne-babası ile yaşayan çocukların kaygı düzeylerinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi, 6(2), 255-267.
Özdemir, S. (2018). Okumaya ilişkin lisansüstü araştırmaların eğilimleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(4), 1161-1178.
Özçakmak, H. (2017). Türkçe eğitimi lisansüstü araştırmalarında yeni yönelimler (2011-2015). Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(3), 1607-1618.
Polatcan, F. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kaygı üzerine yapılan araştırmaların incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(1), 205-216.
Potur, Ö., & Yıldız, N. (2016). Konuşma becerisi alanında yapılan akademik çalışmaların eğilimleri. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 18, 27‐40.
Sallabaş, M. (2012). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin konuşma kaygılarının değerlendirilmesi. Turkish Studies, 7(3), 2199-2218.
Sevim, O., & Gedik, M. (2014). Ortaöğretim öğrencilerinin konuşma kaygılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 52, 379-393.
Şahin, N. (2019). Çeşitli değişkenler açısından ortaokul öğrencilerinin okuma kaygılarının incelenmesi. Turkish Studies, 14(5), 2675-2691. DOI: 10.29228/TurkishStudies.32720
Şen, Ü., & Boylu, E. (2015). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen İranlı öğrencilerin konuşma kaygılarının değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(30), 13-25.
TDK. (2010). Türkçe sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu.
Tiryaki, E. N. (2012). Üniversite öğrencilerinin yazma kaygısının çeşitli değişkenler açısından belirlenmesi. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(1), 14-21.
Tok, M., & Potur, Ö. (2015) Yazma eğitimi alanında yapılan akademik çalışmaların eğilimleri (2010-2014 Yılları). Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(4), 1-25.
Üldaş, İ. (2005). Öğretmen ve öğretmen adaylarına yönelik matematik kaygı ölçeği (MKÖ-Ö)’nün geliştirilmesi ve matematik kaygısına ilişkin bir değerlendirme (Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr
Ürün Karahan, B. (2017). Türkçe öğretmeni adaylarının yazma kaygıları ile yazma alışkanlıkları arasındaki ilişki. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(5), 3065-3075.
Ürün Karahan, B. (2018). Türkçe öğretmeni adaylarının dinleme ve konuşma kaygılarının dinleme öz yeterlikleri ile ilişkisinin incelenmesi. International Online Journal of Educational Sciences, 10(3), 72-82. DOI: 10.15345/iojes.2018.03.005
Varışoğlu, B., Şahin, A., & Göktaş, Y. (2013). Türkçe eğitimi araştırmalarında eğilimler. Kuram ve Uygulamada Eğitimi Bilimleri, 13(3), 1767-1781. DOI: 10.12738/estp.2013.3.1609
Yağmur Şahin, E., Kana, F., & Varışoğlu, B. (2013). Türkçe eğitimi bölümlerinde yapılan lisansüstü tezlerin araştırma eğilimleri. International Journal of Human Sciences, 10(2), 356-378.
Yaman, H., & Suroğlu Sofu, M. (2013). Öğretmen adaylarına yönelik konuşma kaygısı ölçeğinin geliştirilmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3, 41-50.
Yaman, H., & Can, A. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenler için dinleme kaygısı ölçeği geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Online Journal of Educational Sciences, 7(2), 220-230. DOI: 10.15345/iojes.2015.02.018
Yemenici, H. (2019). Ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin yazma kaygıları üzerine bir araştırma (Yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
Yıldız, B. R. (2011). Kaygının dikkat süreçleri üzerine etkisinin olaya ilişkin potansiyeller ile değerlendirilmesi (Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr
Yılmaz, G. (2018). Ortaokuldaki sığınmacı öğrencilerin konuşma kaygılarının değerlendirilmesi (Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr