Türk Şiirinde Nazire Geleneği ve Kul Himmet'in Şiirlerinde Nazirecilik

Nazirecilik Türk Edebiyatının en eski geleneklerinden biridir. Bu gelenek hem Divan edebiyatında hem de Halk edebiyatında çoklukla uygulanan bir şiir yazma şeklidir. Her şair, çağdaşı ya da kendinden önce yaşamış usta şairlerin çok beğendiği şiirlerini taklit ederek benzerini yazmak ister. Bu şiirlere nazire söylemek / yazmak aynı zamanda kendi şairlik gücünü de ortaya koyacağı için önemlidir. Türk şiir geleneğinde bir şairin şiirlerine nazir yazmak onun sevildiğini göstermesi açısından da ayrı bir öneme sahiptir. Makale konumuz olan Kul Himmet de döneminde çok sevdiği halk şairlerinin bazı şiirlerine nazire yazdığı gibi kendisinin birçok şiirine de nazire yazılmıştır.

Türk Şiirinde Nazire Geleneği ve Kul Himmet'in Şiirlerinde Nazirecilik

“Nazirecilik” is one of the oldest traditions of Turkish literature. This tradition is a poem writing technique that is commonly used in both Divan literature and folk literature. Each poet wants to imitate his favourite poems of great poets who lived before him and produce similar ones. Writing nazires for these poems is important, because at the same time, it shows the imitator’s power of poesy. In Turkish poem tradition, writing nazire for poems of a poet is also important, because it proves the popularity of the imitated poet. Kul Himmet, who constitutes the subject matter of this article, also wrote nazires to some poems of his favourite folk poets and many nazires have been written for his poems by others.

___

  • ASLAN Üzeyir, (2009) “Mu’îdî’nđn Necâtî’ye Nazireleri”, Turkish Studies Dergisi, Volume 4/2 Winter.
  • ARSLAN Mustafa, (2012) “Şeyh Gâlib İle Keçeci-Zâde İzzet Molla’nın Gazelleri Arasında Nazire İlişkisi”, Turkish Studies Dergisi, Volume 7/1 Winter.
  • CANPOLAT Mustafa (1995). Ömer bin Mezîd Mecmmû’atü’n Nezâir, Metin-Dizin-Tıpkı Basım, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
  • DİLÇİN Cem (1983). Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, TDKYayınları. Ankara.
  • IRKILATA Mehmet, (2007) Nazire Geleneği İçerisinde Kerem Kasideleri, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lis. Tezi, Adana.
  • İSEN Mustafa (1981), “Divan Şiirinde Nazire Geleneği”, Mavera, S. 54 Ankara.
  • İSEN Mustafa-KURNAZ Cemal (1990), Şeyhî Divanı, Akçağ Yay. Ankara.
  • GAYİBOV Seyran, (2007) “Hasta Kasım’ın Bir Naziresi Üzerine”, Modern Türklük Araştırma Dergisi, C.4, S. 2, s.47-53, Ankara.
  • GÜLER Zülfü, (2009) “Rûz u Şeb Redifli Üç Na’t”, Atatürk Ün. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Hüseyin Ayan Özel Sayısı, Erzurum
  • GÜNDÜZ Erol, (2012) “Subhîzâde Feyzî’nin Fehîm-İ Kadîm, Nâ’ilî-İ Kadîm Ve Neşâtî’ye Yazdığı Nazireler”, Turkish Studies Dergisi, Volume 7/3, Summer.
  • KAPLAN Mahmut ( 1996 ), Neşatî Divanı, Akademi Kitabevi Yay. İzmir
  • KÖKSAL M. Fatih (2003). “Nazire Kavramı ve Klâsik Türk Şiirinde Nazire Yazıcılığı”, Diriözler Armağanı (Haz. M. Fatih Köksal-Ahmet Naci Baykoca), Ankara.
  • MENGİ Mine (2010), Eski Türk Edebiyatı Tarihi, Akçağ Yay. Ankara
  • OKUYUCU Cihan (2006). Divan Edebiyatı Estetiği, 2.b, LM Kitaplığı İstanbul.
  • OLGUN Tahir-ul Mevlevi (1974), Edebiyat Lügati, Enderun Kitabevi, İstanbul.
  • ONAY Ahmet Talat, (1996), Türk Halk Şiirlerinin Şekil ve Nev’i, Akçağ Yay. Ankara.
  • ÖZCAN Selay, (2011) Kul Himmet’in Şiir Dünyası, Şiirlerinde Gelenek, Etkileşim ve Eğitim, Dokuz Eylül Ün. Eğitim Bil. Ens. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • ÖZMEN İsmail, (1998), Alevi – Bektaşi Şiirleri Antolojisi, Kültür Bakanlığı Yay. C.2, Ankara.
  • Türkçe Sözlük, (1988) TDK Yayınları, “Nazire” maddesi, Ankara.
  • YARDIMCI Mehmet, (2002). Başlangıcından Günümüze Türk Halk Şiiri, Ürün Yay. Ankara.
  • YARDIMCI Mehmet, (2004) “Âşık Veysel’in Şiirlerinde Geleneğe Bağlı Unsurlar ve Etkileşim”, Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Merkezi.
  • ZAVOTÇU Gencay (2009). Aşk İlinden Gönül Dilinden İnciler, Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul